Tímarit hjúkrunarfræðinga - 2021, Blaðsíða 12

Tímarit hjúkrunarfræðinga - 2021, Blaðsíða 12
10 Tímarit hjúkrunarfræðinga | 3. tbl. 97. árg. 2021 Október var mánuður heilsulæsis Heilsulæsi er hugtak sem hefur verið mikið í deiglunni síðustu tvo áratugi. Það var ekki fyrr en með útgáfu Heilbrigðisstefnu – stefnu fyrir íslenska heilbrigðisþjónustu til ársins 2030 sem heilsulæsi var sett á oddinn á Íslandi. Þar segir að unnt sé að efla heilsulæsi með markvissu starfi þeirra sem veita heilbrigðisþjónustu (Heilbrigðisráðuneytið, 2019). Heilsulæsi varðar ekki bara einstaklingana sjálfa heldur hefur athygli manna undanfarið beinst í auknum mæli að heilbrigðiskerfi og stofnunum. Farið er að tala um heilsulæsar stofnanir en markmið slíkra stofnana er að auðvelda fólki að finna, skilja og nota upplýsingar og þjónustu til að sinna heilsu sinni (Brach og Harris, 2021). Margar skilgreiningar eru til á hugtakinu heilsulæsi en flestar eiga þær það sameiginlegt að ná yfir hæfni einstaklinga til að afla sér upplýsinga, skilja þær og nýta til eflingar á eigin heilsu. Með þekktari skilgreiningum sem notaðar eru í dag er skilgreining Sörensen og félaga (2012) sem sjá undir myndinni sem fylgir greininni. Heilsulæsi er mikilvægt fyrir heilsu manna, því sé það takmarkað er hætta á misskilningi og að leiðbeiningum heilbrigðisstarfsfólks sé annaðhvort ekki fylgt eða að þeim sé fylgt á rangan hátt. Lítið er vitað um heilsulæsi einstaklinga og stofnana á Íslandi. COVID-19 faraldurinn hefur þó sýnt okkur hve mikilvægt er að einstaklingar hafi gott heilsulæsi. Þeir hafa þurft að taka margar ákvarðanir varðandi heilsu sína í heimsfaraldrinum og greina á milli áreiðanlegra og villandi upplýsinga sem birtar hafa verið bæði í fjölmiðlum og á samfélagsmiðlum. Höfundar: Björk Bragadóttir, Heilsugæsla höfuðborgarsvæðisins Hildur Einarsdóttir, Landspítali Jóhanna Ó. Eiríksdóttir, Landspítali Jónína Sigurgeirsdóttir, Reykjalundur Katrín Blöndal, Landspítali Margrét Hrönn Svavarsdóttir, Háskólinn Akureyri Nanna Friðriksdóttir, Landspítali, Háskóli Íslands Brynja Ingadóttir, Landspítali, Háskóli Íslands Snemma í sumar veitti Heilbrigðisráðuneytið styrki til gæða- og nýsköpunarverkefna í heilbrigðisþjónustu. Við sem þetta skrifum fengum rausnarlegan styrk til að hanna námskeið fyrir heilbrigðisstarfsfólk um heilsulæsi. Markmið námskeiðsins, sem hægt verður að nota hvar sem er í heilbrigðiskerfinu, er að efla færni þátttakenda í að meta og bæta heilsulæsi sjúklinga og stofnana. Með þessu verkefni viljum við leggja okkar af mörkum til að vinna að innleiðingu Heilbrigðisstefnu til ársins 2030. Hjúkrunarfræðingar munu heyra meira frá okkur í vetur en við stefnum að því að hafa námskeiðið tilbúið og í boði fyrir hjúkrunarfræðinga og aðra heilbrigðisstarfsmenn á haustmánuðum 2022. Áhugasömum er velkomið að senda okkur hugmyndir og ábendingar varðandi innihald námskeiðsins á netföngin bjork.bragadottir@heilsugaeslan.is eða brynjain@landspitali.is Brach, C., & Harris, L. M. ( 2021). Healthy People 2030 health literacy definition tells organizations: make information and services easy to find, understand, and use. Journal of General Internal Medicine, 36(4), 1084-1085. Heilbrigðisráðuneytið (2019). Heilbrigðisstefna - Stefna fyrir íslenska heilbrigðisþjónustu til ársins 2030. Sørensen, K., Van den Broucke, S., Fullam, J. et al. Health literacy and public health: A systematic review and integration of definitions and models. BMC Public Health 12, 80 (2012). https://doi. org/10.1186/1471-2458-12-80 HEIMILDIR Heilsulæsi tengist almennu læsi og felur í sér þekkingu, áhuga og hæfni til að finna, skilja, meta og nýta sér heilbrigðistengdar upplýsingar. Það er nauðsynlegt svo fólk geti tekið ákvarðanir um notkun heilbrigðisþjónustunnar, fyrirbyggingu sjúkdóma og heilsueflingu til að viðhalda eða bæta lífsgæði (Sørensen o.fl., 2012). Margar skilgreiningar eru til á hugtakinu heilsulæsi en flestar eiga þær það sameiginlegt að ná yfir hæfni einstaklinga til að afla sér upplýsinga, skilja þær og nýta til eflingar á eigin heilsu. Heilsulæsi
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100

x

Tímarit hjúkrunarfræðinga

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Tímarit hjúkrunarfræðinga
https://timarit.is/publication/1159

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.