Morgunblaðið - 08.12.2007, Blaðsíða 18

18 LAUGARDAGUR 8. DESEMBER 2007 MORGUNBLAÐIÐ
ERLENT
ALLS féllu 16 manns í sjálfsmorðs-
árás konu sem sprengdi sig í Írak í
gær. Sprengjan sprakk á skrifstofu
samtaka súnníta í bænum Mugdad-
iya í Diyala-héraði, um 90 km norð-
austur af Bagdad. Samtökin berjast
nú með yfirvöldum gegn hryðju-
verkasamtökunum al-Qaeda en
voru áður fremst í flokki í barátt-
unni gegn erlenda herliðinu.
Skömmu eftir tilræðið sprakk
bílsprengja í grannbænum Al-
Manuriyah og varð 10 manns að
bana. Lögreglan í Mugdadiya segir
að konan hafi búið í bænum og hafi
áður verið meðlimur í Baath-flokki
Saddams Husseins, fyrrverandi for-
seta Íraks. Tíu félagar súnníta-
samtakanna létu lífið í tilræðinu.
Samtökin berjast með írösku ríkis-
stjórninni og Bandaríkjamönnum í
tilraunum þeirra til þess að ná aftur
tökum á héruðum þar sem al-Qaeda
hefur haft sig mikið í frammi síð-
ustu árin.
Al-Qaeda sendi frá sér yfirlýs-
ingu á fimmtudag þar sem sagt var
að hefjast myndi ný hrina sprengju-
tilræða í Írak. Hörðustu átökin í
Írak á undanfarna mánuði hafa
verið í Diyala. Al-Qaeda-menn og
stuðningsmenn þeirra, sem áður
héldu einkum til í Anbar-héraði í
vestanverðu landinu og í ákveðnum
hverfum Bagdad, eru nú sagðir
hafa sest að í héraðinu.
Reuters
Skemmdarverk Reykur stígur upp frá olíuleiðslu við borgina Baiji, um
180 km norðan við Bagdad. Leiðslan var sprengd upp í gær.
Sjálfsmorðssprengjumaður
tók 15 með sér í dauðann
ÍSLAND er í þriðja sæti á eftir Sví-
um og Þjóðverjum í nýrri vísitölu
umhverfismála, sem kynnt var á
eynni Balí í Indónesíu þar sem lofts-
lagsráðstefna Sameinuðu þjóðanna
stendur nú yfir. Þýsku umhverfis-
samtökin Germanwatch reikna
þessa vísitölu út og taka tillit til að-
gerða sem ríkin hafa gripið til eða
ætla að grípa til.
Svíar standa sig best, eru í 1. sæti
eins og í fyrra og Þýskaland tók nú
annað sætið af Bretum þótt listinn
væri birtur áður en Þjóðverjar
kynntu í fyrrakvöld að þeir stefndu
að því að draga úr losun gróð-
urhúsalofttegunda um 36% fyrir ár-
ið 2020. Lægstu einkunnir fá
Bandaríkin og Sádi-Arabía.
Nær 190 ríki eiga fulltrúa á ráð-
stefnunni. Yvo de Boer, fram-
kvæmdastjóri hennar, sagði í gær
að ólíklegt væri að samkomulag
næðist um bindandi aðgerðir til að
minnka losun koldíoxíðs og ann-
arra lofttegunda sem talið er að
valdi hlýnun í lofthjúpnum.
Morgunblaðið/Ómar
Víða verra Loftmengun á Reykja-
víkursvæðinu er stundum mikil.
Ísland fær
háa einkunn
GEFIN hefur verið út handtökuskipun á hendur Anne Darwin, eiginkonu
Bretans Johns Darwins sem birtist óvænt á lögreglustöð um sl. helgi eftir
að hafa verið talinn látinn í fimm ár. Eiginkonan er sögð vera á leið til
Bretlands frá Panama þar sem hjónin bjuggu undir dulnefni og verður hún
að líkindum handtekin þegar hún stígur fæti á breska grundu. Embættis-
menn í Panama gátu hins vegar ekki staðfest að konan væri farin og komu
upp vangaveltur um að hún væri farin í felur.
Konan segir nú að eiginmaðurinn hafi átt hugmyndina. „Ég hefði aldrei
átt að hlusta á John en hann getur verið mjög sannfærandi,“ sagði hún í
samtali við blöðin Daily Mirror og Daily Mail. John Darwin er enn í haldi
lögreglu en er hann gaf sig óvænt fram sagðist hann hafa misst minnið og
því ekki geta skýrt hvarf sitt. Hann var talinn hafa látist í slysi á kanó á
Norðursjónum árið 2002 en nú þykir nær víst að hann hafi ásamt konu
sinni sviðsett dauðdaga sinn og innheimt tryggingaféð. Tveir synir
hjónanna í Bretlandi segjast ekki hafa vitað að faðir þeirra væri á lífi og
eru bálreiðir yfir því að hafa verið gerðir að fórnarlömbum í svikamáli.
Darwin verður handtekin
BRESK stjórnvöld vilja draga úr
„sjálfvirkum þýðingum“ upplýs-
inga frá hinu opinbera á tungumál
innflytjenda í Bretlandi. Tilgang-
urinn er að að efla enska tungu og
stuðla að því að innflytjendur og er-
lent vinnuafl tileinki sér hana. Þýð-
ingar stuðli að einangrun hópanna.
Efla enskuna
ANGELA Merkel, kanslari Þýska-
lands, hefur boðað fund forsætis-
ráðherra allra 16 sambandslanda
Þýskalands til að ræða stöðu félags-
málakerfisins í ljósi morðs móður á
fimm ungum sonum sínum í Darry í
Norður-Þýskalandi. Konan hafði
átt í samskiptum við félagsmála-
yfirvöld vikurnar fyrir voðaverkin
en hún var óstöðug á geði.
Mikið uppnám
MIKE Huckabee nýtur nú næst-
mests fylgis í forvali repúblikana
vegna forsetakosninga á næsta ári.
Ný könnun sýnir Rudy Giuliani með
26% fylgi á landsvísu en Huckabee
hefur nú 18% og er á hraðri sigl-
ingu, hafði 10% fyrir mánuði. John
McCain hefur 13% fylgi á landsvísu,
Mitt Romney 12% og Fred Thomp-
son 11%.
Giuliani efstur
Huckabee Hefur verið á miklu flugi.
Eftir Kristján Jónsson
kjon@mbl.is
STAÐFEST var í gær að minnst
tveimur myndböndum, sem sýndu
bandaríska leyniþjónustumenn yfir-
heyra meinta hryðjuverkamenn al-
Qaeda, hefði verið eytt af starfs-
mönnum leyniþjónustunnar, CIA,
árið 2005. Blaðið The New York
Times segir ástæðuna þá að mynd-
böndin hafi sýnt pyntingar.
Myndböndin sýndu yfirheyrslur
minnst tveggja grunaðra hryðju-
verkamanna árið 2002, annar var
Abu Zubaydah sem var hátt settur
hjá samtökum Osama bin Ladens,
al-Qaeda. Í yfirlýsingu Michaels
Haydens, hershöfðingja og yfir-
manns CIA, í gær til starfsmanna
stofnunarinnar vegna málsins er
sagt að myndböndin hafi verið gerð
árið 2002. Þeim hafi verið eytt þrem-
ur árum síðar til að vernda öryggi
leyniþjónustumanna sem stunduðu
yfirheyrslurnar. Þess má geta að ár-
ið 2005 fóru fram umræður á þingi í
Washington vegna ásakana um að
CIA hefði beitt fanga pyntingum.
„Ef [upptökunum] hefði einhvern
tíma verið lekið hefðu þær gert
mönnum kleift að bera kennsl á þau
starfsystkin ykkar hjá CIA sem tóku
þátt í aðgerðinni, þau og fjölskyldur
þeirra hefðu verið berskjölduð fyrir
hefndum af hálfu félaga í al-Qaeda
og stuðningsmanna þeirra,“ segir í
yfirlýsingu Haydens.
Auk þess hafi umræddar yfir-
heyrslur ekki haft neina þýðingu
lengur og því ónauðsynlegt að varð-
veita upptökurnar. Búið hafi verið að
skrá vandlega allar upplýsingar sem
fram hafi komið við yfirheyrslurnar,
segir Hayden.
The New York Times segist hafa
heimildir fyrir því að á myndunum
hafi m.a. verið sýndar vatnspynting-
ar, en það er aðferð þar sem líkt er
eftir drukknun hjá þeim sem verið er
að yfirheyra. Hayden vísar því hins
vegar algerlega á bug að við yfir-
heyrslurnar hafi verið beitt ólög-
mætum aðferðum. Hafi myndböndin
einmitt verið gerð til að sannreyna
að nýjar og harkalegri yfirheyrslu-
aðferðir, sem stjórn George W. Bush
forseta heimilaði í kjölfar árásanna á
Bandaríkin 2001, væru eftir sem áð-
ur innan lagalegra marka.
AP
Pyntaður? Fangi í Guantanamo-
herstöð Bandaríkjamanna á Kúbu.
Eyddu myndböndum
með yfirheyrslum
CIA segir að ef gögnunum hefði verið lekið hefði al-Qaeda
hefnt sín á fólkinu sem sá um yfirheyrslurnar
Eftir Kristján Jónsson
kjon@mbl.is
RÚSSLAND og Vesturveldin deila
nú hart um framtíð Kosovo-héraðs
en Albanar, sem eru í meirihluta í
héraðinu, hyggjast lýsa yfir sjálf-
stæði frá Serbíu í næstu viku. Serb-
ar, sem njóta stuðnings Rússa, berj-
ast hart gegn sjálfstæðinu og óttast
m.a. að hlutur serbneska minnihlut-
ans verði fyrir borð borinn.
Sendiherra Rússa hjá Sameinuðu
þjóðunum, Vítalí Tsjúrkín, sagði í
gær að stjórn sín myndi þrýsta á um
að haldið yrði áfram viðræðum um
framtíð Kosovo þegar umsömdu,
fjögurra mánaða tímabili slíkra við-
ræðna milli Bandaríkjanna, ESB og
Rússlands lýkur á mánudag.
Utanríkisráðherrar Atlantshafs-
bandalagsins, NATO og Evrópu-
sambandsins náðu í gærkvöldi sam-
komulagi um að 17 þúsund
friðargæsluliðar á vegum NATO,
KFOR-liðið, yrðu áfram í Kosovo,
hver sem stjórnarfarsleg staða
svæðisins yrði. Herliðið myndi taka
„fast og ákveðið“ á ofbeldisöflum ef
þau létu til sín taka.
Kosovo gegnir lykilhlutverki í
áróðri serbneskra þjóðernissinna
sem benda á að þar séu mikilvægir
staðir í sögu þjóðarinnar síðustu ald-
irnar. En ráðamönnum Serba er
vandi á höndum vegna þess að fallist
þeir ekki á sjálfstæði Kosovo gæti
það gert að engu vonir Serba um að
ríkið fái aðild að ESB.
Rússar vara við því að fái Kosovo
einhliða sjálfstæði án þess að samið
verði fyrst um málið hjá öryggisráði
SÞ muni það ýta undir óstöðugleika
og átök á Balkanskaga og annars
staðar í álfunni þar sem þjóðabrot
vilja sjálfstæði.
Georgía, sem vill fá aðild að
NATO, óttast að tvö héruð er njóta
stuðnings Rússa, Suður-Ossetía og
Abkhazía, muni fara að fordæmi
Kosovo-Albana og rífa sig laus.
Segjast Georgíumenn vona að
tryggt verði að litið verði á Kosovo
sem undantekningu en ekki reglu.
Vesturveldin heita að
halda áfram friðargæslu
Rússar segja sjálfstæði Kosovo geta ýtt undir óstöðugleika
Í HNOTSKURN
»NATO hefur haft friðar-gæslulið í Kosovo síðan
loftárásum bandalagsins gegn
Serbum lauk árið 1999.
»Kosovo hefur í reynd veriðundir stjórn Sameinuðu
þjóðanna í átta ár en NATO
annast öryggismálin.
Reuters
Herferð Kona í Belgrad gengur fram hjá veggspjaldi með mynd af Winston Churchill, leiðtoga Breta í seinni
heimsstyrjöld. Serbar hófu í gær herferð til að berjast gegn sjálfstæði Kosovo-héraðs og notuðu m.a. fræg ummæli
Churchills er hann stappaði stálinu í landa sína. Á spjaldinu stendur m.a.: Við munum aldrei gefast upp!