Úrval - 01.04.1971, Qupperneq 119

GÍSL í PEKING
117
elsi mínu, mátti rekja til þeirrar
staðreyndar, að fangelsisdómur yfir
allmörgum kommúniskum föngum
í Hong Kong hafði nýlega verið
styttur, þar á meðal fangelsisdóm-
ur yfir manni einum, sem hafði
m,ikla þýðingu fyrir frelsismögu-
leika mína. Þar var um að ræða
mann einn, Wong Chak að nafni,
en fangelsisvist hans hafði upphaf-
lega átt að ljúka í febrúar 1971.
Nyti hann nú hámarkslækkunar,
yrði honum sleppt í októbermán-
uði árið 1969.
í fyrstu eftirlitslausu ferð minni
upp á loft á tæpum tveim árum,
náði ég í ferðaútvarpstækið mitt,
sem var enn virkt. Og mér tókst
að ná útvarpssendingu á ensku.
Það var í fyrsta skipti á 22 mán-
uðum, að ég hafði heyrt raunveru-
lega ensku talaða, að undanskild-
um tveim heimsóknum brezku
sendifulltrúanna. En ég gat bara
varla skilið orð í henni! Í!g hafði
náð í amerísku hermannaútvarps-
stöðina i Tokio, og þar var einmitt
verið að útvarpa lýsingu á síðustu
basebállkeppni Dodgerliðsins. í
„langsoltnum“ eyrum mínum, sem
voru óvön amerískum framburði,
hliómaði þetta eins óskiljanlega og
gríska.
21. júlí var minnisverður dagur
fyrir mig, og ekki aðeins vegna
þess, að þann dag var ég búinn að
dvelja nákvæmlega tvö ár í stofu-
fangelsi. Þennan heita, raka sum-
armorgun hafði ég lagt eyrað fast
upp að útvarpstækinu. Og þá tókst
mér að heyra hin eftirminnilegu
orð Neils Armstrongs, er hann tók
sín fyrstu skref á tunglinu. Þeim
750 milljónum Kínverja, sem
bjuggu í hinu risavaxna landi allt
í kringum mig, var aldrei skýrt frá
þessum heimssögulega viðburði.
Þ. 3. október árið 1969 var Wong
Chak loks sleppt, og næsta dag var
ég boðaður til viðtals í Utanríkis-
ráðuneytinu. Þar var mér skýrt frá
því, að stofufangelsisvist minni
væri lokið. Nú væri ég orðinn frjáls
maður eftir 806 daga fangelsisvist.
Sama kvöldið sagði Chou En-lai
á ensku við brezka ráðherrann John
son: „Jæja, Grey er kominn út.
Hann er frjáls."
„Já,“ svaraði Denson, „en hann
er ekki kominn burt frá Kína
enn.“
„Nú, hann getur verið hér áfram,
ef hann kærir sig um,“ sagði Chou
léttilega.
Fimm dögum síðar lagði ég af
stað til Lundúna.
ÁHRIFARÍKAR SANNANIR
Mér var boðið að hitta Michael
Stewart, utanríkisráðherra Bret-
lands, skömmu eftir að ég sneri
heim frá Kína. Hann hafði allt frá
byrjun haft vald til þess að fyrir-
skipa það, að kommúnisku frétta-
mönnunum í Hong Kong skyldi
sleppt úr haldi, en þá hefði mér
verið sleppt tafarlaust. Nokkur
brezk blöð höfðu birt ritstjórnar-
greinar um mál þetta og barizt fyr-
ir því, að svo væri gert. Og þau
höfðu vítt Stewart fyrir að fram-
kvæma þetta ekki.
Hann sagði mér, að þetta hefði
verið erfið ákvörðun. Hann sagði,
að um þær mundir hefðu verið
uppþot í Hong Kong og honum