Úrval - 01.04.1971, Síða 56

54
ÚRVAL
hinn nákvæmni og leikni sem þarf
til suðu. Byrjað var á því að sjóða
saman bein í dýrum. Og fyrstu til-
raunirnar skiluðu strax ótrúlega
góðum árangri.
Lifandi bein voru fljót að gróa
saman. Gerðar voru samtals rúm-
lega 500 tilraunir á dýrum og að-
eins eftir það var þessi aðferð tek-
in upp við lækningar á fólki.
Við erum stödd inni á barnadeild
Skurðlækningastofnunarinnar.
Þögnin sem hér ríkir í skurðstof-
unni er aðeins örsjaldan rofin af
léttum hljóðum, þegar tæki eru
lögð á bakka, og lágværum fyrir-
skipunum Volkofs prófessors. Hann
er að skera upp við beinbroti, en í
höndum prófessorsins er ekki hinn
hefðbundni skurðhnífur, heldur
furðulegt keilulaga tæki. Brotið
beinið hefur verið sett saman og á
endana er borið fljótandi plastefni.
Skurðlæknirinn beinir tæki sínu að
beinbrotsstaðnum og að nokkrum
sekúndum liðnum sést ekkert brot
en í stað þess hefur myndazt heill
og traustlegur kambur. Skurðað-
gerðinni lýkur á venjulegan hátt,
æðar eru saumaðar saman, sárið
sett saman og búið um fótinn. Ef
hátíðnitækið hefði ekki verið notað
hefði uppskurðurinn tekið tvisvar
sinnum lengri tíma. En tíminn er
ekkert höfuðatriði. Með notkun há-
tíðni er málmhlutum útrýmt og
hinn harði kambur, sem er nokkurs
konar saumur úr plasti, leysist upp
með tímanum og víkur fyrir lif-
andi vef.
Fyrsti uppskurðurinn, sem fram-
kvæmdur var með þessum hætti
var gerður í desember 1969. Pró-
fessor M. Volkolf og N. Poljakof
skáru upp tvær stúlkur, sex og tólf
ára gamlar. Önnur hafði æxli í
framhandleggsbeini, en hin æxli í
fæti. Uppskurðurinn tókst ágætlega.
Nú þegar hafa 120 manns verið
læknaðir með hátíðni, og enn hef-
ur ekki orðið vart eftirkasta af
nokkru tagi.
Vísindarannsóknir sem stöðugt
fara fram í stofnuninni, opna æ
fleiri nýja möguleika þessa undur-
samlega hjálpartækis skurðlækna.
Með hátíðni er ekki aðeins hægt að
sjóða saman bein sjúklingsins sjálfs,
en einnig bein hans og bein úr öðru
fólki. Á þessu sviði hefur verið leyst
úr vandamáli líffræðilegrar ósam-
þýðni, þó að M. Volkof prófessor
telji hana ekki jafn erfiða varðandi
bein eins og í samsetningu mjúkra
vefja.
Með hátíðni er hægt að laga galla
í beinum, eftir að sjúkir hlutir hafa
verið numdir á brott úr þeim. Stað-
urinn sem vantar í beinið er fylltur
með fínmöluðu beini og plasti og
þessi blanda soðin í beinið. Með
þessu móti er hægt að endurbyggja
stóra hluta í beinum, og jafnvel
heila hluta úr beinagrindinni t. d.
liðamót.
Strax eftir fyrstu aðgerðirnar
kom í ljós enn einn ágætur eigin-
leiki hátíðninnar — hún veldur
engum kvölum. Eftir aðgerðina líð-
ur sjúklingnum vel. Þetta stafar af
því að hátíðnin hefur deyfandi áhrif
á taugaendana.
En hvernig er þetta tæki, sem
framleiðir lífgefandi og læknandi
hljóðbylgjur? Uppistaðan í því er