Náttúrufræðingurinn - 1960, Blaðsíða 18

184
NÁTTÚRUFRÆÐINGURINN
hvergi getið, að orðið gróður geti merkt planta eða jurt, en upp
á síðkastið hefur borið töluvert á því, að orðið sé notað í þeirri
merkingu, en það tel ég rangt og álít, að sú notkun þess valdi að-
eins ruglingi á hugtökum og það geti orðið erfitt að útrýma þeim
ruglingi, t. d. hjá fólki, sem hefur lært kennslubækur, þar sem þetta
orð er ýmist notað í þessari merkingu eða hinni. Hvers vegna ekki
nota orðið planta, eins og brautryðjendurnir Stefán Stefánsson og
Helgi Jónsson gerðu, þó það sé tekið óbreytt að rithætti og merk-
ingu úr latínu? Það fellur þó að öllu leyti prýðilega inn í íslenzkt
mál og hefur þar að auki þann mikla kost, að það verður ekki mis-
skilið, livað átt er við með því. Læt ég svo útrætt um það að sinni.
Þær tegundir æðri plantna, sem hér verður minnzt á, eru taldar
í sömu röð og þær standa í Flóru íslands eftir Stefán Stefánsson,
III. útgáfu, aukinni, sem Steindór Steindórsson frá Hlöðurn bjó til
prentunar og út kom á Akureyri 1948; sú bók er hér nefnd Flóra
ísk, III. útg., 1948, þar sem vitnað er í hana.
Á þessum ferðum mínum hef ég safnað nokkru af mosum og flétt-
um auk æðri plantnanna, en það hefur verið nokkuð handaliófs-
kennd söfnun, nema þar sem ég hef gert gróðurgreiningar (gróður-
analýsur).
Sumt af þessum lægri plöntum hef ég þegar ákvarðað, gerði það
undir handarjaðri sérfræðinga í Hafnarháskóla, en sumt af þeim
er óákvarðað enn.
M o s ar
Á meðal þessara ákvörðuðu plantna er ný íslenzk mosategund,
nefnilega
1. Andreaea blyltii Br. ir Sch.
Þessi tegund óx á stórum líparítsteini í ca. 630 m liæð í fjallinu
Lakahnaus í Oddsdal í Norðfirði og safnaði ég henni þar 8. ágúst
1956.
Ég veit ekki til þess, að mosaættkvíslin Andreaea beri nokkurt
íslenzkt nafn, en á sænsku nefnist hún svartmossa eða sotmossa.
Andreaea-tegundirnar eru líka flestar eða allar brúnsvartar eða
svartar á litinn, svo ekki færi illa á því að kalla þessa mosa svart-
mosa (sbr. svart-fugl og fleiri orð).