Morgunblaðið - 17.01.1997, Blaðsíða 34
34 FÖSTUDAGUR 17. JANÚAR 1997
MORGUNBLAÐIÐ
AÐSEIMDAR GREINAR
Yfirlýsing vegna
brottvísunar
ÉG UNDIRRITAÐUR, Árni H.
Kristjánsson, sé mig knúinn til að
skýra Dagsbrúnarverkamönnum
frá því hvers vegna ég sit ekki
lengur í stjórn félagsins eftir
stutta stjórnarsetu.
Forsaga málsins er sú
að fyrir rúmu ári stóðu
fyrir dyrum stjórnar-
kosningar í Vmf.
Dagsbrún. Tveir listar
voru í framboði A- listi
stjómar og B-listi
nokkurra áhugasamra
verkamanna um bætt
kjör verkamönnum til
handa. Til að byija
með hvarflaði ekki að
mér að styðja A-lista
stjómar enda hafði ég
haft skömm á vinnu-
brögðum hennar til
margra ára. Á B-list-
anum voru margir vel-
meinandi menn, en ég gat ómögu-
lega treyst forkólfum listans til
að stýra félaginu, en allt benti til
að svo myndi fara skömmu fyrir
kosningar. Ástæðan fyrir því að
ég fór fram með A-listanum var
fyrst og fremst sú að ég vildi
leggja mitt af mörkum til að af-
stýra fyrirsjáanlegu slysi.
Forysta Dagsbrúnar til margra
áratuga sá fram á að missa völd-
in. Því ákvað hún að gera róttæk-
ar breytingar á listanum. Guð-
mundi J. var skákað til hliðar og
með honum fylgdi helmingur
stjórnar. Nýir menn komu til skjal-
anna, m.a. undirritaður, í krafti
þekktra átaka er urðu í slipp Stál-
smiðjunnar fyrir fáum árum.
Kosningabaráttan var háð undir
formerkjunum: „Reynsla og rót-
tæk endurnýjun". Ég var fenginn
til að taka að mér kosningastjórn
A-listans. Það varð að nýta nýtt
fólk enda voru gömlu andlitin mjög
óvinsæl. Þetta gerði ég þrátt fyrir
ábendingar um að verið væri að
nota mig tímabundið til þess að
tryggja gömlu foryst-
unni áframhaldandi
völd. Einnig horfði ég
til þess að Halldór
Björnsson og Ólafur
Ólafsson létu fljótlega
af störfum, en þeir
hafa verið í forystu
Dagsbrúnar í árarað-
ir, og nýir menn
tækju við.
Eftir harða baráttu
sigraði A-listinn með
litlum mun í stjórnar-
kjörinu. Við tók
stjómarstarf sem
undirstrikaði grun
minn um að engar
róttækar breytingar
yrðu á starfsháttum Dagsbrúnar,
þrátt fyrir fögur fyrirheit í kosn-
ingarslagnum. Gamla stjórnark-
líkan passaði vel uppá að halda
öllum valdastöðum, bæði í stjórn
og nú síðast í uppstillingarnefnd.
Á ASÍ-þinginu siðastliðið vor
fann ég fyrst fyrir því að óbreytt-
ir stjórnarmenn í Dagsbrún eiga
ekki að tala gegn vilja forystu
félagsins („stjórnin á að vera sam-
hent“, var það kallað). Á þinginu
lagði miðstjórn ASÍ fram aldeilis
makalausa kjaramálaályktun þar
sem m.a. var að finna eftirfar-
andi: „ASÍ telur að með styttingu
vinnutíma megi skapa raunhæfar
forsendur fyrir hækkun grunn-
launa þvi afköst og framleiðni
munu aukast samhliða og gæði
framleiðslunnar fara vaxandi."
Þessu mótmælti ég harðlega og
taldi að verkafólk ætti að semja
Jafn róttæk ákvörðun
og sú að víkja stjórnar-
manni úr Dagsbrúnar-
stjórn, sefflr Arni H.
Kristjánsson, getur
ekki gerst án vitunar
forystu félagsins.
um kaup og kjör á eigin forsend-
um. Ég og Gylfi Páll Hersir Dags-
brúnarverkamaður lögðum síðan
fram breytingartillögu þar sem
ofangreindu var hent út og eftir-
farandi kæmi í staðinn: „ASI
krefst þess að dagvinnulaun nægi
til framfærslu.“ Tillaga okkar var
samþykkt þvert á vilja forysta-
manna verkalýðshreyfingarinnar
þ.á m. forystu Dagsbrúnar. Það
var nefnt við mig i gamni (al-
vöru!) að ég væri að taka mér gröf.
Á samningarnefndarfundi seint
síðastliðið haust talaði ég gegn
vilja stjórnar og benti ég á að því
hefði verið heitið í kosningaslagn-
um að leggja höfuðáherslu á
grunnkaupshækkanir (sbr. sam-
þykkt ASÍ-þings). Vinnustaða-
samningar þýða ekkert annað en
að þeir sem hafa veikari samning-
stöðu sitja eftir með lægri laun
en þeir hafa sterkari stöðu (t.d.
hafnarverkamenn), samstaðan
fer lönd og leið. Einnig taldi ég
rökrétt að leggja höfuðáherslu á
grunnkaupshækkanir sérstaklega
á ljósi þess að vinnutímatilskipun
ESB um styttingu vinnutíma var
á næsta leiti. Eins benti ég á að
við samninganefndarmenn bær-
um mikla ábyrgð gagnvart öllum
Dagsbrúnarfélögum, ekki bara
þeim sem geta bætt kjör sín gegn-
um sérkjarasamninga heldur líka
gagnvart þeim sem_ hafa enga
möguleika til þess. Ég taldi frá-
leitt að samið yrði til allt að 26
mánaða í ljósi slæmrar reynslu
af langtímasamningum. Að end-
ingu gagnrýndi ég að það skyldu
ekki vera haldnir fleiri félags-
fundir í félaginu. Þetta líkaði for-
ystu Dagsbrúnar ákaflega illa og
á næsta stjórnarfundi var mér
aftur bent á að stjórnin ætti að
vera einhuga og samhent.
Að kvöldi 8. janúar sl. hringdi
síðan Ágúst Þorláksson, formaður
uppstillingarnefndar, sem jafn-
framt er stjórnarmaður, í mig og
tjáði mér að nefndin hefði ákveð-
ið að víkja mér úr stjórn Dags-
brúnar. Ég varð nokkuð hvumsa
og spurði um forsendur fyrir
brottvikningunni. Hann nefndi þá
að ég hefði hætt sem trúnaðar-
maður sl. vor er ég tók við flokk-
stjórastarfi. Ég spurði hann hvort
þetta væri endanleg ákvörðun.
Þá kvaðst hann ætla að hringja
í mig seinna um kvöldið og láta
mig vita af eða á. Það er skemmst
frá því dð segja að hann hringdi
aldrei aftur. Daginn eftir hringdi
ég svo á skrifstofu Dagsbrúnar
og var mér þá tjáð að ég væri
ekki lengur á uppstilltum stjórn-
arlista og annar maður settur í
sæti mitt. Uppgefnar ástæður
fyrir brottvikningu eru náttúrlega
fáránlegar, margir stjórnar- og
trúnaðarráðsmenn eru flokks-
stjórar, m.a. tveir fyrir utan mig
í stjórninni. Varaformaðurinn,
Sigríður Ólafsdóttir, leysir yfir-
mann hreinsunardeildar Reykja-
víkurborgar af á sumrin. Hin
ástæðan, að ég væri ekki lengur
trúnaðarmaður á mínum vinnu-
stað er ekki síður fáránleg. Annar
af fulltrúum hafnarverkamanna í
stjórn er ekki heldur trúnaðar-
maður. Öllum í stjórn Dagsbrúnar
var það kunnugt að ég léti af
störfum sem trúnaðarmaður enda
ræddi ég þetta ítarlega á tveimur
stjórnarfundum sl. vor og þá
fannst stjórnarmönnum að þetta
skipti engu máli.
Öllum ætti að vera það ljóst að
mér var ekki vikið úr stjórn Dags-
brúnar fyrir einhvern „misskiln-
ing“ eins og forysta Dagsbrúnar
vill halda fram eftir á enda var
Ágúst Þorláksson, formaður upp-
stillingarnefndar, í símasambandi
við Halldór Björnsson, formann
félagsins, sama kvöld og mér var
vikið úr stjórn. Halldór hefði getað
leiðrétt þennan „misskilning“
strax þetta kvöld en það gerði
hann ekki. Þetta varð fyrst að
„misskilningi“ daginn eftir brott-
vikningu mína er ég tjáði Halldóri
Björnssyni að ég sæi mig knúinn
til að senda yfirlýsingu til fjöl-
miðla. Það er athyglisvert að bæði
Ágúst Þorláksson og Ólafur Ólafs-
son, sem hefur verið lengi í upp-
stillingarnefnd, eru jafnframt
stjórnarmenn. Þeim báðum var
það ljóst að forsendur brottvikn-
ingarinnar gætu ekki staðist enda
er ég aðalfélagi í Dagsbrún, greiði
í félagið og hef því rétt til að gegna
hvaða trúnaðarstarfi sem er i fé-
laginu. Halldór Björnsson hafði
ítrekað á stjórnarfundi fyrir brott-
vikningu mína að hann vildi sem
minnsta breytingu á stjórn félags-
ins! Bæði Sigríður Ólafsdóttir og
Ágúst Þorláksson ítrekuðu orð
Halldórs við mig og sögðu hann
hvergi hafa komið nærri. Eins
róttæk ákvörðun og að víkja
stjórnarmanni úr stjórn gæti aldr-
ei farið fram án vitundar forystu
félagsins. Það er hreinasta móðg-
un við mig að halda því fram af
Halldóri Bjömssyni, formanni
Dagsbrúnar, að hann hefði ekki
haft neina vitneskju um fyrirætlan
uppstillingarnefndar. Er forystu
Dagsbrúnar var ljóst hvílíkt klúður
þessi brottvikning var („illa að
henni staðið“) og eins hver við-
brögð mín urðu þá ákvað hún að
bjóða mér aftur sæti í stjórn og
víkja hinum splunkunýja arftaka
mínum af iistanum! Að sjálfsögðu
þáði ég það ekki enda gæti ég
aldrei unnið með forystu stjórnar-
innar eftir það sem á undan er
gengið.
Höfundur átti sæti ístjórn
Dagsbrúnar.
Árni H.
Kristjánsson
Filippi peysur 3.900
F.5. stakur jakki -22r?fKF 12.900
blússa ^SrOOfr 5.500
F.8. úlpa 19.400
_S>/^Lbuxnadragt 18.900
Marío
Roseíía
TISKUVERSLUN
Kringlunni 8-12
sími. 553 3300
Vinstra vor
Senn vorar til vinstri,
segir Björgvin G.
Sigurðsson, sem
SENN vorar til
vinstri í íslenskri póli-
tík. Eftir áratuga sam-
stöðuleysi hillir undir
að vinstri menn lands-
ins nái að slíðra sverðin
og mynda bandalag til
mótvægis við aftur-
haldsveldi stjórnar-
flokkanna. Þann 18.
janúar verða stofnuð
samtök sem að stendur
fólk úr ungliðahreyf-
ingum A-flokkanna,
Þjóðvaka, Kvennalist-
ans og Röskvu, ásamt
félagslega sinnuðu
áhugafólki um bætt
þjóðfélag. Samtökin
koma til með að heita Gróska —
samtök jafnaðarmanna og verða
stofnuð með pompi og prakt í Loftk-
astalanum laugardaginn 18. janúar
kl. 16. Aðstandendur samtakanna
hafa opnað skrifstofu á Laugavegi
103 og er hún opin alla daga frá
morgni til kvölds.
Það sem rekur unga fólkið út í
stórvirki þetta er sú
niðurlæging sem þjóð-
in má þola af hálfu
ríkisstjórnar Davíðs
Oddssonar. Rúnir allri
framtíðarsýn vaða
ráðamenn áfram með
það eitt að markmiði
að herða tök hags-
munablokka og sæ-
greifa á þjóðinni. I
höndum þeirra er fjö-
regg þjóðarinnar,
menntakerfið, rústir
einar og kjör verka-
lýðsins þar sem eyði-
mörk.
Slíkt ástand
geta þeir sem
landið eiga að erfa ekki
liðið og aðgerða er þörf.
Sundruðum í mismörg-
um smáflokkum hefur
íslenskum félagshyggju-
mönnum mistekist að
halda aftur af samtrygginga-
veldi Sjálfstæðisflokksins og eftir
siðlausar árásir ríkisstjórnarinnar á
skrifar um sameiningu
jafnaðarmanna.
kjör þeirra sem minnst mega sín
er aðgerða þörf. Ástandið hlýtur
að renna öllum réttsýnum jafnaðar-
mönnum til rifja og nú er lag að
forðast fallið og sameinast í eina
öfluga breiðfylkingu gegn þessu
ófremdarástandi.
Niðurstaðan af viðræðum þessa
unga og framsýna fólks er að meira
sameinar en sundrar. Hugsjónin um
réttlátt þjóðfélag þar sem allir fá
notið sín án tillits til þjóðfélagsstöðu
eða kynferðis er heillandi sýn
og ekkert má koma í veg
fyrir að hún verði að veru-
leika.
I breiðfylkingu félags-
hyggjufólks á að vera
pláss fyrir ólíkar skoðanir
ólíks fólks. Grundvallar-
hugsjónin er hinsvegar ein
og það er það sem máli skipt-
ir. Hlutverk stjórnmálamanna er
að skapa umhverfi þar sem hver
einasti einstaklingur er frjáls til að
þroska kosti sína án tillits til stéttar
og stöðu. Umhverfi þar sem allir
eru jafnir fyrir lögum og jafnrétti
kynjanna er jafn sjálfsagður hlutur
og það að draga andann. Slíkar eru
hugsjónir Grósku — samtaka jafn-
aðarmanna og mikilvægt er að allir
sem búa yfir þessari fögru lífssýn
gangi til liðs við samtökin og mæti
í Loftkastalann þann 18. janúar.
Höfndur er háskólanemi og
blaðanmður.
Öllum, sem glöddu mig ú úttrœðisafmœli mínu
3. janúar sl. með hlýjum kveðjum, heimsóknum,
góðum gjöfum og ómetanlegri aðstoð, fœri ég
mínar innilegustu þakkir og bestu óskir um
gott gengi ú nýbyrjuðu úri.
Martha Árnadóttir,
Engjavegi 22, ísafirÖi.
Björgvin G.
Sigurðsson