Morgunblaðið - 14.10.2001, Blaðsíða 27
uðina.
Eftir skemmtilegt spjall var mér
boðið að taka þátt í samkomu þeirra
sem var haldin aðeins um 6 km frá
þeim stað sem ég var nú staddur á
um helgina. Þar var boðið upp á
mat, án endurgjalds, og þar átti ég
að geta tjaldað. Ég ákvað að þiggja
þetta boð og þakkaði fyrir mig og
bauð góða nótt.
Ég var vakinn með morgunverði,
mjög amerískum – beikoni og eggj-
um. Ég varð agndofa yfir örlætinu,
þakkaði fyrir mig og naut matarins
og flutti mig síðan þangað sem há-
tíðin var haldin. Þegar þangað kom
var eins og ég væri einn af Tahltan-
fólkinu og ég boðinn velkominn. Ég
tók nú þátt í samkomunni en byrjað
var á því að allir kynntu sig og
sögðu frá sér og ætt sinni. Mér
fannst reyndar skrítið að flestir
kynntu sig með ensku nafni og
greindu svo frá indíánanafni sínu og
sögðust svo ýmist vera úlfar eða
hrafnar.
Er leið á samkomuna var mér
ljóst að þarna var gjöfult fólk saman
komið sem bjó við mikla kúgun og
lifði að hluta til í sorg. Sorg sem
rakin var til sagnanna sem sagðar
voru um forfeður og af landinu.
Hvíti maðurinn hafði leikið þetta
fólk grátt. Mikið var talað um landið
sem forfeður þeirra byggðu og
hvernig það var tekið af þeim. Sett
voru lög þannig að fyrsti hvíti mað-
urinn sem tók sér búsetu átti landið
og hröktu margir landnemar indí-
ánana í burtu, oft með mikilli hörku.
Hópurinn talaði mikið um að reyna
að viðhalda tungu sinni sem er atha-
bascan en aðeins nokkrir tugir
manna tala hana nú orðið.
Þarna var maður sem talaði mikið
um mikilvægi þess að varðveita
menningu ættbálksins. Hann hét
Bob Dimsey og er heimsfrægur
myndlistarmaður sem sérhæfir sig í
að höggva öndvegissúlur og grímur
úr tré, líkt og forfeður hans gerðu.
Hann sagði m.a. að án tungu væri
engin menning og án menningar
væri engin tunga. Hann vissi greini-
lega ýmislegt um Ísland og vissi að
á Íslandi værum við með okkar eig-
in tungu og sögur frá víkingaöld.
Það sem mér kom mest á óvart var
hversu mikla virðingu Tahltan-fólk-
ið bar fyrir öllu.
Gaman var að hlusta á gömlu sög-
unar sem sagðar voru en er ég
spurði hvort eitthvað af þessum
sögum væri hægt að finna í bókum
kom mér á óvart að ekkert af þeim
væri til á prenti heldur höfðu þær
gengið manna á milli, sumar öldum
saman.
Við sátum öll í hring þar sem sá
sem hafði orðið talaði án þess að
gripið væri fram í eða hann trufl-
aður á annan hátt.
Indíánar fyrstu dýra-
og náttúrufræðingarnir
En mikil var sorg þessa fólks yfir
hversu illa nútímamaðurinn færi
með landið og auðlindir þess. Ég
komst að því að fyrstu umhverfis-,
dýra- og náttúrufræðingar jarðar-
innar voru indíánar. Kenning þeirra
var sú að ef eitthvað var tekið skyldi
eitthvað skilið eftir sem kæmi af
stað hringrás. Í dag myndi þetta
kallast endurvinnsla. Engu var hent
sem hægt var að nota. Reynt var að
nota allt sem var veitt til hins ýtr-
asta og voru bein og skinn allaf nýtt.
Aðalumræðuefnið var greinilega
landabarátta þeirra um Stikine-
svæðið en til þessu svæði tilheyrir
m.a. Mount Edziza-þjóðgarðurinn.
Enn þann dag í dag eru sett lög
þannig að land er tekið frá þeim og
tilheyra alltaf sífellt færri og færri
hektarar Tahltan-fólkinu.
Er líða tók á kvöldið var sungið
og spilað en það kom mér á óvart að
eldra fólkið sat við varðeld og ég
hlustaði á nokkra indíána syngja
kántrílög. Eitthvað sem mér fannst
ekki mjög menningarlegt eða í anda
hátíðarinnar. Ég veitti því athygli
að unga fólkið var ekki á kvöldvök-
unni svo að ég ákvað að reyna að
finna það. Í fyrstu hélt ég að það
væri farið eitthvað annað eða hrein-
lega miklu stilltara en unglingar
heima á Íslandi. Ég var næstum því
farinn að trúa því þegar ég heyrði
fornan indíánasöng og trumbuslátt.
Ég gekk á hljóðið og kom þar að
hópi unglinga sem voru þar við dans
og söng.
Er ég tók krakkana tali og spurði
að nafni var sama sagan, fyrst kom
enska nafnið og svo indíánanafnið
og viðkomandi sagðist vera hrafn
eða úlfur.
Hrafnar og úlfar
Allt í einu kom ég auga á unga
stúlku, sem stóð afsíðis og grét. Ég
spurði hana hvort ekki væri allt í
lagi en þá sagði hún mér allt af
létta. Hún var mjög hrifin af strák
sem var hrafn eins og hún og þar af
leiðandi gátu þau aldrei verið sam-
an. Þetta skildi ég að sjálfsögðu
ekki og spurði hana hvað það þýddi
að vera úlfur og hrafn.
Hún sagði að hrafnar og úlfar
gætu ekki gifst innbyrðis. Ef hún
t.d. eignaðist stúlku þá yrði stúlkan
hrafn eins og faðir hennar og ef hún
eignaðist strák myndi hann verða
úlfur. Stúlkur taka því upp einkenni
feðra sinna og piltar einkenni
mæðranna. Sonur hennar sem væri
þá hrafn myndi þurfa að leita sér að
konuefni sem væri úlfur. Þannig
hefur þetta gengið manni fram af
manni og gerir enn.
Mér tókst að hugga stúlkuna og
sagði henni að ég væri hvorki fugl
né fiskur og hvað þá úlfur eða hrafn.
Við þetta brosti hún og tók gleði
sína á ný.
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 14. OKTÓBER 2001 27
Nú býðst þér ótrúlegt
tækifæri til þessarar heillandi borgar á verði sem hefur aldrei fyrr sést.
Þú bókar tvö sæti til Prag, en greiðir bara fyrir eitt, og kemst til einnar
fegurstu borgar Evrópu á frábærum kjörum. Allar ferðir í október eru
nú uppseldar og þér bjóðast nú síðustu sætin þann 22. október á ein-
stökum kjörum. Hjá Heimsferðum getur þú valið um gott úrval 3ja og
4 stjörnu hótela og fararstjórar Heimsferða bjóða þér spennandi kynnis-
ferðir meðan á dvölinni stendur.
Skógarhlíð 18, sími 595 1000. www.heimsferdir.is
Verð kr. 16.850
Flugsæti á mann, m.v. 2 fyrir 1.
33.700/2 = 16.850.-
Skattar kr. 2.870, ekki innifaldir.
Gildir eingöngu 22. okt., 3 nætur.
Ferðir til og frá flugvelli kr. 1.800.
Forfallagjald, kr. 1.800.
Verð hótela:
Verð á mann
Hotel Korunek – 3 stjörnur,
kr. 3.890 nóttin
í tveggja manna herbergi.
Expo – 4 stjörnur,
kr. 4.900 nóttin
í tveggja manna herbergi.
Barceló – 4 stjörnur,
kr. 4.900 nóttin
í tveggja manna herbergi.
Síðustu sætin til Prag í október
2 fyrir 1 til
Prag
22. október
frá kr. 16.850
Keinaan
rappari
Keinaan er rappari og átrúnaðargoð þúsunda í Norður-Ameríku
og hann er líka flóttamaður frá Sómalíu.
Ein af 50 milljón afrekssögum flóttamanna.
50 mil l jón afrekssögur
!"
#$%&' (
%)*#+
,)%!
-!./(%
##$ 0) ##&