Morgunblaðið - 09.11.2008, Qupperneq 28

28 Stjórnmál
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 9. NÓVEMBER 2008
Um fylgi flokkanna –
sögulegt samhengi –
ríkisstjórnarmyndanir:
Ef niðurstöður þessarar könn-
unar gengju eftir í alþingiskosn-
ingum væri um að ræða mestu
vinstri sveiflu á Íslandi síðan 1978
– og reyndar gott betur. Sam-
kvæmt könnuninni bæta Vinstri
græn 12,6 prósentum við fylgi sitt
frá kosningunum 2007 og Samfylk-
ingin 10,1 prósenti. Samanlagt
bæta þessir tveir vinstri flokkar
þannig tæpum 23 prósentum við
fylgi sitt, en 1978 bættu Alþýðu-
flokkur og Alþýðubandalag við sig
tæpum 18 prósentum samtals. Nú
gætu Samfylking og Vinstri græn
myndað meirihlutastjórn, en það
gátu Alþýðuflokkur og Alþýðu-
bandalag ekki
1978.
Undanfarna
áratugi hafa
Sjálfstæð-
isflokkur og
Framsókn-
arflokkur oftast
fengið um það
bil tvo þriðju at-
kvæðanna, en
vinstri flokk-
arnir, Alþýðubandalag og Alþýðu-
flokkur, um það bil einn þriðja. Í
þessari könnun hefur þetta gam-
alkunna mynstur snúist við. Sjálf-
stæðisflokkur og Framsókn hafa
stuðning innan við þriðjungs svar-
endanna, en Samfylkingu og
Vinstri græn styðja tveir af hverj-
um þremur svarendum.
Samkvæmt könnuninni tapar
Sjálfstæðisflokkur 10 þingsætum
og yrði þriðji stærsti flokkurinn, en
hann hefur verið fylgismestur ís-
lenskra flokka í öllum þingkosn-
ingum frá stofnun flokksins 1929.
Minnsta fylgi Sjálfstæðisflokksins
hingað til var í kosningunum 1987,
þegar hann fékk 27,2% atkvæða –
þá tapaði flokkurinn 11,5 prósent-
um og fimm þingmönnum. Eigi að
síður var hann stærstur flokka
1987. Þá hafði Borgaraflokkurinn
klofnað úr Sjálfstæðisflokki og fékk
tæp 11 prósent atkvæða. Fylgistap
Sjálfstæðisflokks í könnuninni núna
nemur rúmum 14 prósentum miðað
við síðustu alþingiskosningar.
Vinstri græn tvöfalda þing-
mannatölu sína og fá 18 þingmenn,
en þingmönnum Samfylkingar
fjölgar um sjö. Í hinum miklu
sveiflukosningum 1978 bætti Al-
þýðuflokkur við sig níu þingsætum
og Alþýðubandalag þremur, en
Sjálfstæðisflokkur og Framsókn-
arflokkur töpuðu fimm mönnum
hvor. Þá voru þingmenn alls 60, en
hafa verið 63 frá 1987.
Miðað við könnunina væri unnt
að mynda þrenns konar tveggja
flokka meirihlutastjórnir. Samfylk-
ing gæti myndað stjórn með rífleg-
an meirihluta hvort heldur væri
með Sjálfstæðisflokki eða Vinstri
grænum. Stjórn Sjálfstæðisflokks
og Vinstri grænna hefði 33 þing-
sæti á bak við sig, einu sæti meira
en nauðsynlegt er til þess að hafa
meirihluta á Alþingi.
Frjálslyndi flokkurinn fær engan
þingmann í þessari könnun, þar
sem landsfylgi hans mælist undir 5
prósentum og hann fengi engan
kjördæmakosinn þingmann. Flokk-
inn vantar hins vegar einungis
0,6% til þess að ná 5% þröskuld-
inum – og þá fengi hann 3-4 þing-
menn á kostnað hinna flokkanna.
Fengju Frjálslyndir þingmenn er
þannig ekki víst hvort unnt væri að
mynda meirihlutastjórn Sjálfstæð-
isflokks og Vinstri grænna.
Oft eru sveiflur í könnunum
meiri en reyndin verður svo í kosn-
ingum. En Sjálfstæðisflokkurinn
hefur sjaldan eða aldrei mælst með
jafn lítið fylgi og nú. Í tíð Viðeyj-
arstjórnarinnar svokölluðu 1991-
1995 fór flokkurinn niður undir
20% í skoðanakönnunum og mæld-
ist minni en Framsóknarflokkur. Í
kosningunum 1995 fékk flokkurinn
hins vegar ríflega 37% atkvæða.
Um fylgissveiflurnar
milli flokkanna:
Á myndunum má sjá fylgis-
straumana til og frá Sjálfstæð-
isflokki, Samfylkingu og Vinstri
grænum miðað við könnunina.
Myndirnar sýna einungis þá svar-
endur sem sögðu bæði hvað þeir
kusu 2007 og hvað þeir ætla að
kjósa núna. Í þessum hópi streymir
fylgi frá Sjálfstæðisflokki, mest til
Samfylkingar, en líka til Vinstri
grænna. Sjálfstæðisflokkur tapar í
heildina, af því að hann fær fáa
kjósendur í staðinn fyrir þá sem
hann tapar. Samfylkingin bætir
hins vegar verulega við sig þó að
hún tapi mörgum kjósendum til
Vinstri grænna, einkum vegna þess
að margir þeirra sem kusu Sjálf-
stæðisflokk 2007 segjast nú styðja
Samfylkingu.
Af svarendum sem sögðust hafa
kosið Sjálfstæðisflokk 2007 ætla
innan við 70% að kjósa hann núna.
Um 16% ætla að kjósa Samfylk-
Mesta vinstri sveifla
Morgunblaðið birti um síðustu helgi niðurstöður
skoðanakönnunar, sem Elías Héðinsson, rann-
sóknarstjóri Árvakurs, vann úr könnun sem
Capacent Gallup gerði fyrir blaðið í lok október.
Ólafur Þ. Harðarson, prófessor í stjórnmálafræði
við Háskóla Íslands, rýndi í niðurstöðurnar og rit-
aði eftirfarandi greiningu.
Könnun Capacent Gallup fyrir Morgunblaðið um fylgi flokkanna í lok október 2008


      
    




!

Ólafur Þ.
Harðarson
Fimmtudaginn 13. nóvember nk. stendur Einkaleyfa-
stofan fyrir námskei›i um alfljó›legt umsóknarferli fyrir
einkaleyfi, PCT-kerfi›. Fari› ver›ur yfir meginflætti
kerfisins auk ítarlegrar umfjöllunar um formskilyr›i
umsókna. Fyrirlesari ver›ur Yolande Coeckelbergs frá
Alfljó›ahugverkastofnuninni í Genf, WIPO.
Námskei›i›, sem er öllum opi›, ver›ur haldi› í húsnæ›i
Einkaleyfastofunnar, Engjateigi 3, Reykjavík.
Fimmtudaginn 13. nóvember, kl. 8.30–16.30.
fiátttökugjald er 10.000 kr.
Námskei›sgögn og hádegisver›ur eru innifalin í
flátttökugjaldi. fiátttakendur eru be›nir um a› skrá sig
á heimasí›u Einkaleyfastofunnar, www.els.is
fyrir 10. nóvember. Námskei›i› fer fram á ensku.
Námskei› um alfljó›legt
umsóknarferli einkaleyfa
Námskei› um PCT kerfi›
Myglusveppir í húsum -
Astmi og ofnæmi
Astma- og ofnæmisfélagið efnir til fundar
þriðjudaginn 11. nóvember nk. í Gerðubergi kl. 20.00.
Á fundinum verður fjallað um myglusveppi í húsum og áhrif
þeirra á heilsufar íbúanna, einkum þó á astma og ofnæmi.
Erindi halda:
Dr. Björn Marteinsson, arkitekt og verkfræðingur,
„Orsök myglusveppa í húsum“
Dr. María Ingibjörg Gunnbjörnsdóttir, lungnalæknir,
„Valda myglusveppir í húsum astma og ofnæmi?“
Sylgja Dögg Sigurjónsdóttir, líffræðingur
„Myglusveppir - hvað, hvar, af hverju og
hvernig skal bregðast við“
Kaffiveitingar í boði félagsins.
Frummælendur svara spurningum fundargesta.
Fundurinn er öllum opinn.
Sjá nánari upplýsingar á heimasíðu félagsins www.ao.is