Bændablaðið - 02.11.2023, Blaðsíða 30

30 Bændablaðið | Fimmtudagur 2. nóvember 2023
Samstarfssamningur hefur verið
undir ritaður um fram hald á
verkefninu Loftslagsvænn land-
búnaður, sem mun gilda út næsta ár.
Verkefnið er samstarfsverkefni
á milli Ráðgjafarmiðstöðvar
landbúnaðarins (RML), Land-
græðslunnar, Skógræktarinnar og
matvælaráðuneytisins og var sett
á fót á árinu 2020. Með nýjum
samningi er stefnt að því að
verkefnið stækki og eflist.
Meginmarkmið verkefnisins
er að draga úr losun gróðurhúsa-
lofttegunda frá landbúnaði og land-
notkun og auka kolefnisbindingu í
jarðvegi og gróðri.
Fimm garðyrkjubýli bætast við
Karvel L. Karvelsson, fram kvæmda-
stjóri RML, segir að það sem
breytist frá fyrri samningi er að nú
bætast tíu sauðfjár- og nautgripabú
við hóp þátttakenda, auk fimm
garðyrkjuframleiðenda í útiræktun
– sem eru þá þeir fyrstu sem koma
inn í verkefnið úr þeirri grein.
Mun fleiri umsóknir bárust en
hægt var að samþykkja, eða alls um
25, og því var dregið af handahófi
úr lista umsækjenda og fyrstu
fimmtán sem komu upp úr pottinum
var boðin þátttaka.
Verkefnið er hluti af aðgerða-
áætlun stjórnvalda í loftslagsmálum
og þeir bændur sem taka þátt í
verkefninu fá aðgang að ráðgjöf
og fræðslu um loftslagsmál.
Í tilkynningu úr matvæla ráðu-
neytinu kemur fram að í lok síðasta
árs hafi 46 bú verið þátttakendur í
verkefninu; 22 í sauðfjárrækt og 24
í nautgriparækt.
Árangurstengdar greiðslur
Greiddir eru styrkir fyrir þátttöku,
til að mynda vegna efnagreininga,
auk þess sem teknar hafa verið upp
árangurstengdar greiðslur samkvæmt
aðgerðaráætlun.Samkvæmt stöðu-
skýrslu um verkefnið frá 2022 hefur
þekking þátttakenda á loftslagsmálum
aukist sem og færni þeirra í
loftslagsaðgerðum. Bændurnir hafa
þjálfast í að skipuleggja landnotkun
á jörðum sínum og öðlast betri
yfirsýn yfir fyrirliggjandi verkefni í
búrekstrinum. Í skýrslunni segir að
þátttaka í verkefninu hafi einnig hvatt
bændur til að vera virkir í umræðunni
um loftslagsmál í sínu nærsamfélagi.
Nýta á þá þekkingu sem verður til
í verkefninu í framtíðarstefnumótun
á málefnasviðinu. /smh
Í DEIGLUNNI
HONDA SNJÓBLÁSARAR
FÁST Í FAGVERSLUN BYKO
GÆÐI
Í YFIR
40 ÁR
www.byko.is/honda | honda@byko.is | 821-4152
Loftslagsvænn landbúnaður:
Nýr samningur sem
gildir út næsta ár
Nýir þátttakendur í Loftlagsvænum landbúnaði
Heiðarbær 1 806 Selfossi Sauðfjárrækt
Brúnastaðir 570 Fljót Sauðfjárrækt
Birtingaholt 4 846 Flúðir Nautgriparækt
Austvarðsholt 1c 851 Hella Sauðfjárbú
Neðri-Torfustaðir 531 Hvammstangi Nautgriparækt
Sölvanes 561 Varmahlíð Sauðfjárrækt
Leifsstaðir (Hokur) 671 Kópasker Sauðfjárrækt
Holt 681 Þórshöfn Sauðfjárrækt
Göngustaðir 621 Dalvík Naugriparækt/sauðfjárrækt
Norðurhjáleiga 881 Kirkjubæjarkl. Sauðfjárrækt
Fljótshólar 803 Selfoss Garðyrkja
Hverabakki 845 Flúðir Garðyrkja
Miðhvammur 641 Húsavík Garðyrkja
Gerði 851 Hella Garðyrkja
Breiðargerði 561 Varmahlíð Garðyrkja
Bændurnir í Lambhaga, Ómar Helgason og Margrét Harpa Guðsteinsdóttir, komu inn í verkefnið í byrjun árs 2021
með blandaðan búskap. Mynd / smh
Þú finnur Bændablaðið
á www.bbl.is,
Facebook & Instagram
Loftslagssjóður:
Kanna fýsileika
lífkolaframleiðslu
Bændasamtök Íslands fengu ný-
verið 15 milljóna króna styrk úr
Loftslagssjóði vegna verkefnis sem
felst í fýsileikagreiningu á fram-
leiðslu á lífkolum úr lífrænum
úrgangi.
Í lýsingu á verkefninu kemur
fram að með banni á urðun á
lífrænum úrgangi á Íslandi, frá
síðustu áramótum, skapist ákveðin
vandamál við að koma tilteknum
lífrænum úrgangi í viðunandi farveg;
eins og til dæmis dýrahræjum og
sláturúrgangi. Markmið verkefnisins
verði að skoða hvort fýsilegt sé að
hagnýta nýja tækni hér á landi til
framleiðslu á lífkolum; sem hefði
þann tvíþætta tilgang að koma
þessum úrgangi í umhverfisvænan
farveg og binda auk þess kolefni í
orkusjálfbæru ferli sem veldur engri
losun gróðurhúsalofttegunda.
Aðferðir sem eru
hagnýttar í Evrópu
Bændasamtök Íslands horfa til
aðferða sem hafa verið hagnýttar
á meginlandi Evrópu. Þær felast í
brennslu á lífrænu efni í sérhæfðum
brennsluofni í loftfirrtum bruna.
Engin losun er úr þessu ferli, en
afurðirnar eru lífkol, sem hægt er
að nota sem áburð, blanda þeim
í húsdýra- og gæludýrafóður
eða jafnvel íblöndunarefni í
byggingariðnaði.
Í verkefnalýsingu kemur
ennvfremur fram að nýleg
riðusmittilfelli í Miðfirði hafi
afhjúpað brýna þörf fyrir fleiri
brennsluofna í landinu sem væri
hægt að nota þegar aðstæður krefðust
þess að dýrahræ séu brennd. Á þeim
tíma, þegar farga þurfti hræjunum í
Miðfirði, hafi eini brennsluofninn
verið óstarfhæfur og því hafi þurft
að urða riðusýkt fé sem hefði verið
óviðunandi niðurstaða.
Leita verður betri
leiða til förgunar
Í greinargerð með verkefninu segir
að til að metnaðarfull markmið
Íslands í loftslagsmálum nái fram
að ganga verði að leita nýrra lausna
og betri leiða til að farga dýrahræjum
og sláturúrgangi, en nú sé gert. Þetta
verkefni sé liður í því.
Áætlað er, að ef framleidd hefðu
verið lífkol úr þeim dýrahræjum og
sláturúrgangi sem var fargað á árinu
2019 í hefðbundinni brennslu, hefði
samdráttur á losun koltvísýrings
numið 11.500 tonnum. /smh
Áætlað er að ef framleidd hefðu verið lífkol úr þeim dýrahræjum og slátur-
úrgangi sem var fargað á árinu 2019 í hefðbundinni brennslu, hefði samdráttur
á losun koltvísýrings numið 11.500 tonnum. Mynd / Wikipedia