Fróðskaparrit - 01.01.1962, Side 56

62
Ov høgt blóðtrýst
fyri lýsta lag. Sjúkuavgerðin er sett at vera hypertensio
arterialis essentialis, og støða skal verða tikin til, hvørt
sjúklingurin eigur at verða skipaður í bólkin, ið tørvar við*
gerð, ella hin. Verður farið eftir sundurbýting Beckgaards
og Hammerstrøms, kann verða sagt, at sjúklingum í 1. bólki
tørvar ikki viðgerð móti ovtrýsti. Sjúklingar skipaðir í 2.
bólk eiga ikki at fáa viðgerð beinan vegin, men spurn*
ingurin skal verða tikin upp til umhugsunar við hóskandi
millumbilum, tí at vitað er, at ovtrýst, ið ikki tørvar við*
gerð, kann vinda upp á seg fyrr ella seinri. Sjúklingar í
3. og 4. bólki mega straks fáa dygga viðgerð móti ovtrýsti.
Hvat skal so verða gjørt við tann stóra bólk av sjúkb
ingum við ovtrýsti, ið ikki krevur viðgerð, sum ofta áður
fingu viðgerð við harðvirknum antihypertensivum heili*
vágum. Eftir mínum tykki skuldi læknin givið sær stundir
til at tala við sjúklingarnar og sagt teimum eitt sindur frá
blóðtrýsti. Tað er roynd mín, at sjúklingarnir skilja tað
og sissast, og tað man ikki vera tíðarfrekari enn at seta í
verk ókravda viðgerð, ið tekur nógva tíð. Tá ið sjúklingar
við ovtrýsti, ið ikki tørvar viðgerð, ofta eru annaðhvørt
feitir ella sálarliga tyngdir, eigur at vera roynt at bøta um
lívshættir teirra. Eru teir feitir, eiga teir at verða avfitaðir
undir læknaeftirliti, tí at neyðugt er við serstøkum matar?
forskriftum og andligum stuðli, skal úrslitið vera til vildar.
Eru tað sjúklingar, sum dagliga eru fyri tungum sálarligum
trýsti (stress), eigur teimum at verða rátt til at taka sær
meira av løttum, t. d. geva frá sær eftir= og eykaarbeiði,
fáa sær góðan og ivaleysa langan náttarsvøvn, kanska taka
okkurt inn fyri svøvn. Harumframt eigur sjúklingurin, um
tað ber til, at hvíla seg eitt sindur mitt um dagin, binda
frið um halguna frá øllum arbeiði. Álitisstørv skuldi hann
latið frá sær ella avmarkað so nógv sum gjørligt. Rátt
eigur at verða til, at hann rørir seg við hógv, men ikki
eigur hann at overva seg, eins og hann eigur at vara seg
at øsast knappliga. Opningurin eigur at vera hildin í lagi,
kanska eigur okkurt veiktvirkið at verða tikið inn, tí tað