Gátt - 2010, Side 54

54
F R Æ Ð S L U M I Ð S T Ö Ð A T V I N N U L Í F S I N S
g á T T – á R S R I T – 2 0 1 0
hafi tækifæri til að meta þjónustuna. Þessar spurningar
tengjast stigum eitt og tvö í þátttöku. Einnig voru ráðþegar,
ráðgjafar og stjórnendur beðnir um að ræða framtíðina og
möguleika á aukinni þátttöku ráðþega við að meta, móta og
þróa þjónustu náms- og starfsráðgjafa.
Í spurningalistanum er einnig spurt um möguleika ráð-
þeganna á að hafa áhrif á náms- og starfsráðgjöfina, skipu-
lag hennar og stefnumótun. Þá er einnig spurt um ávinning
af náms- og starfsráðgjöf. Einnig er spurt um hvaða aðferðir
svarendur telji heppilegar til að raddir þeirra fái að heyrast
þegar verið er að móta og þróa þjónustuna.
N I Ð U R S T Ö Ð U R
Í þessari grein er einungis sagt frá niðurstöðum úr rýnihópum
á Íslandi þar sem enn er verið að safna gögnum úr spurninga-
könnun. Niðurstöður úr rýnihópum voru jákvæðar fyrir þá
sem sinna náms- og starfsráðgjöf fyrir fullorðna. Ráðþegar
virtust mjög ánægðir með þjónustuna og töluðu á jákvæðum
nótum um ráðgjafana og upplifun sína af náms- og starfsráð-
gjöf. Til dæmis töluðu margir um að stuðningur og hvatning
ráðgjafanna hafi verið ein ástæða þess að ákveðin markmið
náðust í námi. Einn þátttakandi talaði um að ráðgjöfin hefði
opnað augu hans fyrir þeim möguleikum sem hann hafði.
Þetta er í samræmi við skilgreiningar ráðgjafanna sjálfra á
starfinu eða eins og einn sagði: „Stundum sér maður bara
kvikna á perunni hjá einhverjum“.
Fæstir í hópunum höfðu leitt hugann að því hvernig ráð-
þegar gætu átt meiri þátt í skipulagi þjónustunnar en flestir
voru opnir fyrir þess konar samstarfi. Það sem er athyglisvert
fyrir stjórnendur og stefnumótendur í náms- og starfsráð-
gjafaþjónustu er að ráðþegar töldu sig ekki hafa tækifæri til
að meta þjónustuna formlega en þeir sögðust láta ánægju
sína í ljós við náms- og starfsráðgjafana með ýmsum óform-
legum hætti. Ráðgjafarnir voru þessu sammála og töluðu
um óformleg skilaboð sem þeir fengju, til dæmis tölvupósta
og jákvætt umtal, sem vísbendingu um að starfið gengi vel.
Stjórnendur tóku einnig undir þessi sjónarmið og sögðust fá
jákvæð viðbrögð víða að. Það ýtti undir þá tilfinningu sem
þeir hefðu um að starfið væri að gagnast mörgum vel við að
ná markmiðum í námi og starfi.
Þegar þátttakendur í rýnihópum voru beðnir um að deila
hugmyndum sínum um hvernig ráðþegar gætu komið að
stefnumótun og þróun á náms- og starfsráðgjöf töldu flestir
að það gæti bætt þjónustuna að fá rödd ráðþega inn með
formlegri hætti. Í umræðum í ráðþegahópum töldu þátttak-
endur að eðlilegt væri að ráðþegar fengju tækifæri til að meta
þjónustuna líkt og þeir fá tækifæri til að meta kennslu. Þeim
hugnuðust vel hugmyndir um rýnihópa þar sem ráðþegar
kæmu að mótun þjónustunnar með virkari hætti. Ýmsar hug-
myndir um ævilanga náms- og starfsráðgjöf voru ræddar í
kjölfarið, meðal annars ráðgjöf fyrir fullorðið fólk sem er að
nálgast eftirlaunaaldur og einnig var vel tekið í hugmyndir
um að námstækni yrði kennd frá upphafi skólagöngu. Stjórn-
endur voru mjög jákvæðir gagnvart því að fá rödd ráðþega
inn í skipulagningu þjónustunnar og sáu fyrir sér að hún yrði
atkvæðameiri í framtíðinni.
Samkvæmt stigum þátttökukvarðans er Ísland á öðru
stigi þar sem ráðþegar eru virkir í þeirri einstaklingsráðgjöf
sem þeir fá og senda óformleg skilaboð um ánægju sína.
Svipuð niðurstaða virðist hafa fengist á hinum Norðurlönd-
unum þar sem ekki var hægt að greina í rýnihópum að form-
legt mat færi fram né að ráðþegar væru virkir þátttakendur í
stefnumótun og þróun þjónustunnar.
Næsta skref í rannsókninni er að vinna úr spurninga-
könnun sem send var fullorðnum ráðþegum á Norðurlöndum
þar sem beðið var um álit notenda á þjónustu náms- og
starfsráðgjafar. Spurningalistinn var lagður samtímis fyrir í
samstarfslöndunum og er von á fyrstu niðurstöðum í nóvem-
ber á þessu ári. Spurt var um ánægju ráðþega og hvað þeim
fyndist þeir fá út úr ráðgjöfinni. Einnig var spurt um mat og
hvort ráðþegar hefðu fengið tækifæri til að meta þjónustuna
svo og hvort ráðþegum þætti mikilvægt eða ekki að fá tæki-
færi til þess.
Nauðsynlegt er að taka fram að erfitt er að alhæfa um
niðurstöður rýnihópa og því verður áhugavert að sjá hvort
spurningakönnun sem send var til 1.600 notenda þjónust-
unnar á Íslandi muni leiða svipaða niðurstöðu í ljós og greint
hefur verið frá hér að ofan.