Fróðskaparrit - 01.01.1968, Qupperneq 46

54
Oyðing av rottum og músum í Føroyum
tær. Hildið verður, at tær hesa ferð beinanvegin eru blakaðar
upp á land av illkynjaðum fólki. f hesum sambandi kann
verða nevnd ásetanin í lóg fyri Føroyar nr. 36 frá 28. februar
1908 um atgerðir ímóti smittandi sjúkum hjá hdsdjórum o. a.
m. í 16. § seinasta stykki, har sagt verður, at tað at flyta
rottur og mýs úr einari oyggj í aðra er ikki loyvt og verður
revsað, smb. 17. §. Henda ásetan varð nevniliga sett í lógina
av løgtinginum við tí grundgeving, at í »et bestemt Tilfælde«
sigst at »være gjort Forsøg paa at indføre Rotter paa en 0,
hvor saadanne ikke fandtes«. (Lagt. 1905 B bl. 43). Út í Myki-
neshólm kom músin ikki fyrr, enn hólmurin fyrst í hesi øld
hevði fingið samband við Mykines. Músin er enntá flutt út í
hin 85 m høga Grønskoradrang, sum stendur leysur frá landi;
men í hesurn føri er tað ikki fólk, men fuglur (lundi), ið flutt
hevur (Degerbøl). Tað, at músin er komin í hesar nevndu
oyggjar, er besta avnoktanin av tí, ið eldri høvundar hava
skrivað um, at hon livdi ikki har; tað hevði eisini í sjálvum
sær verið órímiligt at hugsa.
Til eru ymis sløg av húsmús í Føroyum. Hitt vanliga slagið
er í Havn, men í Nólsoy er eitt annað slag (Mus musculus
færoensis), ið er eitt sindur størri, og í Mykinesi er somuleiðis
eitt annað størri slag (Mus musculus mykinesensis). Har afturat
er, sum nevnt omanfyri, í Fugloy eitt slag, ið bregður eitt
sindur frá. Til samans skuldi so verið talan um fýra ymis
sløg (Degerbøl, Spdrck, Williamson og Alwin Pedersen).
Músin er minni enn so so skaðilig sum rottan. Nógv mús er
í fuglabjørgunum, men neyvan ger hon stórvegis skaða, tí hon
livir av leivdum frá fuglinum (Williamson og Alwin Pedersen).
Men við hús kann músin gera skaða á sama hátt sum húsmúsin
í øðrum londum (Herluf Petersen). f Føroyum legst hon eisini
á skerpikjøtið. Eitt stað á tjónum eitur meira at siga músa-
bitin, tí hildið verður, at músini dámar henda bitan serstakliga
væl (Robert Joensen). Umframt omanfyri nevndu ásetanir í
lóg nr. 36 frá 28. 2. 1908 16.—17. §§ og eina ásetan um oyðing
av rottum og músum sum atgerð ímóti smittusjúkum í før-
oysku farsóttarlógini (lóg nr. 86 frá 17. 3. 1922 17. § smb.