Morgunblaðið - 22.08.1998, Síða 50
50 LAUGARDAGUR 22. ÁGÚST 1998
MORGUNBLAÐIÐ
Grettir
BREF
TIL BLAÐSINS
Kringlan 1 103 Reykjavík • Sími 569 1100 • Símbréf 569 1329
Tónlist og
Selfosskirkja
Frá Grétari Einarssyni:
í MORGUNBLAÐINU hinn 9. ágúst
síðastliðinn birtist bréf eftir Smára
Olason þar sem hann gagnrýnir frétt
Stöðvar 2 af brúðkaupi sem fram átti
að fara í Selfosskirkju en var flutt í
Eyrarbakkakirkju sökum ágreinings
brúðhjóna og forsvarsmanna Selfoss-
kirkju. Undirritaður kannast nokkuð
við málavöxtu þessa og vil ég leyfa
mér að stinga niður penna um þetta
mál og afstöðu Smára og forsvars-
manna Selfosskirkju. Það skal tekið
fram að undirritaður sá ekki um-
rædda frétt.
Orsök þess að brúðkaup þetta var
flutt í aðra kirkju var sú að forsvars-
menn Selfosskirkju neituðu að spila
tvö popplög af geisladisk við athöfn-
ina. Sú afstaða sem fram kemur í máli
Smára og í afstöðu forráðamanna Sel-
fosskirkju þykir mér og fleirum nokk-
uð hörð og ósveigjanleg. Smári segir í
grein sinni: „Því miður er það svo, að
hugmyndir sumra sem leita til kirkj-
unnar um atferli við kirkjulegar at-
hafnir eru nokkuð brenglaðar. Þeir
leita ekki til kirkjunnar með því hug-
arfari að fá helga þjónustu heldur
vilja þeir færa sinn hugarheim og
háttemi inn í þá athöfn sem á að
framkvæma fyrir þá og krefjast þess
að veraldleg gildi séu sett ofar öllu.
Beiðni um þjónustu kirkjunnar á
þeim forsendum er röng.“ Brúðhjónin
höfðu athöfn þessa látlausa og inni-
lega og var hún að formi til ekki á
nokkum hátt öðmvísi en aðrar slíkar
athafnir sem undirritaður hefur séð í
kirkjum hér á landi. Form hennar var
unnið í nánu samstarfí við prest þann
er gaf þau saman, séra Kristin Á.
Friðfinnsson, eins og alltaf er gert.
Það er hins vegar stundum þannig að
fólk lítur á kirkjuathöftiina meira sem
skrautsýningu en alvarlega en jafn-
framt gleðilega athöfn og er það mið-
ur. Hér var hins vegar ekki um neitt
slíkt að ræða. Síðar segir hann: „Það
er undarlegt að fréttastofa Stöðvar 2
skuli sjá ástæðu til þess að eltast við
þessa sviðsettu uppákomu sem virðist
jafnvel vera komin til af einhverjum
annarlegum hvötum, en vonandi
verður þetta upphlaup brúðarinnar út
af hégómiegu smáatriði ekki það sem
stendur upp úr í minningunni um
vígslu hjónabands hennar, sem er eitt
stærsta og mikilvægasta skref sem
hún tekur á lífsleiðinni." Því miður er
ég hræddur um að einmitt þetta „hé-
gómlega smáatriði" verði eitt af því
helsta sem upp úr standi í huga brúð-
hjónanna. Smári talar um annarlegar
hvatir og sviðsetta uppákomu og væri
óskandi að hann útskýrði það orðaval
nánar því hér er vægast sagt óvar-
lega að orði komist. Brúðhjónin voru
að vonum afar óánægð og furðu lostin
yfír afstöðu forsvarsmanna Selfoss-
kirkju, lái þeim hver sem vill, og voru
þau ekki ein um það. Það er Selfoss-
kirkja sem veldur þessari uppákomu
með afstöðu sinni út af „hégómlegu
smáatriði" eins og Smári segir.
Þau lög sem flytja átti í þessari at-
höfh, og flutt voru, höfðu tilfinninga-
legt gildi fyrir brúðhjónin og áttu að
vera spiluð af nánum skyldmennum
brúðarinnar sem gerði flutninginn að
sjálfsögðu enn mikilsverðari. Orlögin
höguðu því svo til að þeir sem flytja
áttu tónlistina gátu ekki verið við-
staddir sökum andláts mjög náins
skyldmennis þeirra og því lögðu þeir
tíma og vinnu í að hljóðrita tónlistina
og flytja á geisladisk sem best væri
svo hægt væri að flytja hana í athöfn-
inni. En afstöðu forsvarsmanna Sel-
fosskh'kju varð ekld hnikað. Tónlist-
ina mátti ekki flytja af geisladiski.
Hér er troðið á tilfinningum og óskum
brúðhjónanna og þær hunsaðar. Fyrir
rúmu ári var undirritaður viðstaddur
jarðarför í Selfosskirkju og átti sér þá
stað sams konar atburður. Aðstand-
endum var meinað að flytja tónlist af
geisladiski sem nánasti vinur hins
látna hafði sent og óskað eftir að yrði
fluttur sem hinsta kveðja sín. Þama
var gróflega misboðið tilfinnmgum og
óskum aðstandenda látins manns.
Við athöfn sem þessa vilja flest
brúðhjón láta spila tónlist sem hefur
þýðingu í huga þeirra og sem þau
eiga bundnar minningar við og tengj-
ast ást þeirra á maka sínum. Slíkt
skiptir þau máh til fullkomnunar at-
hafnarinnar. Forsvarsmenn Selfoss-
kirkju eru svo rígbundnir í eigin hé-
gómlegu smáatriði, sem flutningur
tveggja laga af geisladiski hlýtur að
teljast, að ekki er einu sinni hægt að
gera undantekningu vegna skyndi-
legra forfalia í tengslum við sorgleg-
an atburð. Slíkt haggar þeim ekki.
Stundum þarf að sveigja reglur til
og gera undantekningar. Starfsmenn
Selfossldrkju hefðu ekki keypt sér
stundarvinsældir með því að leyfa
flutning tveggja laga af geisladiski við
þessa athöfn, svo sem Smári fullyrðir.
Mér er til efs að meirihluti sóknar-
bama Selfosskirkju hefði haft á móti
því að tónlist yrði spiluð af geisladiski
í þessari athöfn.
Á það skal einnig bent að popp-
hijómsveitin „Skítamórall" átti ekki
að spila við athöfn þessa heldur ein-
ungis einn meðlima hennar. Lögin
sem átti að spila vom ekki eftir þá
hjjómsveit. Það er því greinilegt að
Smári hefur ekki kynnt sér málið til
fúllnustu og veður af stað án alls und-
irbúnings. Vona ég að Smári og for-
svarsmenn Selfosskirkju haldi því
ekki fram að einhver ein tónlistar-
stefna, í þessu tilfelli popptónlist,
annarri fremur saurgi eða vanvirði
kirkjuna. Þá era menn komnir á held-
ur hálan ís og víst að missi menn fótr
anna þar verði byltan frekar hörð.
Smári hlýtur einnig að gagnrýna
ákvörðun Eyrarbakkakirkju að leyfa
flutning tónlistarinnar og þar með
gagnrýnir hann afstöðu prófasts Ár-
nesprófastsdæmis, séra Úlfars Guð-
mundssonar, einnig þar sem sú kirkja
er sóknarkirkja hans. Einnig hlýtur
hann þá að gagnrýna aðrar kirkjur og
sóknir fyrir slíkan flutning.
Vonandi sjá forsvarsmenn Selfoss-
kirkju, og Smári, að sér og sjá að þeir
era ekki að valda helgispjöllum innan
kirkjunnnar með því að leyfa flutning
tónlistar af geisladiskum. Eg skora á
forsvarsmenn Selfosskirkju að gera
grein fyrir máli sínu hér á síðum
þessa blaðs. Þeirra er að útskýra þær
reglur sem þeir sjálfir hafa sett og
fylgja svo ósveigjanlega eftir.
Lifandi tónlist i lifandi kirkju og lif-
andi reglur fyrir lifandi fólk.
Með vinsemd og virðingu,
GRÉTAR EINARSSON
Allt efni sem birtist í Morgunblaðinu og Lesbók er varðveitt í upplýsinga-
safni þess. Morgunblaðið áskilur sér rétt til að ráðstafa efninu þaðan, hvort
sem er með endurbirtingu eða á annan hátt. Þeir sem afhenda blaðinu efni
til birtingar teljast samþykkja þetta, ef ekki fylgir fyrirvari hér að lútandi.