Náttúrufræðingurinn - 1960, Blaðsíða 5

NÁTTÚRUFRÆÐINGURINN
171
sandlagi í suðurendanum. í miðhellinum er gólfið einnig slétt klöpp,
en með bröttum halla inneftir. Innst í lionum er einkennilegur gúll
upp úr klöppinni, líkur vel hálfri kúlu að lögun og um \/2 m að þver-
máli. Af honum er þverhníptur stallur, 2 m hár, niður í innhellinn.
Þar niðri er nokkurn veginn flatt gólf. En það er ekki úr klöpp, held-
ur lausagrjóti, sem líkist mest grýttri áreyri. Steinarnir virðast lít-
ið eitt ávalaðir og brúnir þeirra slævðar rétt ámóta og í lækjaraurn-
um fyrir utan liellismunnann. Sams konar aur er einnig á smábletti
í slakkanum ofan við steingúlinn innst í miðhellinum. Um miðbik
innhellisins er þessi grýtti aur hulinn sandi. Það er þungur, svartur
basaltsandur, vikurlaus að því er mér virtist, hreinn á yfirborði, en
leirborinn þegar neðar kemur. Ekki gróf ég niður úr honum, og er
það raunar ágizkun ein, að grýtti aurinn sé þar alls staðar undir.
Hellisþakinu hallar í aðaldráttum líkt gólfinu nema í framhellin-
um, þar sem þakið lækkar til suðurendans, svo að þar verður lágt
undir loft. Veggir eru alls staðar því nær lóðréttir næst gólfi, en ganga
að sér þegar ofar kernur og verða smám saman að þaksúð án nokkurra
rnarka þar á milli, og koma súðirnar víðast saman í hvassri burst,
svo að þversnið af hellinum verður líkt og af bát á hvolfi. í suðurend-
anum er þakið þó hvelfdara.
Yzta berglagið í öllum innveggjum hellisins, að meðtöldu þaki og
gólfi, hefur bersýnilega bráðnað af hita eftir að sjálft hellisholið var
til orðið. Blásvört, gljáandi bræðsluskán þekur bókstaflega allt fast
berg inni í hellinum. Bráðið berg hefur dropið úr þakinu, runnið
í taumum niður súð og veggi og hnigið undan halla á gólfinu (6.
mynd). Sveinn Pálsson líkir rennslistaumum í þakinu við sperrur
undir súð. En niður úr þeim hanga dropsteinar, sem allir eru stuttir
og fremur ólögulegir, margir flatvaxnir. í framhellinum sér þess
merki, að hálfbráðnar dropsteinstotur hafa slitnað úr þakinu, dottið
niður og klesstst við gólfskánina.
I innsta hluta hellisins skaga ávalir gúlar út úr hellisveggjunum
og hanga einnig niður úr þakinu, og einn, sem þegar er getið, liggur
á gólfinu innst í miðhellinum. Þessir gúlar eru að stærð og lögun
nauðalíkir bólstrum í bólstrabergi (7. mynd), og tel ég lítinn vafa,
að þeir séu raunverulegir bólstrar. Þó vantar utan um þessa bólstra
hina brúnu glerskorpu sem einkennir venjulega bólstra. í hennar
stað er gljásvarta bræðsluskánin, sem hvergi vantar. Og hvergi getur
að líta gerð bólstranna hið innra, því að þeir eru allir heilir. Víst