Úrval - 01.04.1971, Side 26
24
ÚRVAL
óþægilegt umtal og gera sem
minnst úr sérhverju því, sem talizt
gat sönnun fyrir sakleysi Dreyfus.
Þeir báru það jafnvel blákalt fram,
að nú væri ekki lengur um að ræða
sekt eða sakleysi Dreyfus, heldur
væri nú verið að stofna heiðri alls
franska hersins í hættu. Og hans
(heiðursins) vegna væri betra að
fórna einum manni - - og þegar sá
hinn sami væri Gyðingur í þokka-
bót, gæti naumast verið ástæða til
að gera veður út af slíku. Franska
þjóðin var tvískipt í málinu, og
allar aðstæður bentu til þess, að
mál hins ógæfusama fanga á Djöfla-
ey væri gjörsamlega vonlaust.
— Þá kom greinin J.accuse — Eg
ákæri!
Þetta opna bréf Emils Zola til
Felix Faure, Frakkaforseta, verk-
aði eins og hreinsandi stormur á
allan þann ódaun og rotnun, sem
einkenndi franska lýðveldið um
þessar mundir.
George Clemenceau var ritstjóri
L‘ Aurore. Hann hafði í fyrstu, eins
og svo margir aðrir í Frakklandi
verið sannfærðir um, að Dreyfus
væri sekur. En þegar hann komst
að raun um hið sanna í málinu,
lagði hann sig allan fram til að
bjarga Dreyfus. En það var ekki
heiglum hent, að tala máli Dreyfus
í París. Gyðingahatararnir svifust
einskis. Þeir höfðu í þjónustu sinni
alls konar óþjóðalýð, sem fór í hóp-
um um götur borgarinnar og barði
á þeim, sem dirfðust að leggja
Dreyfus liðsyrði. Blöð klerkavalds-
ins voru daglega full af hvers kon-
ar óhróðri um Dreyfus og vini hans,
um alla, sem leyfðu sér að láta
skína í, að Gyðingur gæti haft á
réttu að standa, að Gyðingur gæti
verið saklaus. Esterhazy var hafinn
til skýjanna og fékk mikinn fjölda
bréfa og margvísleg merki hollustu
og vináttu. Franska stjórnin og mik-
ill meiri hluti þingmanna í full-
trúadeildinni taldi Dreyfus afdrátt-
arlaust sannan að sök. Stúdentarnir
hylltu Esterhazy, og jafnvel meðal
almúgans gróf Gyðingahatrið um
sig og eitraði hugarfarið.
Ákæra Emils Zola var eins og
svipuhögg, eins og salt í opin sár.
Engum hinna seku var gleymt.
Hann ákærði Patu de Clam höfuðs-
mann fyrir að hafa stofnað til hins
djöfullega samsæris; hermálaráð-
herrann, Mercier hershöfðingja, fyr-
ir að vera honum samsekan; Bois-
deffre hershöfðingja fyrir að hafa
haft í höndum sannanir fyrir sak-
leysi Dreyfus, en stungið þeim
undir stól; Pellieux hershöfðingja
fyrir glæpsamlega starfsaðferð við
rannsókn málsins; rithandarsér-
fræðingana fyrir að hafa gefið vís-
vitandi rangar upplýsingar; her-
réttinn frá 1894 fyrir að hafa brot-
ið hinar einföldustu réttarreglur,
og herréttinn, sem sýknaði Ester-
hazy, fyrir að hafa samkvæmt skip-
un frá herforingjaráðinu staðfest
ranglætið með því að sýkna mann,
sem rétturinn vissi að var sekur.
Zola lauk ákærunni með því að
lýsa yfir, að hann væri haldinn einni
ástríðu, þrá eftir ljósi og réttlæti.
Dragið mig fyrir lög og dóm, ef þið
þorið, sagði hann, en látið 'réttar-
höldin fara fram fyrir opnum dyr-
um. Eg er reiðubúinn og vænti
slíkrar réttarrannsóknar.