Úrval - 01.02.1970, Síða 90
88
ÚRVAL
að hversu stórkostlegir sem þessir
dvergkafbátar voru frá hendi vél-
fræðinganna, þá voru þeir aðeins
áreiðanlegir að því marki, sem
áhafnir þeirra voru áreiðanlegar.
Það var allt undir áhöfnunum kom-
ið, hversu sterkir pg kraftmiklir
sem dvergkafbátarnir voru og
hversu auðvelt sem var að stýra
þeim og leyna ferð þeirra. Árangur
þessarar sendifarar, sem gefið hafði
verið nafnið „Áætlunin Upptök“,
var endanlega kominn undir hinum
mannlega þætti.
TILBÚNIR í HVAÐ SEM VAR
Nú voru dvergkafbátarnir sex og
áhafnir þeirra send til Loch Cairn-
bawn nyrzt í norðvesturhluta Skot-
lands. Þetta var afskekkt og fá-
mennt hérað, þar sem mikið er um
þokumistur. Nú hvíldi sífellt meiri
leynd yfir öllu málinu, og gerði
ptaðarval betta mönnunum auðveld-
ara fyrir að halda málinu leyndu.
Væstu vikurnar bjuggu áhafnirnar
um borð í birgðaskipi við hafnar-
hakkann. Þeir voru látnir búa við
skilyrði, sem líktust mjög skilyrð-
u.num. sem þeir yrðu að búa við
um borð í dvergkafbátunum. Það
var mjög þröngt í svefnklefum
hverrar áhafnar, og mikið af matn-
um var í samanþiöppuðu formi.
Þeir voru þjálfaðir og prófaðir á
ótal vegu ofansjávar og neðansjáv-
ar. Það voru gerðar ýmsar tilraun-
ir, hvað snerti þol þeirra og aðlög-
unarhæfni. Þetta var gert til þess
að búa þá undir hið mikla álag, sem
þeir vrðu að bera í nokkra daga
samflevtt, meðan á ferðinni stæði.
Þá yrði þeim pakkað eins og síld í
tunnu í þessum farkostum, sem
voru lítið stærri en stórir járnkass-
ar. Þeir yrðu að afbera innilokun-
arkennd, vöðvakrampa, óttakennd
og alls konar vanlíðan og inna jafn-
framt af hendi geysilega hættuleg
störf, sem kröfðust ofboðslegrar
nákvæmni og athygli.
Skorturinn á nægilegu rými í
dvergkafbátunum kom í veg fyrir,
að hægt væri að koma fyrir góðum
loftræstitækjum. Því yrðu þeir að
anda að, sér fúlu og röku lofti að
undanteknum þeim fáu klukku-
stundum að næturlagi, þegar þeir
kæmu upp á yfirborðið til þess að
endurhlaða rafhlöðurnar. Við slík-
ar aðstæður þéttist rakinn í loftinu
í klefunum svo mjög, að hann rann
í straumnum niður eftir veggjun-
um. Þennan raka yrðu þeir að
þurrka burt klukkustund eftir
klukkustund til þess að koma í veg
fyrir skammhlaup eða jafnvel elds-
voða af völdum rafmagnsíkveikju.
En því ákafar sem mennirnir
þurrkuðu burt rakann, þeim mun
meira svitnuðu þeir og þeim mun
tíðari varð andardráttur þeirra.
Því urðu endalokin þau, að þeirra
eigin líkamir mynduðu þann raka,
sem þeir voru að berjast við að
þurrka burt.
Stundum yrði nauðsynlegt að
ráða bót á ófyrirséðum göllum og
bilunum og leysa alls kyns vanda
á óvinasvæði, þar sem álagið: og
spennan yrði sem mest. Allt mögu-
legt gat hent við framkvæmd slíkra
„óframkvæmanlegra“ ætlunarverka.
Og því urðu mennirnir að vera
reiðubúnir til að mæta „öllu mögu-
legu“. Það voru fjórir menn í hverri