Morgunblaðið - 12.02.2005, Blaðsíða 39
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 12. FEBRÚAR 2005 39
MINNINGAR
hans. Síðast – í fyrrasumar – fylgdi
hann okkur hjónum úr hlaði í Steins-
holti, að vanda vel ríðandi, á fallega
settum hesti, kvikum. Sjálfur kom-
inn á níræðisaldur, steig léttilega af
baki inn á Flesjum þar sem var áð,
spjallað og kæst. Riðum síðan
Brandsgilið og niður á Kálfáreyjar.
Hann kvaddi okkur þar, vildi aðeins
kasta kveðju á fólkið í Stóru-Más-
tungum, en þar náði Loftur í ágæta
eiginkonu sína, Björgu Sigurðar-
dóttur. Við riðum inn í Dal.
Óreyndir fjallmenn voru oft
nefndir „Kóngslallar“ þegar þeir
voru í fylgd fjallkóngs. Ég var hálf-
gerður Kóngslalli Lofts sumrin mín
tvö í kaupavinnu í Steinsholti 1961–
1962.
Loftur sýndi fjölskyldu minni fá-
dæma tryggð og vináttu alla tíð.
Heimsótti þau mörg hver reglulega
og veitti birtu inn í líf þeirra á efri
árum. Nú síðast Unnu föðursystur
minni í hennar erfiðu veikindum.
Börnin mín minnast líka margra
gleðistunda með Lofti. Það eru mikl-
ir gæfumenn sem skapa sér slíkan
orðstír.
Við hjónin vottum börnum Lofts,
systrum, frændgarði og vinum
dýpstu samúð.
Blessuð sé minning vinar okkar
Lofts.
Margrét og Kristján
Guðmundsson.
Nokkrir galvaskir ferðafélagar
vörðu miðsumardögum í að ferðast
um fjallvegi landsins í um tuttugu
ára skeið. Ferðin hófst jafnan austur
í Hreppum, en þar vissum við af af-
bragðs hrossum, sem voru fær til
langferða. Við höfðum einnig átt því
láni að fagna, að kynnast þar ýmsum
afburða góðum fylgdarmönnum,
sem gátu jafnan leyst úr hverjum
vanda, sem fyrir kunni að koma í
þessum ævintýraleiðangrum. Einn
þessara manna var Loftur Eiríksson
bóndi í Steinsholti.
Loftur var mikið lipurmenni og
hugljúfur í viðmóti, hvort heldur
sem hann umgekkst hross eða
menn. Alltaf var hægt að reiða sig á
úrræði hans og trausta forustuhæfi-
leika, þegar þræða þurfti um erfiðar
leiðir. Minnisstæð er okkur ratvísi
hans, þegar haldið var um vandfarið
hraun og áður ótroðnar slóðir norð-
an við Laka og yfir Skaftá í Grasver.
Þá var djarflegt að ríða forvaða við
þann Langasjó, sem nú er mjög rætt
um, að þurfi að varðveita.
Ótal minningar koma upp í hug-
ann, þegar horft er til baka yfir
þetta viðburðaríka skeið í ævi okkar.
Þessi góðu kynni við Loft og heimili
hans hafa haldist æ síðan, þótt þess-
um ferðaþætti lyki. Ýmislegt annað
farsælt höfum við átt saman að
sælda. Þar hefur Loftur búhöldur og
heimilisfaðir verið okkur jafn við-
mótsgóður og á fjallaslóðum. Við
ferðafélagar kveðjum Loft með hlý-
hug og þökkum honum samfylgdina,
og minnumst hans í dag, þar sem
hann „bíður eftir vegum fjalla nýj-
um“. Við sendum fjölskyldu Lofts
okkar samúðarkveðjur.
Fyrir hönd ferðafélaga
Sturla Friðriksson.
Við Loftur í Steinsholti vorum
vinir. Við hittumst ekki oft og við
hringdum ekki hvor í annan, en við
vorum vinir. Ég kom aldrei að
Steinsholti öðru vísi en að hitta hann
þó að ég ætti stundum allt annað er-
indi. Það var eitthvað við Loft sem
var aðlaðandi. Það var gott að hitta
hann. Það var gott að vera með hon-
um.
Fyrir mörgum árum, þegar ég
hafði uppgötvað hálendi Íslands
langaði mig inn á afrétt. Ég fékk
Loft með mér. Við fórum inn Ytri-
Hrepps afrétt, inn í Klakk og gistum
í Setrinu norðan við Fjórðungssand.
Ég átti ógleymanlega stund með
Lofti þá nótt, við einir með auðninni
og þögn næturinnar og við trúðum
hvor öðrum fyrir hugrenningum
okkar. Næsta dag ókum við niður
Gnúpverjaafrétt, kunnugri slóðir.
Þá hafði ég komist að því að ferða-
garpurinn Loftur hafði ferðast fullt
eins mikið sem fylgdarmaður um
aðrar víðáttur landsins en heima-
afréttinn. Honum voru hugleiknar
ferðirnar sem hann hafði farið sem
fylgdarmaður ferðafólks með Ágústi
í Ásum og Sigurgeir í Skáldabúðum.
Ég þakka fyrir skilaboðin sem ég
fékk frá Böggu systur hans um dag-
inn sem urðu til þess að ég átti
ennþá eina stutta stund með Lofti.
Það var gott að eiga Loft í Steins-
holti að vini.
Þorsteinn Ólafsson.
Þegar við bræðurnir fréttum af
andláti Lofts í Steinsholti var okkur
brugðið. Tveir okkar höfðu hitt hann
tiltölulega nýlega og þá var hann svo
hress og kátur. Þegar við heyrðum
síðan hvernig andlátið bar að gátum
við ekki annað en brosað með sjálf-
um okkur því við höldum að Loftur
hefði hvergi annars staðar viljað
vera en við gegningar þegar kallið
kæmi, nema kannski á hestbaki.
Við vorum ekki gamlir þegar við
komum fyrst í Steinsholt og raunar
munum við varla eftir okkur öðruvísi
en við værum þar öðru hvoru.
Fyrstu árin okkar voru það tíðar
heimsóknir en þegar við urðum eldri
fengum við að vera þar um lengri
hríð. Fyrst fáeinar vikur og síðar
heilu sumrin.
Fyrst höfðum við verið hjá systk-
inunum í gamla bænum en síðar
færðum við okkur yfir í austurbæinn
til Lofts og Bjargar og barna þeirra.
Þar nutum við Jón Bragi og Óttar
velvildar Lofts og Bjargar og Gísli
síðar Lofts og Bjargar og Silla og
fjölskyldu hans.
Við vorum fljótir að sjá að það var
gott að vera í kringum Loft því hann
hafði lag á að segja okkur til við ým-
islegt. Hann lagði mikla áherslu á að
við vönduðum okkur við allt sem við
komum nálægt og hann eyddi drjúg-
um tíma í að kenna okkur að sópa,
moka, negla, beisla, spenna múl,
leggja á, halda fæti og svo fram-
vegis. Allt átti að gera eftir
ákveðnum reglum. Leiðin hans
Lofts var auðvitað ekki alltaf sú eina
rétta til að framkvæma hlutina og
stundum ekki einu sinni sú besta, en
aðalatriðið var að vanda sig og
leggja metnað í allt sem maður
gerði. Þessi skilaboð hafa fylgt okk-
ur æ síðan og þau hafa reynst okkur
gott veganesti fyrir það sem við höf-
um tekið okkur fyrir hendur síðar á
lífsleiðinni.
En Loftur var ekki bara góður
kennari heldur líka frábær félagi.
Þrátt fyrir að hann hafi verið tals-
vert eldri en við fannst okkur hann
aldrei vera gamall. Hann var alltaf
einn af strákunum. Kannski það hafi
verið glaðværðin sem gerði hann
ungan í anda því aldrei var langt í
glensið og kannski var það þess
vegna sem við guttarnir hændumst
að honum. Margar minningar eru
tengdar Lofti en ferðirnar aftan á
Scaniunni hans með fjallféð inn í
Skúmstungur eru hvað eftirminni-
legastar. Stundum með Steinsholts-
féð og stundum með fé annarra. Þá
höfðu allir mikilvægt hlutverk. Í
byrjun þótti mikilvægast að sitja
framí og þiggja ís hjá Valla í Rétt-
arholti en eftir því sem menn urðu
eldri og reyndari fengu þeir að
skoppa á pallinum innan um féð til
að passa að engin træðist undir. Á
leiðinni heim kenndi hann okkur svo
örnefnin í sveitinni á meðan hann
raðaði í okkur súkkulaði og reykti
pípuna sína. Hann taldi Gísla meira
að segja trú um að Grettistakið rétt
innan við Haga væri af hans völdum.
Það var ekki fyrr en nokkrum árum
seinna að Silli sonur hans reyndi að
selja honum sömu hugmynd um
sjálfan sig að Gísli áttaði sig á því að
grínið var á hans kostnað.
Þannig gætum við lengi haldið
áfram en látum hér staðar numið.
Eftir stendur minningin um góðan
vin og góðan kennara en umfram allt
góðan mann. Við þökkum Lofti og
Björgu í Steinsholti allt sem þau
gáfu okkur í uppvextinum. Blessuð
sé minning þeirra.
Jón Bragi, Óttar Már og
Gísli Björn Bergmann.
Fleiri minningargreinar um Loft
Eiríksson bíða birtingar og munu
birtast í blaðinu næstu daga. Höf-
undar eru: Sigurður Steinþórsson
og Andreas Bergmann.
✝ Aðalheiður Krist-ín Jónsdóttir
fæddist í Brúnár-
vallakoti á Skeiðum
22. ágúst 1913. Hún
lést á Ljósheimum,
öldrunardeild Heil-
brigðisstofnunar
Suðurlands, aðfara-
nótt 6. febrúar síðast-
liðins. Foreldrar
hennar voru Sigur-
laug Erlendsdóttir
húsmóðir á Brúnár-
vallakoti og á Eyrar-
bakka, f. 1871, d.
1955 og Jón Gestsson
bóndi á Brúnárvallakoti og verka-
maður á Eyrarbakka, f. 1866, d.
1945. Sigurlaug eignaðist soninn
Eirík Þorgilsson bónda í Lang-
holti í Hraungerðishreppi, f. 1894,
d. 1967. Saman eignuðust þau Sig-
urlaug og Jón, auk Aðalheiðar,
synina Gest, f. 1910, d. 1927 og Er-
lend, f. 1911, d. 1935.
Aðalheiður giftist 1953 Sigurði
Kristjánssyni kaupmanni og
hreppstjóra á Eyrarbakka, f.
1896. d. 1977. Börn
þeirra eru: 1) Jón
deildarstjóri á
Litla-Hrauni, f.
31.8. 1953, kvæntur
Sigríði Magnúsdótt-
ur hjúkrunarfræð-
ingi, MS., deildar-
stjóra við Land-
spítala háskóla-
sjúkrahús, f. 7.4.
1958, börn þeirra
eru Aðalheiður
Kristín nemi í
Verslunarskóla Ís-
lands, f. 12.6. 1986
og Magnús Jóel
nemi í Grunnskóla Árbæjar, f.
5.10. 1989. 2) Elín, f. 25.1. 1955,
lengi verkstjóri við fiskvinnslu á
Eyrarbakka.
Sigurður Kristjánsson átti frá
fyrra hjónabandi soninn Kristján
Sigurbjörn skrifstofumann, f.
19.3. 1945, en hann ólst að mestu
upp hjá föðursystkinum sínum.
Útför Aðalheiðar fer fram frá
Eyrarbakkakirkju í dag og hefst
athöfnin klukkan 14.
Ertu horfin? Ertu dáin?
Er nú lokuð glaða bráin?
Angurs horfi ég út í bláinn,
autt er rúm og stofan þín,
elskulega mamma mín.
Gesturinn með grimma ljáinn
glöggt hefur unnið verkin sín.
Ég hef þinni leiðsögn lotið,
líka þinnar ástar notið,
finn, hvað allt er beiskt og brotið,
burt er víkur aðstoð þín
elsku góða mamma mín.
Allt sem gott ég hefi hlotið,
hefir eflt við ráðin þín.
Þó skal ekki víla og vola,
veröld þótt oss brjóti í mola.
Starfa, hjálpa, þjóna, þola,
það var alltaf hugsun þín,
elsku góða mamma mín.
Og úr rústum kaldra kola
kveiktirðu skærustu blysin þín.
(Árni Helgason.)
Elsku mamma, með þessu fallega
ljóði, sem mér finnst eiga svo vel við
þig, vil ég nota til að byrja kveðju
mína. Það er varla unnt að lýsa þér
með nokkrum orðum, en mig langar
samt að reyna það.
Segja má að þú hafir verið horfin á
vissan hátt, því Alzheimer-sjúkdóm-
urinn vægðarlaus breytti mikið per-
sónu þinni. Og sl. 3 ár voru þér erfið,
og þó svo við vissum um tíma að
hverju stefndi þá svíður jafn sárt að
missa ástvin.
Mamma mín, þú getur verið svo
sátt við allt þitt líf og allt það sem þú
tókst þér fyrir hendur. Í þínum huga
voru aldrei vandamál, bara mál sem
þurfti að vinna og leysa. Meginhluti
ævi þinnar fór í að hjúkra, þjóna og
hjálpa, fyrst bræðrum þínum tveim
sem dóu ungir eftir mikil veikindi,
síðan foreldrum þínum og síðast en
ekki síst allt það sem þú gerðir fyrir
pabba. Öll árin sem hann var sjúk-
lingur, og fyrir þig var það sjálfsagt
að hann fengi að vera heima. Allt var
fyrir hann gert með ást og virðingu.
Þú notaðir tímann til að vinna
handavinnu og sagðir oft að það
hefði verir svo gott að geta hvílt sig
og tekið í handavinnuna. Eftir þig
liggja margir hlutir sem þú gafst til
vina og ættingja og þessir hlutir eru
okkur ómetanlegir. Eftir að hann
lamaðist og varð blindur var hann
aldrei hafður einn, það var alltaf ein-
hver til staðar og þegar þú vannst úti
vorum við Jón heima annað eða
bæði. Þetta var allt svo sjálfsagt og
eðlilegt, við lærðum að standa saman
og gera hlutina með gleði af því við
vildum gera það. Lundarfar þitt hef-
ur þá ábyggilega bjargað miklu, allt-
af stutt í húmorinn og brosið. Fyrir
mér ert þú eina líkust Pollýönnu. Þú
tókst á öllu af æðruleysi og erfiðleik-
arnir voru bara til að sigrast á.
Það hefur ekki verið auðvelt hlut-
verk að hjúkra pabba og annast upp-
eldi okkar og sjá um alla hluti, en
aldrei kvartaðir þú.
Þú áttir eftir fráfall pabba góð ár
og heilsan var í góðu lagi, og þú gast
gert það sem hugur þinn stóð til. Það
var þér létt og auðvelt að tefla,
leggja kapal og spila bridds á tölvu,
þó svo þú værir komin nokkur ár yfir
áttrætt þegar þú settist fyrst fyrir
fram „tækið“.
Tölvan veitti þér mikla ánægju
eftir að þú gast ekki gert handa-
vinnu. Þegar barnabörnin komu þá
blómstraðir þú og alltaf var amma
tilbúin að hlusta og leiðbeina. Að-
alheiður Kristín og Magnús Jóel
voru hafin yfir alla gagnrýni og allt
sem ljósin þín sögðu og gerðu var
allt alveg fullkomið, og því er ég al-
veg sammála eins og svo mörgu
öðru.
Mamma mín, ég ætla ekki að
rekja í smáatriðum ævi þína en vil
bara þakka þér fyrir allt og allt. Eins
og ég sagði í upphafi voru sl. 3 ár þér
erfið. Vil ég því nota tækifærið til að
þakka öllu starfsfólki Ljósheima fyr-
ir alla þá vinsemd og hlýju sem þú
fékkst hjá þeim í veikindum þínum.
Ég vil þakka þann góða anda sem
þar ríkir, og þau kærleiksverk sem
þar eru unnin. Sem gerir það að
verkum að auðveldara er fyrir bæði
heimilisfólk og ættingja að takast á
við hlutina. Veittan stuðning og vin-
áttu sem ég hef fengið frá starfsfólki
Ljósheima vil ég þakka af heilum
hug.
Þú sofnað hefur síðsta blund
í sælli von um endurfund,
nú englar Drottins undurhljótt
þér yfir vaki – sofðu rótt.
(Aðalbjörg Magnúsdóttir.)
Þín
Elín.
Aðalheiður ólst upp að Brúnár-
vallakoti á Skeiðum til níu ára aldurs
en þá fluttist hún með fjölskyldu
sinni til Eyrarbakka og bjó þar allar
götur síðan. Sem ung kona gegndi
hún hinum ýmsu störfum, um tíma
við aðhlynningu sjúkra á elliheim-
ilinu Grund í Reykjavík, hún stund-
aði heimilisstörf á heimili kaup-
félagsstjórans Egils Thorarensen á
Selfossi. Hún vann við heimilis- og
landbúnaðarstörf á Stóru-Sandvík í
Sandvíkurhreppi og í nokkur ár sem
verkstjóri við netagerð á Eyrar-
bakka. Hún lét af störfum utan
heimilis er hún giftist árið 1953, utan
fárra ára er hún starfaði hálfan dag-
inn við fiskvinnslu á Eyrarbakka.
Snemma kynntist Aðalheiður helj-
arkrumlu sorgarinnar. Fjórtán ára
gömul missti hún Gest bróður sinn
þá sautján ára gamlan eftir stutta
sjúkralegu og átta árum síðar missti
hún yngri bróður sinn Erlend tutt-
ugu og fjögurra ára. Missir bræðr-
anna var henni og foreldrum hennar
þyngri en orð fá lýst og syrgði hún
þá alla ævi.
Fertug giftist hún Sigurði Krist-
jánssyni og eignuðust þau börn sín
tvö á næstu tveimur árum. Eftir tólf
ára hjónaband veiktist Sigurður og
hjúkraði Aðalheiður manni sínum
með aðstoð barna sinna næstu tólf
árin og flest þeirra var hann blindur,
lamaður og rúmfastur. Á þessum ár-
um var afar þröngt í búi hjá fjöl-
skyldunni, enga utanaðkomandi að-
stoð var að fá, enga heimahjúkrun
og lengst af engin fjárhagsleg aðstoð
frá hinu opinbera. En með miklu
æðruleysi, stolti, væntumþykju og
góðum skammti af kímnigáfu komst
fjölskyldan samhent og sterk yfir
þessi harðindi og sigraði alla erfið-
leika. Eftir að Sigurður lést 1977 bjó
Aðalheiður lengst af og rak heimili
með Elínu dóttur sinni eða þar til
hún sökum heilsubrests varð að fara
á sjúkrastofnun og dvaldi hún á
Ljósheimum á Selfossi síðustu þrjú
ár ævi sinnar.
Aðalheiður var heiðarleg, sóma-
kær manneskja og tók erfiðleikum
með miklu æðruleysi. Hún bar
sterkan persónuleika, var virðuleg,
fáguð og greind kona. Hún tók upp á
því á efri árum að læra á tölvu og sat
stundum tímum saman við hana.
Hún fylgdist alla tíð vel með þjóð-
félagsmálum, horfði jafnan á alþing-
isumræður í sjónvarpi og hafði skoð-
un á flestu því sem helst bar á góma í
samfélaginu hverju sinni. Aðalheið-
ur var sérstaklega myndarleg og
vandvirk til allra hluta. Hún var
gestrisin og góð heim að sækja, hafði
góða kímnigáfu og var vinum sínum
trygg ævina út. Hún var afbragðs
matselja og bar fram mat af mikilli
smekkvísi og alúð auk þess sem hún
bakaði heimsins bestu kökur. Hún
vann mikla handavinnu sem var listi-
lega gerð af mikilli vandvirkni og bar
heimili hennar alla tíð vott um
snyrtimennsku og smekkvísi. Hún
unni börnum sínum og barnabörnum
heils hugar og vildi veg þeirra sem
mestan. Börnin mín tvö, Aðalheiður
Kristín og Magnús Jóel, voru þeirr-
ar gæfu aðnjótandi að búa í nálægð
við ömmu sína mest alla æsku sína
og sóttu þau mikið að vera samvist-
um við hana. Þau komu nær daglega
til hennar og Ellu frænku þar til við
fluttum frá Eyrarbakka í ágúst 2002.
Hún kenndi þeim að tefla og þau
nutu óskiptrar athygli hennar, elsku,
aðdáunar, trausts og heilbrigðrar
siðferðilegrar innrætingar sem þau
munu njóta góðs af alla sína ævi.
Síðustu fjögur æviárin fór að bera
á sjúkdómseinkennum Alzheimers
sjúkdómsins sem ágerðust svo að
hún gat ekki lengur verið heima hjá
Elínu. Það voru þung spor að fá hana
lagða inn á Ljósheima, en þau þrjú
ár sem hún dvaldi þar, fékk hún frá-
bæra umönnun alls hins góða og
færa starfsfólks sem þar vinnur og
viljum við, fjölskylda hennar, færa
þeim öllum okkar innilegustu þakkir
fyrir þá alúð, hlýju og mannvirðingu
sem þau sýndu Aðalheiði í þjónustu
sinni við hana.
Elín mágkona mín stundaði móð-
ur sína af fádæma samviskusemi og
umhyggju, bæði meðan hún var veik
heima og eftir að hún varð heimilis-
maður á Ljósheimum. Engin orð fá
því lýst hversu mikils virði það var
móður hennar og okkur hinum sem
málið varðar.
Sigríður Magnúsdóttir.
AÐALHEIÐUR
KRISTÍN
JÓNSDÓTTIR
Pantanir í síma 562 0200
Á fallegum og notalegum
stað á 5. hæð Perlunnar.
Aðeins 1.250 kr. á mann.
Perlan
ERFIDRYKKJUR