Morgunblaðið - 12.02.2005, Blaðsíða 10
10 LAUGARDAGUR 12. FEBRÚAR 2005 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
á sunnudaginn
Verði ykkur
að góðu
Pólitískir andstæðingar tak-ast á með ýmsu móti, einsog gefur að skilja, í um-ræðum á Alþingi. Stund-
um er mönnum, þingkörlum og
þingkonum, heitt í hamsi og stór orð
eru látin fjúka, stundum eru orðin
hófstilltari, þó engu minni alvara
liggi þar að baki, og stundum er
góðlátlegt grín látið nægja. Stjórn-
arandstæðingar nota þannig flest
tækifæri til að skjóta á stjórnarliða,
með stórum eða litlum orðum, ef svo
má segja, og öfugt.
Geir H. Haarde fjármálaráðherra
stóðst greinilega ekki mátið í upp-
hafi vikunnar, þegar umræður fóru
fram um umsókn fyrirtækisins Ice-
land Food í Bretlandi um að útvíkka
einkaleyfi sitt til að nota vörumerkið
Iceland. Steingrímur J. Sigfússon,
þingmaður Vinstrihreyfingarinnar,
græns framboðs, var málshefjandi
umræðunnar. Kom m.a. fram í máli
hans að það yrði afar óheppilegt fyr-
ir hagsmuni Íslands og íslenska
framleiðendur ef fyrirtækið fengi
ósk sína upfyllta.
Geir tók undir málflutning Stein-
gríms og sagði: „Við erum svo sam-
mála í dag, við háttvirtur þingmað-
ur, að horfir til hreinna vandræða.
Ég á hins vegar erfitt með að átta
mig á því að þetta fyrirtæki telji
sjálfu sér það til hagsbóta að skrá
heitið Iceland. [...]Í það minnsta
teldi ég það mér ekki til framdráttar
og það myndi sjálfsagt valda mér
erfiðleikum ef ég skráði mér lénið
steingrimurjod.is og hygðist nýta
mér það.“
Steingrímur kom aftur í pontu og
var með andsvar á reiðum höndum:
„Herra forseti. Ég held að þetta sé
mikill misskilningur hjá hæstvirtum
starfandi utanríkisráðherra og það
myndi verða honum mjög til fram-
dráttar. Svo mikið er víst að ekki vil
ég skipta og taka upp lénið geir-
hilmarhaarde.is, það er alveg á
hreinu.“
Sigurjón Þórðarson, þingmaðurFrjálslynda flokksins, varHegranesgoði ásatrúar-
manna, er hann tók fyrst sæti á Al-
þingi eftir kosningarnar 2003. Varð
hann þar með fyrsti goðinn síðan á
miðri 13. öld til að sitja á Alþingi Ís-
lendinga.
Halldór Blöndal, þingmaður Sjálf-
stæðisflokks, vék að heiðni þing-
mannsins í umræðum um frumvarp
umhverfisráðherra, um breytingu á
lögum um vernd, friðun og veiðar á
villtum fuglum og villtum spendýr-
um, í upphafi vikunnar.
Er Sigurjón hafði flutt ræðu, þar
sem fram kom m.a. að hann fagnaði
frumvarpinu, og að það væri „hrein
og klár della“, eins og hann orðaði
það, að setja kvóta á rjúpur, kom
Halldór í pontu og spurði þingmann-
inn: „Nú er það svo samkvæmt 1.
Steingrimurjod.is eða geirhilmar
EFTIR ÖRNU SCHRAM
ÞINGFRÉTTAMANN
VALGERÐUR Sverrisdóttir við-
skiptaráðherra hefur mælti fyrir
frumvarpi um breytingu á lögum um
verðbréfaviðskipti, en í frumvarpinu
eru m.a. sett skýrari ákvæði en eru í
núgildandi lögum, um að yfirtöku-
skylda í félagi geti myndast vegna
samstarfs milli aðila.
Þar er m.a. átt við tengsl milli að-
ila sem fela í sér bein eða óbein yf-
irráð annars aðilans yfir hinum eða
ef tvö eða fleiri félög eru undir yf-
irráðum sama aðila. Ákvæðið á einn-
ig við um aðila sem eiga með beinum
eða óbeinum hætti verulegan eign-
arhlut í eða hafa myndað varanleg
tengsl við í þeim tilgangi að hafa
áhrif á rekstur þeirra. Félag er talið
eiga verulegan eignarhlut ef það og
dótturfélög þess eiga a.m.k. 1/3 hluta
atkvæðisréttar í öðru félagi. Tengsl á
milli félags og stjórnarmanna þess
og félags og framkvæmdastjóra þess
geta einnig kallað á yfirtökuskyldu.
Markmiðið með þessum breyting-
um er, að því er fram kemur í at-
hugasemdum frumvarpsins, m.a. að
auka traust á íslenskum hlutabréfa-
markaði og tryggja enn frekar
aukna minnihlutavernd.
Samkvæmt núgildandi lögum
myndast tilboðsskylda m.a. þegar
aðili hefur eignast 40% atkvæðisrétt-
ar í félagi eða hefur á grundvelli
samnings við aðra hluthafa öðlast
rétt til að ráða yfir sem nemur sama
atkvæðisrétti. Ekki eru lagðar til
breytingar á því hlutfalli.
Í frumvarpinu er úskýrt hvað sé
samstarf milli aðila. „Samstarf skal
vera talið á milli aðila ef þeir hafa
gert með sér samkomulag um að
einn eða fleiri saman nái yfirráðum í
félagi, eða um að koma í veg fyrir að
yfirtaka nái fram að ganga, hvort
sem samkomulagið er formlegt eða
óformlegt, skriflegt, munnlegt eða
með öðrum hætti.“
Tilskipanir Evrópuþingsins
Frumvarp viðskiptaráðherra tek-
ur á fleiri þáttum en yfirtökuskyldu.
Í því eru einnig lagðar til fjölmargar
breytingar á lagaákvæðum um
markaðssvik og útboðs- og skráning-
arlýsingar. Er með frumvarpinu ver-
ið að innleiða tilskipanir Evrópu-
þingsins og ráðsins um þessi efni.
„Frumvarpið leiðir ekki til meiri-
háttar breytinga á grundvallar-
reglum um verðbréfaviðskipti held-
ur eru lagaákvæði um þessa þætti
verðbréfaviðskipta gerð mun ítar-
legri. Er það í samræmi við þær til-
skipanir sem frumvarpinu er ætlað
að innleiða,“ sagði ráðherra er hann
mælti fyrir frumvarpinu. „Í tilskip-
unum um markaðssvik annars vegar
og útboðs- og skráningarlýsingar
hins vegar er kveðið á um eitt lög-
bært yfirvald og nákvæm fyrirmæli
um hegðun þátttakenda á markaðn-
um. Í tilskipun um yfirtökur er hins
vegar meira svigrúm gefið fyrir sér-
reglur einstakra aðildarríkja.“
Skynsamleg leið
Einar K. Guðfinnsson, þingmaður
Sjálfstæðisflokks, gerði yfirtöku-
skylduna, m.a. að umtalsefni eftir
framsögu ráðherra. Hann sagði að
þegar yfirtökuskyldan hefði verið
lækkuð úr 50% niður í 40% með lög-
um árið 2003, hefði verið rætt um
það í efnahags- og viðskiptanefnd
þingsins, hvort lækka ætti hana enn
frekar, þ.e. niður í 30%. Í umsögnum
til nefndarinnar hefðu margir verið
þeirrar skoðunar að lækka ætti hlut-
fallið niður í 30%. Nefndin hefði hins
vegar ákveðið að taka ekki það skref
að sinni.
Einar sagði að umrætt frumvarp
ráðherra væri í raun rökrétt fram-
hald af þeirri vinnu, þótt tekið væri á
málinu með öðrum hætti, þ.e. í stað
þess að lækka hlutfallið úr 40% niður
í 30% væri tekið á tilteknum
tengslum milli hluthafa. Sagði hann
þá leið skynsamlega.
„Mér finnst þetta miklu eðlilegri
nálgun og miklu meiri endurspeglun
á raunveruleikanum í viðskiptalífinu
í dag þar sem við sjáum hvernig
blokkirnar og tengslin og köngulóa-
vefirnir spinna sig um viðskiptalífið
og í raun og veru kalla á yfirtöku-
skyldu.“ Sagði hann þetta mikilvægt
mál sem snerti m.a. vasa einstak-
linga, launafólks og annarra.
Veikburða tilraun
Lúðvík Bergvinsson, þingmaður
Samfylkingarinnar, sagði m.a. að
það væri lykilatriði að almenningur
hefði traust og trú á verðbréfamark-
aðnum. Það næðist ekki nema minni-
hlutaverndin væri eins vel tryggð og
kostur væri. Þingmenn Samfylking-
arinnar myndu hafa það sjónarmið
að leiðarljósi þegar þeir færu yfir
frumvarpið á þingi.
Jóhanna Sigurðardóttir, þingmað-
ur Samfylkingarinnar, talaði á sömu
nótum. „Ég fagna því að hér sé verið
að fara þá leið að auka minnihluta-
verndina og treysta hag smærri
hluthafa,“ sagði hún. „Það er ákaf-
lega mikilvægt vegna þess að ákvæð-
in núna eru þess eðlis að það er hægt
að koma sér hjá yfirtökutilboðum
með eignarhaldi skyldra aðila.“
Fagnaði hún því að tekið væri á
þessu í frumvarpinu.
Pétur H. Blöndal, þingmaður
Sjálfstæðisflokks, sagði hins vegar
að í frumvarpinu væri gerð veik-
burða tilraun til að tengja saman að-
ila í viðskiptalífinu. „Í frumvarpinu
er fjallað um börn og maka og allt
slíkt. En það er ekkert endilega fólk-
ið sem tengist. Nei, nei, það er fólkið
á golfvellinum, það er fólkið í sund-
inu, það er fólkið í hlaupahópnum,
eða bara viðskiptavinir sem hafa
tengst í gegnum mörg viðskipti og
treysta hver öðrum gegnum þykkt
og þunnt, en hvergi er hægt að sjá
nein tengsl á milli með eðlilegum
hætti. Þess vegna er öll þessi tilraun
sem gerð er í frumvarpinu til að
tengja saman fólk mjög veikburða.“
Valgerður Sverrisdóttir viðskiptaráðherra mælir fyrir
frumvarpi um breytingar á lögum um verðbréfaviðskipti
Skýrari ákvæði um yfir-
tökuskyldu tengdra aðila
Morgunblaðið/Ásdís
Valgerður sagði frumvarpið
styrkja stöðu minnihlutans.