Læknaneminn - 01.12.1974, Qupperneq 74

Urethritis senilis má oft meðhöndla með mjög
góðum árangri með peroral eða parenteral östrogen-
meðferð, t. d. með östradiolvalerianati. Hormónið
östriol hefur veruleg östrogen-áhrif á leggöng og leg-
háls, en hins vegar mjög lítil áhrif á slímhúð legsins
(Borglin 1959). Langverkandi stungulyf Triodurin
(polyöstriol-phosphat) er á skrá í Svíþjóð en ekki
hér, og er notað við urethritis senilis (Jönsson ’73).
Notaði ég þetta lyf (80 mg. i.m. 3svar-4 sinnum á
mánaðar fresti) í mörg ár með góðum árangri.
Pre-menopausal-blœðingatrujlanir stafa fyrst og
fremst af progesteron-skorti og er því skynsamlegast
að nota gestagen-meöferð við þeim. Heppilegt lyf er
tabl. Primolut-Nor (mg. 5 norethisteronacetat). Eru
þá gefnar 2 töflur á dag, frá 19.-26. tíðahringsdags.
RIT:
Albright, F., Smith, P. H. & Richardson, A. M.: J. Amer.
Med. Ass. 116:2465 (1941).
Borglin, N. E.: Sv. Lákartidn. 55:1067 (1958).
Bouser, G. M.: J. path. Bact. 42:1969 (1936).
Davis, M. E.: Year Book of Obstet. and Gynec. 1964—1965
bls. 336.
Davis, M. E., Lanzl, L. H. and Cox, A. B.: Detection, preven-
tion and retardation of post-menopausal esteoporosis. Ob-
stet. and Gynec., N. Y. 36:187 (1970).
Diczfalusy, E. und Lauritzsen, C.: Oestrogene beirn Men-
schen. Berlin - Göttingen - Heidelberg. Springer (1961).
Gallagher, J. C. and Nordin, B. E. C.: Treatment with oestro-
gen of primary hyperparathyroidism in post-menopausal
women. Lancet 1:503-507 (1972).
Gardener, W. U.: Cancer Iles. 19:170 (1959).
Greenblatt, R. B.: Clin. Obstet. Gynec. 2:232 (1959).
Grönroos, M.: Acta Obstet. Gynec. Scand. 43: suppl. 5.
(1965).
Jaszman, L., van Lith, N. D. och Zaat, J. C. A.: Int. J. Fert.
14:106 (1969).
Jönsson, G.: Klimakteriet. Internationelt Symposium, Dan-
marks apoteksforening. 122 (1973).
Sumir gefa „pilluna“ við þessum blæðingatruflun-
um, en rétt er að benda á, að Lebech (1973) hefur
sýnt fram á, að ethinyl-östradiol og estranol (ethin-
yl-östradiol 3-methyl-ether), þ. e. a. s. öslrogen-efnin
í „pillunni“, hækka serum-cholesterol, betalipopro-
tein og triglycerida, en minnka serum-antithrombin
III. Þessar breytingar eru taldar auka hættuna á
thromboembolismus.
Ymsir læknar, einkum bandarískir, hafa haldið því
fram, að konur, sem hættar eru að hafa blæðingar,
eigi að fara á langtíma-östrogen-meðferð — jafnvel
ævilangt (Wilson 1972). Með því móti eigi að vera
unnt að tefja fyrir ellihrörnun og draga úr osteo-
porosis og æðakölkun. Gagnsemi slíkrar meðferðar
er þó enn ósannað mál að flestra dómi.
Kaiser, R. und Daume, E.: Geburtsh. Frauenheilk. 25:974
(1965).
Kielholz, P.: Documenta Geigy. Acta Psychother. (Basel) 34
(1959).
Kielholz, P.: Geburtsh. Frauenheilk. 20:614 (1961).
Lebech, P. E. og Borgaard, B.: Klimakteriet, Internationelt
Symposium, Danmarks apoteksforening. bls. 80 (1973).
Lindherg, B. I.: Sv. Lákartidn. 54:3513 (1957).
Lippschutz: Steroid hormones and tumours, Baltimore: Wil-
liams and Wilkins Co. (1950).
Meema, H. E., Bunker, M. L. och Meema, S.: Obstet, Gynec.
26:333 (1965).
Meema, H. E., and Meema, S.: Canad. Med. Assoc. J. 99:248
(1968).
Neugarten, B. L. and Kraines, R. I.: Psychosom. Med. 27:
266 (1965).
Newton-John, H. F. and Morgan, D. B.: Lancet 1:232 (1968).
Shelton, E. K.: J. Amer. Geriat. Soc. 2:627 (1954).
Stoeckel, W.: Lehrbuch der Gynákologie. Leipzig 1952.
Tracy, R. E.: Chron. Dis. I 9:1245 (1966).
Twombly, G. H.: Proc. Soc. Exp. Biol. Med. 44:617 (1940).
Wilson, R. A. and Wilson, T. A.: J. Amer. Geriat. Soc. 20:
521 (1972).
62
LÆKNANEMINN