Morgunblaðið - 14.10.2001, Blaðsíða 17

LISTIR
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 14. OKTÓBER 2001 17
MIKILVÆGI harmonikunnar í
dægurtónlist Íslendinga á nýlið-
inni öld verður seint ofmetið enda
var hún að sönnu hið eina eig-
inlega alþýðuhljóðfæri þjóðarinn-
ar. Varla fyrirfannst það hérað á
landinu að ekki væri þar liðtækur
harmonikuleikari sem leikið gat
fyrir dansi og við hátíðleg tæki-
færi. Umfjöllun um þátt harmon-
ikuleikarans og lagasmiðsins hóg-
væra, Ágústar Péturssonar
(1921-1986), í sögu íslenskrar dæg-
urtónlistar má lesa í vandaðri
grein Jónatans Garðarssonar í
bæklingi þeim sem fylgir geisla-
diski helgaðri lögum hans sem
kom út fyrir skömmu.
Geislaplatan Hittumst heil inni-
heldur 15 lög eftir Ágúst Péturs-
son sem samin voru á árunum
1945-1970. Ekki er laust við að
lagasafn eins og þetta veki minn-
ingar hjá fólki á miðjum aldri um
óskalagaþætti Ríkisútvarpsins á
sjötta og sjöunda áratugnum. Lög
eins og Þórður sjóari, Æskuminn-
ing, Ég mætti þér, Þorrablót og
Hittumst heil hljómuðu þar oft og
kannski oftar en sumir kærðu sig
um á þeim tíma. Hins vegar hefur
tímans tönn lítið unnið á þessum
ágætu lögum. Þau eru ótrúlega
fersk enn þann dag í dag og end-
urnýjuð kynni af þeim eru sann-
arlega ánægjuleg. Þau sanna svo
ekki verður um villst hversu áríð-
andi það er að minna á tónlistar-
hefð liðins tíma. Það má gera með
því að að endurútgefa gamlar upp-
tökur þannig að minningin um
liðna söngvara og hljóðfæraleikara
fái að lifa. En gamalli dægurtónlist
má líka halda lifandi með því að fá
tónlistarmenn nútímans til að
flytja þessi gömlu lög í nýjum bún-
ingi. Sú leið hefur verið valin á
þessum diski en þó hafa útsetjarar
haldið sig að mestu við það tónmál
og andblæ sem tíðkaðist þegar
lögin litu fyrst dagsins ljós. Um
þessa leið má deila því skemmti-
legt hefði verið að heyra sum lag-
anna í frumlegri og nútímalegri út-
setningum (og á ég þar ekki við
hljóðgervla og trommuheila!). Hér
halda menn sér meðvitað við hljóð-
mynd sem er gamaldags og tekst
reyndar ágætlega.
Flutningur laganna er í heild
vandaður enda „vanir menn“ í
hverju plássi. Að vísu finnst mér
annars ágætur söngur Einars
Clausens svolítið glannalegur í
laginu Landsýn. Frammistaða
hinna söngvaranna með dóttur
tónskáldsins Ágústu Sigrúnar
Ágústsdóttur í fararbroddi er full
af sönggleði sem studd er af prýði-
legum hljóðfæraleik bestu atvinnu-
manna í bransanum. Rúsínan í
pylsuendanum eru þrjár eldri
harmonikuupptökur með tónskáld-
inu sjálfu (Harmonikumars),
Harmonikuhljómsveit FHU (Fram
og til baka) og síðast en ekki síst
Gretti Björnssyni sem leikur lagið
Þorrablót sem ber af öðrum lögum
á disknum.
Sérstakt hrós fær vel gerður
bæklingur með áhugaverðum
greinum um tónskáldið og það um-
hverfi sem tónlist hans varð til í.
Þar má einnig finna nákvæmar
upplýsingar um lög og flytjendur.
Framtakssamir menn í útgáfu-
geiranum mættu gjarnan sjá til
þess að fleiri slíkir „portrett-
diskar“ líti dagsins ljós í framtíð-
inni.
Óskalögin
rifjuð upp
TÓNLIST
G e i s l a p l ö t u r
Ágúst Pétursson: Á bernskuslóð,
Þórður sjóari, Gleym-mér-ei,
Æskuminning, Ég mætti þér, Bær-
inn minn, Óskastund, Landsýn, Ó,
komdu nú í kvöld, Pólstjarnan,
Harpan ómar, Hittumst heil, Harm-
onikumars, Fram og til baka,
Þorrablót. Söngur: Ágústa Sigrún
Ágústsdóttir, Bergþór Pálsson,
Harpa Harðardóttir, Einar Clau-
sen, Agnes Kristjónsdóttir. Útsetn-
ingar: Árni Scheving, Vilhjálmur
Guðjónsson, Bjarni Þór Jón-
atansson, Jón Sigurðsson, Ágúst
Pétursson, Grettir Björnsson og Út
í vorið. Hljóðfæraleikur:Alfreð Al-
freðsson, Árni Scheving, Vil-
hjálmur Guðjónsson, Gunnar Gunn-
arsson, Einar Valur Scheving,
Siguður Flosason, Reynir Jónasson,
Ágúst Pétursson, Harmoniku-
hljómsveit FHU, Grettir Björnsson,
Ragnar Páll Einarsson og Guð-
mundur R. Einarsson. Heildartími:
44 mín. Útgefandi: Metúsalem-
útgáfan MET 001.
HITTUMST HEIL
Valdemar Pálsson
MIKILL áhugi er á fjölskyldusýn-
ingum á Töfraflautunni í Íslensku
óperunni, þar sem Papagenó (Ólaf-
ur Kjartan Sigurðarson) kynnir
yngri áhorfendunum verkið áður
en sýning hefst. Vegna mikillar að-
sóknar hefur verið ákveðið að bæta
við einni fjölskyldusýningu 11. nóv-
ember. Næsta fjölskyldusýning er í
dag. Sú breyting hefur orðið á hlut-
verkaskipan í Töfraflautunni að í
stað Sigrúnar Hjálmtýsdóttur, sem
vera átti gestur Óperunnar í hlut-
verki næturdrottningarinnar á sýn-
ingunum 26. og 28. október, kemur
Arndís Halla Ásgeirsdóttir. Arndís
Halla er starfandi óperusöngkona í
Þýskalandi og syngur einmitt þessa
dagana hlutverk næturdrottning-
arinnar við óperuhúsið í Neu-
strelitz. Guðrún Ingimarsdóttir fer
eftir sem áður með hlutverk næt-
urdrottningarinnar í öllum öðrum
sýningum Töfraflautunnar.
Morgunblaðið/Kristinn Ingvarsson
Papagenó, Ólafur Kjartan Sigurðarson, fræðir börnin um Töfraflaut-
una áður en sýningin hefst.
Papagenó
vinsæll
SAMSPIL sálar og líkama er
viðfangsefnið á kvöldnámskeið-
inu Atferli og heilsufar sem
hefst hjá Endurmenntun HÍ
fimmtudaginn 18. október.
Gunnlaugur Benedikt Ólafsson
atferlis- og lífeðlisfræðingur
segir frá nýrri þekkingu á starf-
semi heilans og líffræðilegum
grunni ýmissa persónuleika-
þátta.
Fjallað verður um menning-
arsögu með sérstakri áherslu á
Mexíkó á námskeiði um And-
stæður og ævintýri í Rómönsku
Ameríku sem hefst 23. október.
Kennarar eru Stefán Á. Guð-
mundsson MA í menningarsögu
Rómönsku Ameríku og Ellen
Gunnarsdóttir og Sigurður
Hjartarson sagnfræðingar.
Skipa andleg gæði hærri sess
en þau efnislegu í hugum Íslend-
inga? Leitað verður svara við
þessari spurningu á námskeið-
inu Nútímadyggðir Íslendinga
sem hefst 29. október. Þar munu
Salvör Nordal forstöðumaður
Siðfræðistofnunar HÍ og aðrir
fyrirlesarar tala um dyggðahug-
takið og skoða klassískar og
kristnar hugmyndir í því sam-
hengi. Námskeiðin eru öllum
opin og er hægt að fá frekari lýs-
ingar á efni þeirra og skrá sig á
þau á vefsíðunni www.endur-
menntun.is.
Atferli,
nýjar
dyggðir
og ævin-
týralönd
RANNSÓKNARKVÖLD Félags ís-
lenskra fræða verður haldið í Sögu-
félagshúsinu í Fischersundi á mið-
vikudagskvöld kl. 20.30. Davíð
Ólafsson sagnfræðingur flytur erindi
sem nefnist „Vesturferðir í persónu-
legum heimildum“.
Erindi Davíðs er samhljóða for-
mála hans að bók sem senn kemur út
og nefnist Burt – og meir en bæj-
arleið. Bókin er fimmta bókin í rit-
röðinni Sýnisbók íslenskrar alþýðu-
menningar sem Háskólaútgáfan
gefur út.
Davíð Ólafsson er MA í sagnfræði
frá Háskóla Íslands og fjallaði MA-
ritgerð hans um dagbækur á 18., 19.
og 20. öld og gildi þeirra sem sagn-
fræðilegar heimildir. Frá árinu 1998
hefur Davíð verið sagnfræðingur við
Reykjavíkurakademíuna og einkum
sinnt rannsóknum á menningarsögu
19. aldar og unnið að söguritun og
miðlun fyrir ýmsa aðila.
Rannsóknar-
kvöld í sögu