Þingtíðindi Alþýðusambands Íslands ... - 29.11.1976, Qupperneq 136

brýnni þörf. Óþörf eða ótímabær fjárfesting tekur til sín drjúgan
skerf. Verðbólgan ræður hér miklu um. Fyrirtækin og raunar ein-
staklingar líka, gera það sem þau geta til þess að hagnast á verð-
bólgunni. Fjárfesting fjármögnuð af lánsfé að stórum hluta, er arð-
bærri en nokkur rekstur, því fá lán eru með það hörðum kjörum,
að verðbólgugróði náist ekki. 1 dag fer nær allur hreinn sparnaður
(þ. e. brúttósparnaður að frádregnum afskriftum) fram í sjóðakerf-
inu. Það fást nær engin langtímalán á frjálsum lánamarkaði. Lána-
sjóðirnir eru því þátttakendur í nær öllum fjárfestingum. Það hafta-
kerfi, sem þannig er rekið, er hins vegar ósamræmt. Fjárfestingar
verða handahófskenndar og skila sér ekki að fullu til framleiðslu-
aukningar.
Skipulagsleysið er einnig mikið í rekstri almennt. Einnig hér á
verðbólgan sinn þátt í. Það er t. d. augljóst, að öllu meiru getur
skipt fyrir byggingaraðila að kaupa rétta hluti á réttum tíma en
skipuleggja starfsemina á byggingarstað. Hliðstætt gildir í öðrum
atvinnurekstri.
Nú, þegar gengið er til samninga, er Ijóst að svigrúm er til veru-
legrar kauphækkunar. Bæði má breyta tekjuskiptingu þjóðfélagsins
til hagsbóta fyrir almennt launafólk og eins má með skipulögðum
samræmdum aðgerðum auka framleiðsluna til muna.
132