Tímarit hjúkrunarfræðinga - 2021, Blaðsíða 85

3. tbl. 97. árg. 2021 | Tímarit hjúkrunarfræðinga 83
Ritrýnd grein | Scientific paper
Að vera 30 ára eða eldri spáði fyrir um kulnun tengda sam-
nemendum og skýrði 8,2% af breytileika þess líkans. Orsakir
geta verið ýmsar en hugsanlega meiri fjölskylduábyrgð, meiri
vinna og lítil samleið með og þar með minni stuðningur
frá öðrum nemendum sökum hærri aldurs. Ekki fundust
rannsóknir sem skýra þetta. Mikilvægt gæti verið að hafa í
huga við skipulag náms að leiða saman hópa í námsverkefni
eftir aldri.
Styrkleiki þessarar rannsóknar er að þýði hjúkrunarfræðinema
á lokaári í hjúkrunarfræði á Íslandi var til skoðunar og heimtur
voru ásættanlegar eða 72,6%. Þá voru notuð viðurkennd
mælitæki (PSS og CBI) sem hafa verið notuð áður hér á landi
og sýnt fram á góðan áreiðanleika hérlendis og gott réttmæti
í erlendum rannsóknum. Hins vegar hafa próffræðilegir
eiginleikar spurninga um námstengda streitu og bjargráð við
streitu ekki verið skoðaðir og er það ljóður á rannsókninni. Þó
var ákveðið að nota þær vegna þess hversu góða lýsingu þær
gefa á námstengdri streitu. Illviðráðanlegur veikleiki er að fáir
nemendur voru á lokaári náms þegar gagnasöfnun fór fram.
Takmörkun er notkun sjálfsmatslista en þekktur galli þeirra er
að þátttakendum hættir til að svara í samræmi við hvað þeir
telja æskilegt í stað þess að svara út frá eigin reynslu (Polit og
Beck, 2020).
Meginályktun rannsóknarinnar er að háskóladeildirnar þurfi
að greina streitu og kulnun meðal nemenda í hjúkrunarfræði
og sjá til þess að námsumhverfi sé styðjandi og bjóði upp á
viðeigandi úrræði svo sem námskeið í streitustjórnun strax
í byrjun náms og eflingu jákvæðra viðbragða við streitu.
Jafnframt er mikilvægt að kennarar og klínískir leiðbeinendur
hugi vel að námsleiðbeiningum og samskiptum við nemendur
til að styðja sem best við þá meðan á námi stendur. Þetta
er einkum mikilvægt þar sem streita og kulnun í námi hefur
víðtæk áhrif á frammistöðu nemenda í námi og þar með
faglega þekkingu og færni þeirra eftir útskrift ásamt ákvörðun
þeirra að starfa við hjúkrun í framtíðinni. Þá má geta þess
að í tillögum starfshóps heilbrigðisráðherra um fjölgun
nýútskrifaðra hjúkrunarfræðinga sem fyrr er getið var lögð rík
áhersla á mikilvægi þess að styðja við hjúkrunarfræðinema og
nýútskrifaða hjúkrunarfræðinga og áréttað að fjármagn þyrfti
til þess (Heilbrigðisráðuneytið, 2020).
Þátttakendum eru færðar kærar þakkir fyrir þátttökuna
og Rannsóknasjóði Háskóla Íslands fyrir styrk sem gerði
rannsóknina mögulega.
ÞAKKIR