Úrval - 01.02.1970, Síða 76

74
ÚRVAL
D'Annunzio var þá rúmlega þrí-
tugur að aldri. Ljóð hans og skáld-
sögur, sem nutu svo mikilla vin-
sælda, höfðu í raun og veru verið
játningar um hann sjálfan og líf
hans. Margir héldu, að hann hefði
þegar lifað sitt fegursta sem rithöf-
undur og að honum tæki nú að
hnigna. En Eleonora Duse var á
öðru máli. Hún var viss um, að
hann ætti þýðingarmestu verk sín
enn eftir óskrifuð. Það var hennar
sérstaka náðargáfa að geta orðið
öðrum innblástur. Hún hafði sér-
stakt lag á að vekja blundandi hæfi-
leika annarra og beina þeim á rétta
leið. D'Annunzio hafði skynjað
þennan hæfileika hennar, strax
þegar hann hitti hana í búnings-
herbergi hennar fyrsta sinni.
Duse hafði talað við Galese prins-
essu, hina töfrandi eiginkonu
d'Annunzio. Vinir Duse vöruðu
hana við hinum hættulegu töfrum
þessa manns, tillitsleysi hans og
eigingirni í ástamálum.
Sögupersónu þeirri, sem líkist
honum mest, lýsti hann á þennan
veg: „Örmagna af nautn og altek-
inn þeirri beiskju, sem hún skildi
eftir í sál hans, og því magnleysi,
sem altók líkama hans, fylltist hann
lífsleiða. Hann fann ömurleikann
gagntaka sig. En svo fann hann, að
lífið sjálft dró hann aftur til sín,
hið fjölbreytilega líf, hið skipandi,
ómótstæðilega líf. Dýrð listarinnar
dró hann til sín, en í henni endur-
speglast allur heimurinn, svipmót
mannanna sjálfra, þrár þeirra og
ástríður.“ D'Annunzio myndaði
tengsl við annað fólk í vissu augna-
miði, sem opinberaðist fyrr eða síð-
ar. Hann gerði það til þess eins að
öðlast nýja og dýpri lífsreynslu.
En Duse skynjaði hið mikla afl,
sem hann bjó yfir. Hún skynjaði
það, að hann gæti gætt þetta sér-
staka tímabil nýju lífi með beitingu
þess krafts, sem í honum bjó. Hún
vissi það með sjálfri sér, að hann
gæti gætt þá Ítalíu, sem hún elsk-
aði svo heitt, nýrri rödd, sterkri
rödd í lífi samtímans. Og hún ætl-
aði að stuðla að því, að sá draum-
ur gæti rætzt. Og í þessum draumi
skipaði ítalska leikhúsið sinn þýð-
ingarmikla sess.
Duse leitaði þvi að heppilegum
samastað fyrir hann og fann hann
í hlíðum Settignanohæðar fyrir of-
an Flórens. Þar rakst hún á ein-
býlishús, sem hún áleit mjög heppi-
legt. Hún kallaði það „La Cappon-
cina“. Hennar eigið hús, „Villa
Porziuncola" var þar rétt hjá. Hvíta
rósin var uppáhaldsblómið hennar,
en rauða rósin var hans blóm. Því
voru landareignir þeirra brátt þakt-
ar hvítum og rauðum rósum. D‘
Annunzio, sem hafði gleymt tilveru
þeirrar fullkomnu ástar, sem hann
vegsamaði enn taumlausar en aðr-
ir, fann nú þessa ást í hjarta Duse.
Hún elskaði hann vilt og taumlaust.
En jafnframt var hún sannfærð um,
að sú ást yrði ekki endurgoldin að
eilífu.
Hún blés honum nýrri andagift
í brjóst, og nú tók hann að skrifa
af endurnýjuðum krafti. Hann
samdi leikritin „Francesca da Rim-
ini“ og „La Gioconda“, sem hann
skrifaði handa „Eleonoru Duse með
fögru hendurnar“ Á eftir þeim
fylgdi skáldsagan „II Fuoco“ (Logi