Morgunblaðið - 01.12.1993, Blaðsíða 45

MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 1. DESEMBER 1993
45
(
(
(
i
Minning
Sigríður Viktoría
Einarsdóttír frá Hvoli
Fædd 18. ágúst 1902
Dáin 26. nóvember 1993
Enn einn dag, þegar skammdegið
er hvað harðast og dimmast og lægð-
ir koma eins og hraðlestir yfir land-
ið, kveður móðir mín tilvist hér á
jörð, eftir giftusaman vinnudag,
háan aldur og baráttu við veikindi
hin síðari ár.
íslensk sjómannskona var öllum
veðrum vön, þolgæði og jafnvægri
hugans var hennar aðalsmerki. Það
hafði lífið kennt henni frá barns-
aldri. Vafalaust hefur einhvern tíma
tekið á þegar faðir hennar, skútu-
karlinn, frændur og síðar eiginmað-
ur, synir og sonarsynir, háðu ójafna
baráttu við Ægi og dætur hans.
Þrek, þrautseigja, áræði og feng-
sæld voru einkenni sjómanna frá
Akranesi, sem eftir var tekið nú sem
fyrr og skipin sigldu með aflann,
hvort heldur var stríð eða friður.
Móðir mín hét fullu nafni Sigríður
Viktoría Einarsdóttir. Hún var auga-
steinn föður síns, sem hét Einar
Tjörvason sjómaður, ættaður úr
Landeyjum, fæddur 18. desember
1864, dáinn 26. júní 1922, og móður
sinnar, Sigríðar G. Sigurgeirsdóttur,
fædd 1. mars 1956, sem ættuð var
úr Dölum og Vestur-Húnavatns-
sýslu. Bræður hennar voru Árni
Yngvi Einarsson, fæddur 1907,
fyrrv. framkvæmdastjóri á Reykja-
lundi, og Sigurgeir Einarsson, kaup-
maður í Reykjavík. Þeir eru báðir
látnir. Hlín Ingólfsdóttir, kona Árna,
lést 8. nóvember 1993, svo að það
var skammt stórra högga á milli.
Mamma var fædd 18. ágúst 1902
í vestri sjóbúð, sem stóð á eyrinni
neðst á Skaga. Fluttist svo í nýtt
hús, sem heitir Hvoll, sem nú stend-
ur við Krókatún 1, Akranesi. Eins
og títt var í þá daga, gekk hún að-
eins þrjá vetur í barnaskóla Akra-
ness og lét þar við sitja, en mjög
algengt var að ungar stúlkur fóru í
kaupavinnu eða í vist til fólks sem
taldist til efnafólks. Fljótlega eftir
fermingu hleypti hún heimdraganum
og réðst í kaupavinnu austur í Flóa
og Borgarfjörð. Aðeins fór hún í fisk-
vinnu, en hugur hennar stefndi ávallt
suður til Reykjavíkur, það var henn-
ar borg. Þangað fór hún ung og
glæsileg stúlka full af lífsgleði, með
hug til góðra verk og það vega-
nesti, sem hún brýndi svo oft fyrir
börnum sínum, að standa sig vel.
Þegar hún minntist bernskudaga
sinna í Reykjavík voru dagar hennar
í vistinni hjá Svavari Svavars kaup-
manni og frú Jónu Bjarnadóttur
jafnan hugstæðastir. Þar lærði hún
sín heimilisfræði og frábæran köku-
bakstur. Vissuiega var þetta góð
viðbót við það, sem hún hafði lært
í heimahúsi og má líkja við fram-
haldsnám stúlkna sem fæddar voru
um aldamót. Móðir mín vann í öl-
gerð Egils Skallagrímssonar í ein
fimm ár. Þar kynntist hún góðum
vini, Tómasi Tómassyni, sem síðar
átti eftir að verða mömmu minni
mikill velgjörðarmaður, þegar mikið
á reyndi. Hún minntist hans alltaf
með mikilli virðingu, sem góðs
manns. Langmest hafði hún þó sam-
band við bræður sína og móður, eft-
ir að faðir hennar dó og fjölskyldan
fluttist til Reykjavíkur. Árni bróðir
hennar veiktist af berklum aðeins
16 ára og dvaldist á hælum og
sjúkrahúsum frá 1925-1933. Alian
þann tíma reyndi móðir mín að gera
það sem í hennar valdi stóð til að
létta honum byrðina, enda afar kært
með þeim systkinum. Árni náði
heilsu á ný og varð mikill frumkvöð-
ull á Reykjalundi. Sigurgeir var
yngstur systkinanna, fæddur 1913.
Hann fór snemma að vinna fyrir sér
eins og títt var með fólk á þessum
tíma og ekkert var mulið undir.
Hinn 8. október 1929 giftist móð-
ir mín Elíasi Guðmundssyni skip-
stjóra, ættuðum frá ísafirði. Hann
var þá við nám í Stýrimannaskólan-
um. Þau hjón hófu sinn búskap í
leiguhúsnæði í Reykjavík. Fljótlega
bar hjónaband þeirra ávöxt og urðu
börnin átta talsins. Þau eru Einar
Tjörvi, Gunnar Hafsteinn, Hreinn,
Ólafur Tryggvason, Edda, Iðunn,
Guðrún og Sigríður. Nú eru börn
og barnabörn orðin 92 og hópurinn
stækkar óðum.
En blítt og strítt hvíslast á með
ýmsu móti á löngu lífshlaupi dugn-
aðarkonu. Fyrstu árin var kreppa
og erfitt fyrir barnafjöldskyldur að
fá leigt húsnæði. Þó sæmilega
fiskaðist var ómögulegt að losna við
aflann. Stríðið skall á og föður mín-
um bauðst bátur frá Akranesi, svo
að það varð úr að mamma varð að
yfirgefa borgina og flytjast upp á
Akranes árið 1939. Þetta var mikið
átak fyrir móður mína, því að henni
líkaði svo vel dvölin í Reykjavík, eins
áður hefur komið fram. En þessi vel
gerða kona var ekki vön að æðrast
yfir smámunum, og faðir minn sótti
sjóinn grimmt í ein 50 ár. Árið 1942
var miklum áfanga náð. Þau byggðu
húsið sitt í Heiðargerði 9 og áttu
Minning
Guðbjartur Magnason
Lipurð og glaðlyndi ásamt góð-
vild voru aðaleðlisþættir Guðbjarts
Magnasonar í leik og starfi.
Bjartur, en svo var hann ævin-
lega nefndur, hafði einstakt lag á
að vinna með börnum. Það sýndi
hann svo glögglega í starfi sínu,
sem þjálfari ungra drengja í knatt-
spyrnu hér í Neskaupstað.
í hans augum voru allir jafnir,
hvort sem þeir kunnu lítið eða mik-
ið, því að á sérhverri æfingu og í
hverjum leik fengu allir að spreyta
sig.
Börn sem eru næm fundu fljótt
hvað þessi tími, sem þau fengu að
njóta með honum, var þeim einkar
lærdómsríkur og kær.
Um leið og ég þakka, fyrir hönd
sonar míns, þessar ánægjustundir
með Bjarti, votta ég unnustu hans,
foreldrum og öðrum ástvinum mína
innilegustu samúð.
Blessuð sé minning hans.
Sveinn Benediktsson.
Okkur langar í fáum orðum að
minnast góðs vinar. Orðin virðast
lítilsmegnug á stundum sem þess-
ari, þegar sorgin ber að dyrum.
Hann Bjartur okkar var engum
öðrum líkur, lífsglaður, traustur og
hress með eindæmum. Alltaf var
hann boðinn og búinn ef eitthvað
bjátaði á einhvers staðar.
Bjartur var mikill stuðningsmað-
ur kvennaliðs ÍS í blaki enda fer
þar fremst í flokki Þórey unnusta
hans. Eigum við ÍS-stelpur honum
mikið að þakka því að þeir voru
ófáir sigrarnir sem hann stuðlaði
að með hvatningu sinni.
Bjartur átti það til að vera
óhemju stríðinn og uppátækjasam-
ur. Hvetjum öðrum hefði dottið í
hug að senda tilvonandi tengdafor-
eldrum sínum sprelllifandi kalkún
sem nú er þar geymdur í kjallaran-
um og skilur eftir sig töluverðan
óþrifnað? Svo ekki sé nú minnst á
snjókarlinn sem hann bjó til handa
sinni heittelskuðu og staðsetti beint
fyrir utan stofugluggann, klæddan
íþróttaskóm með trefil og hatt,
haldandi á stærðarinnar veifu sem
á stóð „áfram ÍS“.
Bjartur hafði sérstakt lag á að
fá fólk til að trúa ólíklegustu hlutum
og lenti annar undirritaðra oft í
þeirri aðstöðu að láta blekkjast og
heyra hann síðan skella uppúr
skömmu síðar.
I sumar voru Þórey og Bjartur
aðskilin vegna vinnu. Hann var í
Niels PeterKnud
sen - Minning
Fæddur 20. ágúst 1953
Dáinn 5. nóvember 1993
Við kynntumst Niels fyrir 14
árum en hann var þá nýkominn til
landsins. Hann langaði til að stunda
hestamennsku á íslandi, enda hafði
hann kynnst íslenska hestinum í
heimalandi sínu Danmörku. Niels fór
að vera með vinkonu okkar Elínu
og með þeim var hestamennskart"
stunduð af kappi. Þar stendur þó
uppúr ferð á hestum til Þingvalla
sem var öllum ógleymanleg.
Það var höfðingjabragur á Niels
þegar hann var á hestbaki enda var
hann alltaf óaðfinnanlega klæddur
og kom vel fyrir. Við eigum margar
góðar minningar tengdar Niels enda
var hann skemmtilegur og afslapp-
aður í umgengni og vildi hafa gam-
an af hlutunum.
Niels hafði kynnst fleiru á sínum
lífsferli en flestir aðrir og þótti manni
oft nóg um þegar hann var að rifja
upp liðna tíð. Níels hafði ríka sam-
kennd með öðrum og gat hjálpað á
erfiðum tímum, en það vill því miður
oft gleymast að hugga þá sem
hugga.
Við viljum senda sambýliskonu
hans, syni og vinum innilegustu
samúðarkveðjur.
Lena og Guðmundur.
Fregnin af ótímabæru láti Niels
kom á óvart, þrátt fyrir að erfiður
sjúkdómur hafði lengi hijáð hann.
Fyrir tæpum þremur árum kom
Niels til dvalar í Krýsuvík og vonir
vöknuðu um að hann hefði sigrast
á erfiðleikum sínum og það birti upp
í lífi hans. Þó að Niels væri ekki
allra komu bestu eiginleikar hans
fram í Krýsuvík. Tryggð við vini sína
og ást á náttúrunni.
Sá sem mest hefur misst er litli
drengurinn hans, Þráinn. Hann ólst
upp hjá móður sinni en Niels tók
hann til sín eins oft og hann gat.
Hann útbjó herbergi handa honum
í Krýsuvík og þar komst Þráinn í
nána snertingu við sveitina og oft
mátti sjá þá feðga koma hlaupandi
og gleðjast í leik.
Fyrir nokkrum mánuðum stofnaði
Niels heimili með góðri stúlku Elísa-
betu Hjaltested og framtíðin blasti
við. En hætturnar lágu í leyni og
Niels gat ekki umflúið þær. Hann
lést á heimili sínu 5. nóvember sl.
Við starfsfólkið í Krýsuvík vottum
unnustu hans og litla drengnum og
ættingjum í Danmörku samúð okk-
ar.
Vinir í Krýsuvík.
þar heima til ársins 1989 þegar fað-
ir minn dó. Skömmu síðar fór móðir
mín á Sjúkrahús Akraness og lést
þar 26. nóvember síðastliðinn.
Upp í hugann koma þakkir til
þessarar góðu og aðdáunarverðu
mömmu, sem öllum vildi gott gera.
Hún barðist, venju þögul, frá unga
aldri hlífðarlausri baráttu við lífið
og tilveruna. Löngum þegar ég var
barn að aldri, sá ég speglast í augum
hennar vonina, tryggðina og kjark-
inn. Fátt var sannara en vináttan
og fátt sterkara en æðruleysi. Hún
átti líkamlegt og andlegt atgervi í
sjaldgæfu samræmi. Ég bið góðan
guð að varðveita minningu hennar
um ókomin ár.
Að endingu vil ég þakka starfs-
fólki sjúkrahúss Akraness frábæra
umönnun um móður mína á liðnum
árum.
Ólafur Tr. Elíasson.
í dag, 1. des., verður amma mín,
Sigríður Viktoría Einarsdóttir, jarð-
sett frá Akraneskirkju. Amma mín
fæddist 18. ágúst 1902 og var því
nýlega orðin 91 árs.
Hún Silla amma mín, eins og við
krakkarnir kölluðum hana, var fal-
leg kona, fínleg, kvik í hreyfingum
og alltaf að snúast. Aldrei var það
svo þegar komið var við á Heiðó
að fengi maður heitar vöfflur eða
eitthvað heimabakað. Alltaf var
amma til staðar í bláa eldhúsinu
sínu.
Ég kynntist henni ömmu minni
vel þegar ég bjó niðri hjá henni í
nokkur ár og mun ég alltaf minnast
þess þegar ég fór upp til hennar í
kaffi og vöfflur og við ræddum um
Neskaupstað, auk þess sem hann
spilaði fótbolta með Þrótti, en hún
í Reykjavík, nýorðin lyfjafræðingur.
Þau hittust þó oft og áttum við þá
með þeim margar góðar stundir.
Fannst þeim aðskilnaðurinn erfiður,
enda sérstaklega samrýnd og sjálf-
um sér nóg. Þegar Bjarti fannst
hann hafa verið of lengi í burtu
fékk hann „óvart“ rautt spjald og
þar af leiðandi Ieikbann sem þýddi
að hann komst í helgarfrí til Þóreyj-
ar. Það fór ekki framhjá neinum
að það sem Bjartur og Þórey áttu
saman var eitthvað alveg sérstakt.
pijónaskap eða hún sagði mér sögur
frá gömlu dögunum sínum þegar
hún kom fyrst til Akraness eða frá
þeim tíma þegar hún var ung stúlka
í Reykjavík.
Amma mín giftist honum Ella
afa, Elíasi Guðmundssyni skip-
stjóra, og átti með honum átta börn.
Ég spurði ömmu einu sinni hvort
ekki hefði verið erfitt að ala upp
svona mörg börn. „Nei,“ sagði hún,
„þau voru alltaf svo góð.“ Svona
var hún, sá alltaf það góða. Það er
svo margt sem rifjast upp, t.d. afi
og amma á jólunum í jólaboði hjá
mömmu og pabba, þegar ekki var
hægt að setjast að jólaborðinu fyrr
en amma var búin að smakka sós-
una og alltaf þurfti að bæta við,
„aðeins meira salt“. Eins í sláturtíð-
inni, mamma og amma tóku alltaf
saman slátur, þá var hún amma í
essinu sínu og þá fengum við syst-
urnar að heyra sögur um gömlu
góðu dagana hennar ömmu. Eftir
að amma hætti að taka slátur var
hún samt alltaf heiðursgestur hjá
okkur og ekki mátti setja í keppina
fyrr en amma væri búin að koma
og smakka og alltaf þurfti að salta
svolítið meira.
Þetta eru bara smá minningabrot
um ömmu mína sem mér þótti svo
vænt um. Ég veit það núna, amma
mín, að þér líður vel og afi tekur
örugglega vel á móti þér.
Guð geymi þig, elsku amma mín.
Vertu, guð faðir, faðir minn
í frelsarans Jesú nafni,
hönd þín leiði mig út og inn
svo allri synd ég hafni.
(H.P.)
Sigríður Ellen Blumenstein.
Elsku Bjartur, við kveðjum þig
með sárum söknuði en minnumst
góðmennsku þinnar og glaðværðar
að eilífu.
Við biðjum góðan Guð að styrkja
Þóreyju okkar og alla hans ætt-
ingja og vini í þungri sorg þeirra.
Dýpsta sæla og sorgin þunga
svífur hljóðlaust yfir storð,
þeirra mál ei talar tunga,
tárin eru beggja orð.
(Ólöf frá Hlöðum.)
Þínir vinir,
Metta og Jón.
Guðjón Kr. Emils-
son - Minning
Fæddur 30. ágúst 1932
Dáinn 30. október 1993
Vinur minn og mágur, Guðjón
Kr. Emilsson, er látinn eftir stutta
og harða sjúkdómslegu og hefur
útför hans farið fram í kyrrþey.
Guðjón Kristinn fæddist í Reykja-
vík 30. október 1932, sonur sæmdar-
hjónanna Margrétar Guðjónsdóttur
og Emils A. Siguijónssonar málara-
meistara, sem nú eru bæði látin. Er
Guðjón hafði aldur til fór hann að
starfa með föður sínum og lauk
sveinsprófi með sæmd. Störfuðu
þeir feðgar saman um áratugaskeið,
en nú hin síðari ár var Guðjón hægri
hönd og verkstjóri hjá vini sínum
og félaga, Guðmundi G. Einarssyni
málarameistara.
Á íþróttasviðinu starfaði Guðjón
á vegum íþróttafélags Reykjavíkur,
í sunddeild þess félags, sem starfaði
blómlega áður fyrr. Hin seinni ár
var hann dómari á öllum helstu sund-
mótum landsins. Einnig var hann
leiðbeinandi sunddómara og naut
virðingar í öllum störfum sínum.
Kynni okkar Guðjóns hófust er
ég kynntist systur hans og síðan
eiginkonu minni, Emilíu. í framhaldi
af því urðum við samrýndir félagar
og fórum í hin ýmsu skemmtilegu
og fræðandi ferðalög um landið okk-
ar, sem hann unni svo mjög. Einnig
var hann hinn góði frændi og leið-
beinandi barna okkar. Minnisstæð
eru mér þau ár þegar við áttum
saman sumarbústað við Krókatjörn
hér í nágrenni Reykjavíkur og sam-
verustundir okkar á þeim kyrrláta
stað. Þannig hafa minningar hrann-
ast upp um góðan dreng og félaga.
Augasteinn Guðjóns var sonur
hans, Bjarni, er hann eignaðist þeg-
ar hann var í sambúð með Sigríði
Bjarnadóttur um skeið. Þeir feðgar
voru samrýndir og ferðuðust vítt og
breitt um landið okkar, svo og er-
lendis, en ferðalög og fræðsla voru
Guðjóni hugleikin.
Með þessum fátæklegu orðum vil
ég að Iokum þakka Guðjóni fyrir þær
samverustundir er við áttum saman
svo og þá vináttu, sem hann sýndi
mér og fjölskyldu minni, um leið og
ég votta syni hans samúð mína.
Kristján Friðsteinsson.