Morgunblaðið - 12.12.2006, Blaðsíða 36

36 ÞRIÐJUDAGUR 12. DESEMBER 2006 MORGUNBLAÐIÐ
MINNINGAR
✝ Sveinn Krist-insson, fyrrver-
andi ritstjóri og
blaðamaður, fædd-
ist á Hjaltastöðum í
Skagafirði 2. mars
1925. Hann lést á
heimili sínu 2. des-
ember síðastliðinn.
Hann var sonur
hjónanna Kristins
Jóhannssonar, f. 2.
desember 1886, d. 4.
febrúar 1941, og Al-
dísar Sveinsdóttur,
f. 13. október 1890,
d. 1. nóvember 1977. Systkini
Sveins, sem upp komust, eru Ei-
ríkur, f. 1916, d. 1994, Hjörleifur,
f. 1918, d. 1992, Þorbjörn, f. 1921,
d. 2000, og Jökull, f. 1935.
Sveinn kvæntist 29. ágúst 1964
Jóhönnu Jónsdóttur skrifstofu-
manni, f. 6. september 1934. Hún
er dóttir Sturlu Jóns Þórarins-
sonar og Álfheiðar Einarsdóttur
frá Bolungarvík. Systkini hennar
eru Jón Rafnar, Bergþóra og Þór-
unn Jónína. Dóttir Sveins og Jó-
hönnu var Álfheiður Þorbjörg, f.
1964, dáin sama ár.
Sveinn ólst upp í Skagafirði við
almenn sveitastörf. Hann flutti
tvítugur til Reykja-
víkur og lauk stúd-
entsprófi frá
Menntaskólanum í
Reykjavík 1951.
Hann lagði um skeið
stund á íslensk
fræði og lögfræði
við Háskóla Íslands.
Síðar stundaði hann
sagnfræðirann-
sóknir. Sveinn var
kunnur skákmeist-
ari, m.a. var hann
skákmeistari Tafl-
félags Reykjavíkur
1951 og 1957. Hann tefldi í skák-
sveit stúdenta á Heimsmeist-
aramóti stúdenta í Lyons í Frakk-
landi 1955. Þá var hann formaður
Taflfélags Reykjavíkur 1953.
Sveinn skrifaði skákþætti í Morg-
unblaðið og Þjóðviljann og var
með skákþátt í Ríkisútvarpinu
auk þess sem hann flutti fjölda
fyrirlestra þar. Þá var Sveinn
bókavörður á Landsbókasafninu
um skeið. Eftir Svein hafa birst
smásögur, kvæði og ýmsar grein-
ar í blöðum og tímaritum.
Útför Sveins verður gerð frá
Fossvogskirkju í dag og hefst at-
höfnin klukkan 13.
Mig langar að minnast skáfrænda
míns Sveins Kristinssonar skák-
manns og fyrrverandi blaðamanns. Í
æsku þegar ég var að stíga mín
fyrstu skref í skákinni var mér sagt
frá eiginmanni frænku minnar sem
væri öflugur skákmaður. Þegar ég
svo fluttist til Reykjavíkur til að fara
í menntaskóla og fór að mæta á ská-
kæfingar hjá Taflfélagi Reykjavíkur
þá kynntist ég Sveini betur. Hann
mætti á allar skákæfingar og miðlaði
ungum skákmönnum af visku sinni.
Hann var einn af þeim mörgu full-
orðnu mönnum sem mættu alltaf á
æfingar og voru mjög mikilvægir
þættir í skákþjálfun ungra skák-
manna. Styrkleiki þeirra fullorðnu
hélst nokkuð stöðugur, en ungu og
upprennandi unglingarnir fengu
áskoranir til að glíma við. Fyrst töp-
uðu ungu mennirnir fyrir þeim full-
orðnu, en þegar styrkleiki þeirra
ungu jókst fóru þeir að vinna hina
fullorðnu. Með allra erfiðustu áskor-
unum var Sveinn Kristinsson. Það
einkenndi Svein að hann átti við
Parkinson-sjúkdóminn að stríða og
titraði oft mikið við taflmennskuna,
en hann lét það ekki á sig fá og oftar
en ekki stóð hann uppi sem sigurveg-
ari á skákæfingunum.
Sveinn og Hanna frænka voru
mjög samrýnd hjón og oft hitti mað-
ur þau saman á förnum vegi. Alltaf
voru þau jafn ástfangin og í jákvæðu
skapi. Fyrir nokkrum árum ákváðu
þau á gamals aldri að festa kaup á
tölvu og varð ég þeirrar ánægju að-
njótandi að aðstoða þau við það.
Hanna ætlaði að nota tölvuna til
ættfræðigrúsks og Sveinn til að tefla
á Netinu, skrifa sögur og fylgjast
með fréttum. Eftir þetta kom ég oft í
heimsókn til Sveins og Hönnu í Þór-
ufellið til að aðstoða við smáræði í
sambandi við tölvureksturinn. Alltaf
var vel tekið á móti manni og ekki
mátti fara án þess að þiggja kaffi og
með því sem Hanna galdraði fram.
Þótt Sveinn ætti í erfiðleikum með
að eiga við músina og takkaásláttinn
til að byrja með sökum Parkinson-
stitringsins þá náði hann samt ótrú-
legri leikni við hana og skrifaði bæði
sögur og tefldi við aðila út um allan
heim á Netinu.
Sveinn var mjög fróður maður og
fylgdist vel með. Hann las alla skák-
dálka í dagblöðunum og fylgdist
grannt með því sem var að gerast í
skákinni bæði hér heima og erlendis.
Á heimili Sveins og Hönnu taka
bókahillur vænt pláss og þar er mikið
af góðum skákbókum sem og öðrum
bókum bæði frá fyrri og seinni tíð.
Sveinn var afburða penni og skrif-
aði mikið um skák í blöð og tímarit.
Eitt merkasta framlag Sveins til
skákarinnar er án efa útgáfa hans og
Þóris Ólafssonar á Skákritinu sem
kom út í þrjú ár frá 1950 til 1953.
Margir skákmenn minnast Sveins
fyrir kynni þeirra af honum í skák-
inni og á Skákhorninu, umræðuvef
skákmanna, hafa margir þakkað
honum samfylgdina.
Elsku Hanna frænka, ég votta þér
samúð mína vegna fráfalls elskulegs
eiginmanns þíns og Sveini þakka ég
ánægjuleg viðkynni.
Halldór Grétar Einarsson.
Hartnær hálf öld er liðin síðan
fundum okkar Sveins Kristinssonar
bar fyrst saman. Það tókust fljótt
með okkur kynni, sem urðu varanleg.
Sveinn var þekktur skákmaður,
einn í hópi hinna fremstu hérlendis
um skeið, og fræðimaður á því sviði.
Þau fræði voru mér ókunn, en
ánægju hafði ég af því að lesa rit-
smíðar Sveins, enda var hann ritfær
með ágætum og fróður mjög um
skáklistina og afreksmenn á þeim
vettvangi, innanlands sem utan-
lands.
En Sveinn átti fleiri hugðarefni en
skák: Þess varð ég fljótt var að hann
kunni ógrynni af ljóðum og vísna-
kunnátta hans var með ólíkindum.
Hann var og vel skáldmæltur, orð-
hagur og rímfróður.
Hér verður ekki sögð nein ævi-
saga. Aðeins þökkuð áratuga tryggð.
– Ágætri konu Sveins, Jóhönnu Jóns-
dóttur, eru sendar samúðarkveðjur.
Grímur.
Mig langar að minnast skák-
mannsins Sveins Kristinssonar í
fáum orðum. Fyrstu kynni af Sveini
voru í gegnum skákþætti sem hann
flutti í útvarpið á árunum milli 1960
og 1970. Hann hafði notalega rödd og
spjallaði í þess orðs bestu merkingu
við hlustendur, hafði gott lag á að
segja frá hlutunum þannig að þeir
urðu sögulegir. Sveinn ritaði líka ár-
um saman skákþætti í Morgunblaðið
og hafði þá sama lag, að leggja ekki
ofuráherslu á teoríu og fræði, heldur
flétta ýmsu skemmtilegu inn í frá-
sögnina. Maðurinn var vel að sér og
fróður um sögu og bókmenntir og
minnugur og átti því hægt með að
sækja sér líkingar úr ólíklegustu átt-
um. Textar hans voru því einkar
læsilegir. Má nefna sem dæmi ferða-
sögu hans frá heimsmeistaramóti
stúdenta í Frakklandi árið 1955 sem
birtist í Skákblaðinu það ár og er allt-
af jafn skemmtileg aflestrar.
Hann gaf líka út Skákritið á ár-
unum 1950-1953 með Þóri Ólafssyni
og mátti það kallast afrek að halda
því riti út svo lengi, því þau ár voru
erfið fjárhagslega og skáklistin ekki
jafn vinsæl og um þessar mundir.
Afrek Sveins á skákborðinu skulu
ekki tíunduð hér en hann var einn af
fremstu skákmönnum landsins á
sjötta áratugnum, m.a. skákmeistari
Reykjavíkur 1951 og 1957, og klapp-
aði kröftuglega á dyr landsliðsins á
þeim árum. Um þær mundir hætti
hann taflmennsku opinberlega um
nær 20 ára skeið en hóf aftur að taka
þátt í mótum á áttunda og níunda
áratugnum. Sýndi hann þar með
eldri skákmönnum gott fordæmi og
náði oft á tíðum góðum árangri í
þessari „seinni“ skáklotu sinni.
Að beiðni Jóhanns Þóris Jónsson-
ar ritstjóra Skákar hóf Sveinn að rita
minningarþætti um skákmenn og
skákviðburði á stríðsárunum og
teygðust þeir þættir allt til samtím-
ans. Hefur Sveinn þar með bjargað
mikilvægum minningum frá fyrri ár-
um. Honum tókst að draga upp skýr
persónueinkenni á mörgum þekktum
taflmeisturum. Sérstaka rækt lagði
Sveinn við kempuna Benóný Bene-
diktsson og gerði alvarlega tilraun til
að skilgreina flókinn skákstíl hans.
Var líka einn af þeim sem lögðu rækt
við að herma eftir meistaranum og
gerði það með miklum ágætum.
Sveini kynntist ég á skákmótum
og viðburðum í kringum þau. Hann
var viðræðugóður, glöggur á menn
og málefni og hafði góða frásagnar-
gáfu sem hann nýtti í ritstörfum sín-
um.
Eftirlifandi eiginkona Sveins er
Jóhanna Jónsdóttir. Þau hjón voru
mjög samrýnd og vil ég að lokum
senda Jóhönnu mínar innilegustu
samúðarkveðjur.
Jón Torfason.
Kveðja frá Taflfélagi
Reykjavíkur
Sveinn Kristinsson er fallinn frá.
Það eru höggvin stór skörð í raðir
sterkra skákmanna af kynslóð föður
míns þessa dagana. Stutt er síðan
Lárus Johnsen lézt og nú er Sveinn
Kristinsson allur. Það eru komin sex-
tíu ár síðan Sveinn gekk til liðs við
Taflfélag Reykjavíkur, haustið 1946.
Sveinn lét fljótt að sér kveða. Hann
vann sig strax upp í fyrsta flokk og á
Haustmótinu 1947 vann hann sér
þátttökurétt í meistaraflokki Tafl-
félags Reykjavíkur.
Á næstu árum efldist Sveinn mjög
sem skákmaður og á árunum upp úr
1950 var hann sannarlega orðinn
einn af sterkustu skákmönnum
landsins. Hann varð Haustmeistari
TR 1951 eftir harða baráttu við Lár-
us Johnsen og hampaði þar í fyrsta
skipti meistaratitli félagsins. Á Skák-
þingi Íslands 1953 í landsliðsflokki
sýndi Sveinn styrk sinn þegar hann
deildi öðru sætinu og var eini kepp-
andinn sem bar sigurorð af sigurveg-
ara mótsins Friðriki Ólafssyni sem
þá var átján ára gamall og á góðri
leið með að tryggja sér stórmeistara-
titil, fyrstur íslenskra skákmanna.
Það þóttu tíðindi á þeim tíma að sigra
Friðrik í kappskák, hvað þá með
svörtu mönnunum eins og Sveinn af-
rekaði í aðeins 33 leikjum í kóngs-
indverskri vörn. Á árinu 1955 tefldi
Sveinn í liði Íslands á Heimsmeist-
aramóti stúdenta í Lyon í Frakklandi
og stóð sig ágætlega. Sveinn endur-
heimti meistaratitil Taflfélags
Reykjavíkur, þegar hann vann
Haustmót TR 1957 eftir 4 skáka ein-
vígi við Kára Sólmundarson þar sem
Sveinn sigraði með yfirburðum
3½-½.
Á næstu árum dró heldur úr tafl-
mennsku Sveins og eftir 1960 hætti
hann alveg að tefla á mótum um 20
ára skeið. Hann settist aftur að skák-
borðinu 1981, þá kominn vel á sex-
tugsaldurinn og gerði sér lítið fyrir
og deildi efsta sætinu í B-flokki á
Skákþingi Reykjavíkur. Hann var
virkur í skáklífinu framundir sjötugt
en hætti þá.
Ekki verður komist hjá því að
minnast á framlag Sveins til skák-
fræðslunnar í landinu. Hann gaf út
og ritstýrði ásamt Þóri Ólafssyni
Skákritinu á árunum 1950-1953 og
var einnig með skákþætti bæði í
blöðum og útvarpi, hann var góður
penni með gott vald á íslensku máli.
Sveinn Kristinsson var formaður
Taflfélags Reykjavíkur 1953. Sveinn
giftist Jóhönnu Jónsdóttur og lifir
hún mann sinn. Það ríkti mikill kær-
leikur með þeim og ég minnist þess
frá unglingsaldri og allar götur síðan
hvað mér þótti það fallegt að á þessu
kalda landi, þar sem fullorðið fólk ber
nú sjaldnast tilfinningar sínar á torg,
þá leiddust þau alltaf hönd í hönd um
allt sem þau fóru, eins og ástfangnir
unglingar, þessi myndarlegu hjón
sem fóru yfirleitt fótgangandi sínar
leiðir.
Um leið og ég fyrir hönd stjórnar
TR vil þakka Sveini fyrir hans fram-
lag til félagsins og skáklistarinnar í
landinu þá votta ég Jóhönnu og að-
standendum innilega samúð mína.
Óttar Felix Hauksson, formaður
Taflfélags Reykjavíkur.
Sveinn Kristinsson
REYNSLA • UMHYGGJA • TRAUST
Þegar andlát ber að höndum
Önnumst alla þætti útfararinnar
ÚTFARARSTOFA
KIRKJUGARÐANNA
Vesturhlíð 2 • Fossvogi • Sími 551 1266 • www.utfor.is
✝
Innilegar þakkir til allra þeirra sem sýndu okkur
samúð og hlýhug við andlát og útför ástkærs eigin-
manns míns, föður og afa,
ÁRNA SIGURÐSSONAR,
Þrastargötu 8,
Reykjavík.
Sérstakar þakkir viljum við færa Eiríki Jónssyni
lækni og starfsfólki Landspítalans við Hringbraut.
Guð blessi ykkur öll.
Ingigerður R. Árnadóttir,
Árni Ragnar Árnason,
Elmar Freyr Árnason.
✝
Elsku hjartans sonur minn, bróðir, mágur, besti
frændi okkar og barnabarn,
ÁSGEIR JÓN EINARSSON,
Fljótaseli 10,
sem lést af slysförum laugardaginn 2. desember,
verður jarðsunginn frá Neskirkju miðvikudaginn
13. desember kl. 11.00.
Kristín Jónsdóttir,
Ragnar Magnús Einarsson, Linda Elisabeth Skaug,
Sara Sif,
Emma Ósk,
Einar,
Magnús Sigurðsson, Ágústa Óskarsdóttir,
Soffía Ásgeirsdóttir.
✝
Innilegar þakkir fyrir auðsýnda samúð og vinsemd
við andlát og útför systur okkar,
KRISTNÝJAR ÓLAFSDÓTTUR
frá Gíslholti,
Vestmannaeyjum,
sem lést á Sjúkrahúsi Vestmannaeyja föstudaginn
24. nóvember sl.
Sigríður Ólafsdóttir,
Guðjón Ólafsson,
Jón Ólafur Vigfússon
og aðrir vandamenn.
✝
Innilegar þakkir sendum við öllum sem sýndu okk-
ur samúð og hlýhug við andlát og útför okkar elsku-
legu og ástkæru
INGIBJARGAR HÖNNU BERGMANN
SVEINSDÓTTUR,
Furugrund 79,
Kópavogi,
áður Skeljagranda 4,
Reykjavík.
Sérstakar þakkir fær starfsfólk líknardeildar Landspítalans í Kópavogi.
Jóhanna Elín Árnadóttir, Einar Jónsson,
Sveinn Bergmann Rúnarsson, Halldóra Ólafsdóttir,
Bjarni Bergmann Sveinsson, Þorbjörg Kristvinsdóttir,
Úndína Bergmann Sveinsdóttir, Björn Brynjólfsson,
Ásmundur Bergmann Sveinsson, Hallveig Finnbogadóttir,
Árni Bergmann Sveinsson, Sigríður Ólafsdóttir,
Rúnar Bergmann Sveinsson,
Sigrún Friðgeirsdóttir, Logi Úlfljótsson,
Jón Þór Bergmann Sveinsson, Steinhildur Hjaltested,
Róslind Bergmann Sveinsdóttir, Dag Bordal,
Haukur Örn Björnsson, Esther Guðmundsdóttir,
Sævar Birgisson
og barnabörn.