Morgunblaðið - 12.02.2005, Blaðsíða 60

MORGUNBLAÐIÐ, KRINGLUNNI 1, 103 REYKJAVÍK, SÍMI 569 1100, SÍMBRÉF 569 1181, PÓSTHÓLF 3040,
ÁSKRIFT-AFGREIÐSLA 569 1122, NETFANG: RITSTJ@MBL.IS, AKUREYRI: KAUPVANGSSTRÆTI 1 LAUGARDAGUR 12. FEBRÚAR 2005 VERÐ Í LAUSASÖLU 220 KR. MEÐ VSK.
Heilsukoddar
Heilsunnar vegna
Opi› í dag laugardag
frá kl. 11-16
FÓLK slasaðist í hörðum árekstri
tveggja fólksbíla sem varð við bæinn
Fiskilæk í Leirársveit í umdæmi
Borgarfjarðarlögreglunnar í gær-
kvöldi. Tvennt var í hvorum bíl en
upplýsingar lágu ekki fyrir um það
hversu alvarleg meiðslin voru. Þurfti
lögreglan að loka Vesturlandsvegi
um tíma í gærkvöldi vegna slyssins.
Eru bílarnir illa skemmdir eftir
áreksturinn.
Nokkru fyrr um kvöldið varð ann-
ar og minni árekstur tveggja fólks-
bíla við bæinn Skorholt, skammt frá
þeim stað þar sem síðari áreksturinn
varð.
Mikil hálka var á veginum sam-
kvæmt upplýsingum lögreglunnar í
Borgarnesi.
Slösuðust
í hörðum
árekstri í
Leirársveit
FRIÐJÓN Guðmundsson, bóndi á Sandi í
Aðaldal, lét nýlega af störfum sem veður-
athugunarmaður fyrir Veðurstofu Íslands,
en hann hefur gegnt því starfi samfellt í 65
ár eða frá ársbyrjun 1940.
Enginn íslenskur veðurathugunarmaður
hefur verið svo lengi í þessu bindandi starfi
og raunar er vitað um fáa í heiminum sem
staðið hafa vaktina jafnlengi eða lengur en
Friðjón, skv. upplýsingum frá Magnúsi
Jónssyni veðurstofustjóra.
Veðrið tekið þrisvar á dag
Veðurathuganir hófust á Sandi í apríl
1932, en fyrstu árin sá Heiðrekur Guð-
mundsson, bróðir Friðjóns, um þetta starf.
Friðjón leysti hann stundum af en tók svo
alfarið við því fyrir utan einn vetur þegar
hann stundaði búfræðinám á Hvanneyri
1946-1947. Venja var að taka veðrið þrisvar
á dag, kl. 9 á morgnana, kl. 15 og kl. 21.
Í bréfi frá Veðurstofunni er Friðjóni hælt
fyrir nákvæmni og skyldurækni við starfið
en nú hefur hann tekið saman athuganir
sínar sem eru efni í heila bók og yfirlit um
veður í Aðaldal 1931-2000. Þar má lesa veð-
urfarsyfirlit yfir hvern mánuð í 70 ár og
sagt er frá meðalhita, stormum, stórhríðum
og hafískomum.
Handrit þetta er nokkur hundruð síður og
dreymir Friðjón um að gefa þessar athug-
anir sínar út enda merkilegar heimildir sem
hann hefur verið að vinna að á undanförnum
árum.
Óvanalegir kuldar 1979
en samfelld veðurblíða 1939
Hann segir margt minnisstætt eins og
kuldatímabilið með hafísnum í lok sjöunda
áratugarins, svo og kaldasta maí sem mælst
hefur á Íslandi en það var vorið 1979. Þá
var meðalhitinn á Sandi undir frostmarki og
allt það sumar einkenndist af óvanalegum
kuldum. Hins vegar var árið 1939 ein sam-
felld veðurblíða þar til fór að snjóa seint um
haustið, þ.e. í nóvember. Einnig var árið
1933 óvanalega hlýtt.
Friðjón dvelst um þessar mundir á dval-
arheimilinu Hvammi á Húsavík en hann
stundaði alla ævi búskap og hætti með
kýrnar árið 1999, þá tæplega áttræður.
Hann er fæddur 10. sept. 1920 og verður því
áttatíu og fimm ára í haust. Hann lagði alla
tíð rækt við félagsstörf og var oddviti sveit-
ar sinnar um árabil og hefur fylgst vel með
þjóðmálum, enda skrifað mikið af greinum í
blöð og tímarit.
Friðjón brosir þegar minnst er á sam-
viskusemi hans við veðurathuganirnar og
viðurkennir að það hafi komið fyrir sig þeg-
ar hann var við heyskap á engjum að hann
hafi orðið að búa til tölur fyrir miðjan dag-
inn en líklega hafi þær ekki verið fjarri lagi.
Hann segir þetta starf fyrir Veðurstofuna
hafa verið fróðlegt og um margt minnis-
stætt.
Friðjón Guðmundsson á Sandi hættir veðurathugunum eftir 65 ára starf
Fáir staðið vaktina lengur
Laxamýri. Morgunblaðið.
Morgunblaðið/Atli Vigfússon
Friðjón með bókina sem hann fékk að gjöf
frá Veðurstofu Íslands fyrir farsæl störf.
ÍSLENSK kona lést í bílslysi á Kan-
aríeyjum í fyrradag. Ekið var á hana
þegar hún var að fara yfir götu. Hún
hét Sigurbjörg
Bjarnadóttir, til
heimilis að
Bakkabakka 4a í
Neskaupstað.
Sigurbjörg var á
69. aldursári,
fædd 12. ágúst
1937. Hún lætur
eftir sig eigin-
mann og þrjú
uppkomin börn.
Samkvæmt upplýsingum frá utan-
ríkisráðuneytinu hefur ræðismaður
Íslands á Kanaríeyjum verið í sam-
bandi við lögreglu og sjúkrahús
vegna málsins.
Lést í
bílslysi á
Kanaríeyjum
SKIPVERJARNIR fimm sem kom-
ust lífs af þegar Jökulfellið fórst gátu
litlar upplýsingar gefið við sjópróf í
Færeyjum í gær um orsakir þess að
skipið sökk aðfaranótt sl. þriðjudags.
Sjóprófum vegna slyssins lauk síð-
degis í gær.
Joel undir Leitinum, umboðsmað-
ur Samskipa í Þórshöfn, sagði í sam-
tali við Morgunblaðið í gærkvöldi að
skipverjarnir fimm hefðu hvorki séð
né heyrt nægilega mikið til að geta
svarað því af hverju skipið fékk á sig
sífellt meiri slagsíðu sem leiddi til
þess að því hvolfdi og það sökk.
Hallinn allt að 40 gráður
í miklum veltingi
Joel sagði að komið hefði í ljós við
sjóprófin að veðrið hefði verið mun
verra þegar skipið fórst og meiri
ölduhæð en áður var talið. Yfir dag-
inn var skipið í átta vindstigum á
Beaufort-kvarðanum eða hvassviðri
en vindstyrkurinn jókst þegar leið á
kvöldið og fór upp í níu til tíu vind-
stig, sem samsvarar allt að 28 metr-
um á sekúndu. Skipið tók miklar
veltur að sögn Joels og hallaðist um
30 gráður á hvora hlið fram eftir degi
en þegar leið nær kvöldi var velt-
ingur skipsins kominn í 40 gráður.
Síðan snerist það skyndilega af mikl-
um krafti, lagðist á hliðina og varð
ekki rétt við aftur.
Rannsókn á sjóslysinu í Færeyj-
um er nú lokið og halda skipverjarn-
ir fimm heim á leið frá Færeyjum í
dag.
Sjóprófum vegna sjóslyssins er Jökulfellið sökk lokið
Lenti í verra veðri
en áður var talið
KRAFTMIKLUM strákum finnst fátt skemmtilegra en
að leika sér að bolta þar sem plássið er mikið og engin
hætta á að styttur fjúki úr hillum. Nota þeir öll tækifæri
til að hlaupa eins og þeir geta – oft í kappi við félaga
sína. Hins vegar er nauðsynlegt að setjast stundum nið-
ur, hvíla sig og virða nágrennið fyrir sér. Er varamanna-
bekkurinn í íþróttahúsinu ekkert verri staður en hver
annar til þess. Drengurinn á myndinni hélt bekknum
samt ekki heitum lengi eins og margir af eldri kynslóð-
inni þurfa að gera í sínum keppnisíþróttum.
Morgunblaðið/Golli
Vermir varamannabekkinn
EIMSKIP mun annast alla flutn-
inga fyrir Samherja og þjónustu
tengda þeim samkvæmt nýgerðum
samningi milli félaganna. Í samn-
ingnum felst að Eimskip annast
alla millilandaflutninga auk þjón-
ustu innanlands og aðra flutninga-
tengda þjónustu sem tengist þörf-
um Samherja.
Á þriðja hundrað
þúsund tonn
„Með þessu samkomulagi er
horft til mjög víðtæks og náins
samstarfs með það að markmiði að
ná fram hámarkshagræðingu
vegna flutnings- og vörustjórnunar
fyrir Samherja,“ segir Baldur
Guðnason, forstjóri Eimskips.
„Samkomulagið mun mjög styrkja
stöðu okkar í þeirri þjónustu sem
við höfum verið að byggja upp í
kringum sjávarútveginn og frysti-
vöruflutninga.“
Samherji flytur á þriðja hundrað
þúsund tonna á ári heima og er-
lendis.
Eimskip
flytur fyrir
Samherja

Samherji/15
FRAMTÍÐIN liggur ekki í því að efla
ríkjandi afstöðu til náttúrunnar sem
öll er lituð af þeirri hugmynd að þjóð-
félagið þurfi fyrst og fremst sífellt
meiri orku. Við verðum að átta okkur
á því að ofuráhersla á að ná tæknilegu
valdi á náttúruöflunum mun leiða
okkur í ógöngur,“ segir Páll Skúlason
heimspekiprófessor og rektor Há-
skóla Íslands í viðtali í Lesbók í dag
en hann hefur sent frá sér bókina
Hugleiðingar við Öskju þar sem
fjallað er um samband manns og nátt-
úru og hvert við stefnum í þeim efn-
um.
„Ef við horfum alltaf á náttúruna út
frá hagnýtissjónarmiðum þá hættum
við að rækta hæfileika okkar til að
hugsa um náttúruna sem sjálfstæðan
veruleika,“ segir Páll og leggur
áherslu á hæfileikann til að undrast
og dást að undrum náttúrunnar í bók-
inni en þennan hæfileika telur Páll
eiga undir högg að sækja í menningu
okkar. Hann segir að það verði að
leggja áherslu á að kenna börnum að
skynja náttúruna og hugsa um hana.

Þurfum að kenna/Lesbók
Afstaða til náttúrunnar
„Mun leiða
okkur í
ógöngur“
♦♦♦
♦♦♦