Læknaneminn - 01.12.1974, Blaðsíða 46

hraðar úr blóðinu hjá reyndum
neytanda en öSrum reynsluminni.
Þetta hvorttveggja mætti skýra
meS því, aS THC umbreytist í
metabolit, sem sé hiS virka efni,
og reyndir neytendur hafi fjölgaS
hjá sér míkrósómal enzymum,
svo þessi umbreyting gangi hraS-
ar fyrir sig. Mögulegar skýringar
á hinu „öfuga þoli“ eru mettun
fituvefs í líkamanum, betri tækni
viS innúSun efnisins, eSa aS neyt-
endur þjálfist í aS gefa ímyndun-
araflinu lausan tauminn viS
minnstu verkun efnisins.
Líhamlefi áhrif
MeSal líkamlegra áhrifa kanna-
bis má nefna útvíkkun á aa. cili-
ares, sem er líklega fyrirboSi al-
mennrar æSaútvíkkunar og veld-
ur roSa í augum, sem veitir auS-
veldustu aSferSina til aS sjá hvort
einhver sé „stoned“, hypotensio
viS stóra skammta, takkikardí, ó-
styrkleika sérstaklega í fíngerS-
um hreyfingum, minnkaSan
vöSvastyrk og munnþurrk. Nokk-
uS algeng eru einnig ógleSi og
uppköst. Sumir segja, aS blóSsyk-
ur geti falliS skyndilega og vald-
iS einkennum ,sem geti minnt á
insulinsjokk og en aSrir segja
kannabis hafa engin athyglisverS
áhrif á blóSsykur. Aukinni mat-
arlyst er oft lýst og oft þyngist
fólk fyrst um sinn viS stöSugar
reykingar. Þetta er óskýrt, en svo
virSist sem bragS fæSu sé metiS
hærra, en einnig er rætt um, aS
kannabis valdi hungurtilfinningu.
Revkurinn af kannabis veldur
venjulegum reykingarhósta. f dý-
ratilaunum hefur komiS fram aS
tjáran úr „reefers“ er krabba-
meinsvaldur eins og tjaran úr síg-
arettum. Bronchitis, astma bron-
chiale, rhinopharyngitis og sinu-
sitis eru algeng í hassistum vegna
ertingarinnar í öndunarfærum.
Dýratilraunir benda lil þess, aS
þungaSar konur eigi aS fara var-
lega í kannabisneyslu. Viss grun-
ur ríkir um fósturskemmdir, en
engar sannanir eru fyrir hendi.
Mögulegt er aS börn skaSist ef
móSir þeirra neytir kannabis
meSan þau eru á brjósti, því eins
og áSur er sagt, er THC fitu-
leysanlegt og er því sennilega í
brjóstamjólk.
Líkleg orsakatengsl hafa fund-
ist milli langvinnrar kannabis-
neyslu og heilarýrnunar í ungum
karlamönnum (Lampbell et al).
Röntgenmyndir og einkennin
pössuSu saman: Hægara og dauf-
ara tilfinningalíf, stórminnkaS
framtak, einbeiting og minni;
skortur á áhugaefni, í stuttu máli
rýrnun og upplausn. Þetta er ó-
læknandi og annars mjög sjald-
gæft hjá ungu fólki. Lýst er dauSa
af völdum kannabis í Indlandi og
almennt er álitiS, aS dauSa-
skammtur sé 10 g/kg h'kams-
þyngdar af hassi.
Geðrœn áhrif
Kannabis er oft flokkaS meS
ofskynjunarefnum, en í rauninni
á þaS heima sér í flokki, því þaS
hefur eiginleika róandi lyfja og
vímugjafa og vissa eiginleika of-
skynjunarefna. Ein til tvær „ree-
fers“ veita hin eftirsóttu geSrænu
áhrif. Oft koma áhrifin eftir 10-
30 mínútur og vara í 2-4 klukku-
stundir. ViS inntöku getur liSiS
hálf til ein klukkustund þar til á-
hrifin koma og þau vara í 9-12
klukkustundir. Þegar maSur er
undir áhrifum kannabis er sagt,
aS hann sé „high“ eSa „stoned“.
Áhrifin koma í bylgjum svo aS
öSru hvoru geta þau horfiS alger-
lega: Neytandinn kemur „down“.
GeSrænu áhrifin eru margbreyti-
leg, þar sem þau eru mörgu háS,
þar á meSal stærS skammts og i-
komumáta; persónuleika, sálar-
jafnvægi og fjölskyldu- og þjóS-
félagsaSstæSum neytandans; þeim
vonum sem hann og umhverfi
hans binda viS neysluna og þaS
hvort neyslan fer fram í hópi eSa
einrúmi. ÞaS er því mjög eSlilegt,
aS margar mótsetningar korm
fram um áhrifin. Flestir þurfa aS
neyta kannabis 2-4 sinnum til
þess aS finna áhrifin og athyglis-
vert er, aS oft er reyndur neyt-
andi látinn ,,hjálpa“ byrjandan-
um aS skynja þau.
Hér verSa á eftir taldar upp
helstu geSrænar verkanir kanna-
bis nokkurn veginn í þeirri röS
sem þær koma fyrir:
1. VellíSunartilfinning, draum-
kennd eSa meS kátínu og gaman-
semi, sem getur í liópi valdiS sam-
eiginlegum hlátri, oft löngum og
óstjórnandi, í hóp er líka tilhneig-
ing til mikillar málgefni .Sjaldnar
kemur agitation og aukiS aktivi-
tet meS hypermotiliteti, sem end-
ar í rósemd. Algeng er óraunveru-
leikatilfinning meS breyttri skynj-
un á útlknum og höfSi: stækkun
eSa minnkun,léttleika- eSa þyngd-
artilfinningu, tilfinningu um aS
þeir fljóti eSa þrýstingur sé inn-
an í þeim; oft er lýst parestesium.
Oft koma hungur og þorsti.
2. Truflun á einbeitingarhæfi-
leikanum, athyglin beinist aS ein-
földum og oft vel þekktum hlut-
um, áframhald setningar, sögu
4R
LÆKNANEMINN