Úrval - 01.06.1965, Blaðsíða 24

Úrval - 01.06.1965, Blaðsíða 24
00 ÚRVAL hafði svo þessa teikningu með sér, þegar hann sneri heim til SvíhjóS- ar árið 1722. Hiin vakti mikla at- hygli, og náttúrnfræSingar þeirra tima, jafnvel hinn ungi Linné, komust nú í mikinn vanda. Teikn- igin sýiuli ncfniiega sannkallað kynjadýr með uxaskrokk, risavaxn- ar klær á fótum, liala með stórum brúsk á og tvö horn, sem snerust hvort um annað framan til. Þeir voru auðvitaðir vantrúaðir á til- vist þessarar skei^nu, en Kagg haron var þess fullviss, að hún væri til. Siðar á sömu öld gerðu nátt- úrufræðingarnir sér samt grein fyrir því, að einhvern tima i forn- öld hlyti að hafa lifað sérstök fila- ætt i Evrópu. Þýzki dýrafræðingur- inn Blumenbach frá háskólanum í Göttingen, sem gaf mörgum dýrum nafn, lýsti árið 179!) útdauðum fíl, sem hafði sveigðar skögultennur. Orsök þessa var nýlegur beinafund- ur. Hann hafði þannig komizt á slóð mammútsins. Hann gaf fíln- um nafnið Elephas primigenius, en sú nafngift átti eftir að reynast óheppileg. Latneska heitið þýðir sem sé „fyrsti fíllinn af sinni teg- und“, en mammútinn var reyndar siðasti fillinn af sinni tegund, því að hann reyndist vera síðasta stig- ið í langri þróunarsögu. En þá hafði engum dottið i hug að tengja hinn útdauða Elephas primigenius furðudýrinu frá síberisku túndr- ununi. En á sama tíma varð Ossip Shu- makoff, höfðingi Tungusættflokks- ins i Siberíu, til þess að gera lausn ráðgátunnar mögulega, er hann fann frosinn mammútsslcrokk í isnum við mynni árinnar Lenu, og átti skrokkur þessi eftir að verða þekktur um öll Vesturlönd. Þegar hann kom fyrst auga á þessa ógnvekjandi, loðnu þúst, varð hann svo hræddur, að liann tók til fót- anna út i auðnina burt frá sleðanum sinum. Þetta var ekki skrýtið, þvi að samkvæmt þjóðtrúnni var sá feigur, sem fyndi heilan mammút. En Ossip var bæði gripinn for- vitni og einnig græðgi, er hann sá hinar risavöxnu tennur. Hann vissi, hversu verðmætar þær voru. Hann sneri aftur til skrokksins öðru h'verju og sá', að ísinn umhverfis iiann var smám saman að bráðna. En hann þorði ekki að reyna að brjóta tennurnar af þessum risa- skrokk. Rússneskur kaupmaður frétti nú um þennan furðjulega fund, ieitaði nú á fund Ossips og fékk hann til þess að fylgja sér að skrokknum. Eftir mikla fyrirhöfn tókst þeim að lokum að ná tönn- unum. Þetta gerðist árið 1804, og jiá stóð skrokkurinn næstum upp úr ísnum. Rússneski kaupmaðurinn gerði einnig teikningu af skepnunni, og jiað átti fyrir þessari teikningu að liggja að verða lausnin á ráðgát- unni um síberísku „risamoldvörp- una“. Að visu var teikningin dá- lítið villandi, því að á henni var enginn rani (en hann höfðu refir eða úlfar rifið af skrokknum). Sama máli gcgndi um cyrun. Þrýst- ingur issins hafði einnig orðið til ])ess, að tennurnar voru ekki lcngur í sinni eðlilegu stöðu. En þegar teikningin barst 'BIumen- bach prófessor, var hann ekki í
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132

x

Úrval

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Úrval
https://timarit.is/publication/1841

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.