Úrval - 01.06.1965, Side 76
74
ÚRVAL
yfirlýsingu, sem birt var samtímis
í París og New York seint á árinu
1944, kemst listamaðurinn svo að
orði: „Sú staðreynd, að ég fylgi
Kommúnistaflokknum, er rökrétt
afleiðing af öllu lífi mínu.... ég
þráði að eignast aftur föðurland,
og ég hef alltaf verið útlagi, en
ég cr það ekki lengur. Franski
Kommúnistaflokkurinn mun verða
athvarf mitt, unz sú stund rennur
upp, að ég get horfið aftur heim
til Spánar.“ Yfirlýsingunni var tek-
ið kuldalega i Moskvu. Picasso
hafði atdrei fengizt ti! að viður-
kenna hina opinberu liststefnu
Sovétríkjanna, „s<)síalrealismann“,
og sem listamaður var hann ekki
mikils metinn austur þar. Samt var
hann virkur félagi í Kommúnista-
flokknum fyrstu árin eftir styrj-
aldarlokin og var fulltrúi á Heims-
friðarþingum, sem haldin vorú í
Póllandi 1948, i Paris 1949 og i
Englandi 1950. Það var fyrir Heims-
friðarþingið i Paris, sem hann
teiknaði hina frægu friðardúfu
sína. Þessi mynd af hvítri dúfu,
sem síðar var notuð á kinversk
frímerki, er nú viðurkennd um
heim allan sem óumdeilanleg tákn-
mynd friðarins. Þegar Picasso hélt
á friðarþingið i F.nglandi árið 1950.
var mörgum félögum hans bönnuð
landganga vegna stjórnmálaskoð-
ana þeirra, enda var Kóreustríðið
nýlega skollið á. Sjálfum var Pic-
asso hleypt inn í landið, og hann
spurði enskan kunningja sinn
hæðnislega: „Ilvað skyldi ég liafa
gert, úr þvi að þeír leyfa mér land-
göngu?“ Hann hélt stutta ræðu á
þinginu og sagði m. a.: „Ég styð
lífið gegn dauðanum; ég styð frið-
inn gegn stríðinu." Enda þótt lista-
maðurinn væri orðinn sjötugur,
virtist hann vera helmingi yngri.
Það var eins og hann byggi yfir
leyndardómi hinnar eilífu æsku —
kvikur og fjörlegur, dökkur af sól-
bruna, með leiftrandi, svört augu.
Picasso hafði aðeins komið einu
sinni áður til Englands. Til þess að
mótmæla framkomu brezku stjórn-
arvaldanna í garð félag'a hans, neit-
aði Picasso að vera viðstaddur
sýningu verka sinna, sem haldin
var í London um sama leyti.
Árið 1954 tók að gæta nýrra
áhrifa í verkum Picassos. Hann
kynntist fallegri, ungri stúlku,
Jacqueline Roque, og málaði marg-
ar myndir af henni, myndir, sem
síðar urðu heimsfrægar. Snilld hans
einkenndist af sömu dirfskunni og
kraftinum sem fyrr. Picasso er nú
kominn yfir áttrætt, og þessi smá-
vaxni risi, sem breytti ásýnd evr-
ópskrar listar, er enn önnum kaf-
inn við sín fjölbreyttu viðfangsefni.
Hann býr í Suður-Frakklandi, og
þangað koma börn hans þrjú oft
í heimsókn til hans. Hann sézt oft
á gangi í sólskininu, klæddur stutt-
buxum og kolbrúnn á hörund.
Heyrzt liefur, að hann muni hverfa
heim til Spánar, áður en langt um
líður, og að Picassosafn verði opn-
að í Barcelona. Það yrði mikill og
merkur dagur, bæði fyrir Picasso
og Spán, þegar hinn sigursæli
meistari gæti snúið aftur heim til
ættlands síns.