Úrval - 01.04.1971, Page 59

STJARNA VONARINNAR LJÓMAR ENN
57
ist aldrei hljómlist né hlátur frá
litla torginu, þar sem sundurskotin
hús hölluðust eins og drukknir
menn, sem eru í þann veginn að
missa jafnvægið. Slík sjón fékk
manni hugarangurs, en yfir rúst-
irnar barst blómailmur að vitum,
líkt og stæði maður yfir gröf. Þorp-
ið var dautt, en með því að það
hafði verið mér svo kært, vöktu ör-
lög þess beiskju og örvæntingu í
huga mínum.
Flest unga fólkið var farið á burt.
Aðeins börnin og gamla fólkið var
eftir og sveimaði, að því er mér
virtist, líkt og vofur innan um rúst-
irnar og hélt í sér lífinu með því að
róa til fiskjar í lélegum bátum með
bætt net.
í þessum hóp var María. Stund-
um var lítil tíu ára gömul stúlka í
fylgd með henni, sennilega barna-
barn hennar, berfætt, grönn og
gelgjuleg. Hún rölti við hlið gömlu
konunnar og hrópaði skrækri og
áfergjulegri röddu: ,,Pesci . . . pesci
freschi", líkt og hún væri einráðin
í að taka af allan vafa urri það, að
fiskurinn þeirra væri sá nýjasti á
markaðinum. Eg horfði á þær dap-
ur í bragði, því að mér fannst ein-
hvern veginn þær fylla þann flokk,
sem í fávizku og tilgangsleysi halda
dauðahaldi í fortíð, sem er horfin
að eilífu.
Einn morgun hitti ég þær á torg-
inu og tók þær tali. Jú, þær höfðu
verið í þorpinu meðan loftárásirn-
ar gengu yfir það. Það höfðu verið
slæmir tímar meðan á styrjöldinni
stóð. Nú áttu þær heima í ofurlít-
illi herbergiskytru í Via Eustachia,
þröngri götu, sem var einustu leif-
arnar af fátækasta hverfi bæjarins.
Gremjan og beiskjan, sem gróf
um sig í huga mér, og var vitan-
lega sprottin af minni eigin bölsýni
og óánægju, varð einhvern veginn
að fá útrás, og ég spurði skyndi-
lega: „Hvers vegna farið þið ekki
burt úr þessu þorpi? Hér er engin
framtíð fyrir ykkur . . . allt í rúst-
um . . . hér er allt búið að vera.“
„Við eigum heima hérna. Við trú-
um því ekki, að allt sé búið að
vera.“
Um leið, og þær geng'u burt horfð-
ust þær snöggvast í augu, líkt og
einhver leynilegur boðskapur færi
á milli þeirra.
Þetta augnatillit þeirra vakti for-
vitni mína. Næstu daga hafði ég gát
á hreyfingum þeirra og forvitnað-
ist um hvað þær hefðust að. Fyrri
hluta dags sinntu þær ákveðnum
verkefnum, en síðari hluta dagsins
hurfu þær gjörsamlega. Hvað eftir
annað, að loknum hádegisverði,
gekk ég niður í Via Eustachia, en
kom alltaf að litla herberginu
þeirra tómu. Gat það verið, að þær
væru ekki eins einfaldar og ég
hafði haldið, og að fjarvera þeirra
síðdegis á hverjum degi stæði í
sambandi við einhverjar leynilegar
fjáröflunarferðir, smygl eða svarta-
markaðsbrask?
Sg tók mig því til einn daginn og
fór í fyrra lagi af stað áleiðis í Via
Eustachia, einmitt á þeim tíma sem
ég var vanur að taka mér hádegis-
hvíld á baðströndinni. Sg tók mér
stöðu í porti nokkru, skammt frá
híbýlum konunnar. Ekki þurfti ég
lengi að bíða. Klukkan rúmlega eitt
komu þær María og barnabarn