Samvinnan - 01.08.1973, Blaðsíða 53

Albena
og dag, þannig að sólardagar eru ívið
færri en við Miðjarðarhaf.
Hótelin eru öll yfirfull um háannatím-
ann, en þau geta tekið við um 18.000
dvalargestum í einu. Flest þeirra eru ein-
ungis opin sex mánuði ársins, maí til
október, en nokkur þau stærstu eru starf-
rækt allan ársins hring. Hótelin, sem
bundin eru við sumartímann, fá vinnu-
afl sitt hvaðanæva af landinu, m. a. úr
skólum.
Ekki verður annað sagt en þægindin
á hinni gullnu baðströnd væru einsog
bezt tíðkast annarsstaðar, söluskálar og
skyndimatsölustaðir á ströndinni, sólhlíf-
ar og bátar til leigu, tennisvellir, mini-
golfvellir og körfuboltavellir, hestar til
útreiða, vatnsskíði o. s. frv. Óvíða sér
maður fleira fólk við götuhreinsun en i
Búlgaríu, þannig að umhverfið er yfir-
leitt hreint, endaþótt Búlgarar fleygi frá
sér rusli hvar sem er. Það var einkum
tvennt sem angraði okkur hjónin þessa
viku í Búlgaríu: annarsvegar umgengni
um almenningssalemi sem er að vísu
vandamál um gervalla Suður-Evrópu,
hinsvegar sérlega seinvirk þjónusta. Það
var einsog engum lægi á með neitt. Á
beztu hótelum í Sófíu gat maður til dæm-
is beðið eftir þjónustu langtímum saman,
meðan þjónustuliðið stóð á kjaftatörn í
allra augsýn.
Um hitt verður ekki deilt, að verðlag í
landinu er erlendum gestum ákaflega
hagkvæmt, og næsta ótrúlegt hvað fá má
fyrir einn íslenzkan hundraðkall. Á beztu
næturklúbbum í Slatni Pjassatsí, þar sem
boðið var uppá vandaða og fjölbreytta
dagskrá, kostaði fyrsta flokks matur með
tilheyrandi drykkjum 300—500 íslenzkar
krónur fyrir tvo. Og það er alveg óhætt
að mæla með matargerð Búlgara, að
minnstakosti á Svartahafsströnd. Lamba-
kjötið þeirra er til dæmis lostæti.. Sem
dæmi um verðlagið í landinu má enn-
fremur nefna, að i flugvélinni frá Kaup-
mannahöfn hittum við dönsk hjón (kon-
an var reyndar fædd á Akureyri), sem
voru að fara til tveggja vikna dvalar á
Svartahafsströnd með tvo syni sína, og
kostaði sú ferð um 40.000 ísl. krónur fyrir
alla fjölskylduna með fæði og hótelher-
bergjum.
Albena og Baltsjík
Boðið frá „Balkantúrist“ (búlgörsku
ferðaskrifstofunni) fól að sjálfsögðu í sér,
Slatni Pjassatsí
að við áttum að skoða nokkra kunna
ferðamannastaði á Svartahafsströnd, og
óhætt er að segja, að við urðum hvergi
fyrir vonbrigðum, þó aksturinn væri
stundum í lengra lagi í sumarhitanum.
Um 15 kílómetra fyrir norðan Slatni
Pjassatsí liggur Albena, ferðamannamið-
stöð sem fyrst tók til starfa árið 1969 og
getur nú hýst um 8.000 gesti samtímis.
Það sem kannski er merkilegast við Al-
bena er byggingarlistin: fjölbreytni, fjör
og ákveðin lyfting eru mest áberandi ein-
kenni bygginganna, sem mynda nokkra
samstæða kjarna með verzlunarmiðstöðv-
um, leikvöllum, túnum og hótelum. Trjá-
gróður er sama og enginn, og gefur það
Albena allt annað yfirbragð en öðrum
ferðamannastöðum við Svartahaf.
Fimmtán kílómetra fyrir norðan Albena
liggur „hvíti bærinn" Baltsjik (íb. 8.700),
reistur á stöllum uppeftir fjallshlíð. Þessi
sögufrægi bær var fyrst reistur af
Grikkjum frá Miletos á 6. öld f. Kr. Síðar
hlaut hann nafnið Díónýsópólis eftir vin-
guðinum Díónýsosi, enda voru þar frjó-
samar vínekrur og geysimikil stytta af
guðinum, sem fomir sæfarar sáu langt
utanaf hafi. í upphafi okkar tímatals
var bærinn vinsæll rómverskur verzlun-
arstaður með frægri myntsláttu. Róm-
verska skáldið Ovidius dvaldist i útlegð
í grennd við bæinn og lýsti honum sem
einni helztu verzlunarmiðstöð við Svarta-
haf. Nú er bærinn kunnastur fyrir hina
furðulegu sumarhöll Maríu Rúmeníu-
drottningar, þar sem hún dvaldist með
tyrkneskum elskhuga sínum. Duttlungar
og frábært hugmyndaflug drottningar
hafa orðið úrræðagóðum arkítekti og
skrúðgarðameistara tilefni til að skapa
heilan furðuheim jurtagróðurs með
gangstígum, tjömum, gosbrunnum og
allrahanda hleðslum. Garðurinn teygir
sig stall af stalli uppeftir snarbrattri
hlíðinni og orkar á mann einsog felu-
staður lífsflóttamanns. Siglingin frá
Baltsjík til Slatni Pjassatsí með hrað-
báti er meðal þess sem ekki gleymist.
Sluntsév Brjag og Nessebar
Við fórum líka í suðurátt, eyddum ein-
um degi í heimsóknir til Sluntsév Brjag
(Sólarströnd) og hins forna bæjar Nesse-
bar, sem liggja um 100 kílómetra fyrir
sunnan Vama. Nessebar er eldforn bær,
stofnaður á 7. öld f. Kr., og stendur á
lítilli eyju, sem tengd er við meginlandið
Sluntsév Brjag
með mjóu eiði, sem hverfur undir vatn í
háflæði. Eyjan er þakin fornum bygg-
ingum og þar búa um 4 þúsund manns,
en um sumartímann þrefaldast íbúatalan,
þ. e. a. s. íbúarnir lifa á því að leigja
ferðamönnum herbergi. Á eynni eru um
40 fornar kirkjur, sumar þeirra glæsileg-
ar og vel varðveittar, en timburhúsin eru
kannski sérkennilegust, reist í tyrknesk-
um stíl með neðstu hæð hlaðna úr múr-
steinum, en efri hæðir, ein eða tvær, úr
timbri og breiðari en neðsta hæð. Bílar
fá ekki að koma til Nessebar, enda er ná-
lega hver fermetri þakinn ferðamönnum.
Sluntsév Brjag liggur fjóra kílómetra
fyrir norðan Nessebar: sex kílómetra
löng og 150 metra breið baðströnd með
um 100 hótelum, 34 veitingahúsum og 22
skemmtistöðum. Þar er hótelrými fyrir
22.000 gesti, auk 1600 rúma í litlum timb-
ur- og múrsteinshúsum og tveggja tjald-
búðasvæða sem rúma 3.200 manns. Veit-
ingahús og næturklúbbar rúma um 25.000
manns í einu. Það sem er samt sérkenni-
legast við Sluntsév Brjag eru barnaleik-
vellir og önnur þjónusta við börn. Hér
er lögð megináherzla á að tryggja börnum
sömu aðstöðu og fullorðnum. Á strönd-
inni eru þrjár barnasundlaugar, fjöl-
margir barnaleikvellir með öllum hugsan-
legum tækjum, bamagæzla, útreiðahest-
ar, hestakerrur, minigolfvellir, tennis-
vellir, boltavellir af ýmsum gerðum, og
þannig mætti lengi telja. Ég hef hvergi
annarsstaðar kynnzt slikri þjónustu við
yngstu kynslóðina. Sluntsév Brjag hefur
allt annað yfirbragð en aðrar baðstrend-
ur, sem hér hafa verið nefndar; þar er
megineinkennið sandhólar með grænum
gróðri og trjálundum hér og þar.
Hér var einungis ætlunin að vekja at-
hygli á sérkennilegum og mjög ódýrum
sumardvalarstöðum við Svartahaf, sem
kannski eiga sér hliðstæður í Rúmeníu.
Búlgaría hefur þó uppá miklu meiri fiöl-
breytni að bjóða, enda er Svartahafs-
strönd hennar yfir 400 kílómetrar og ár-
legur ferðamannastraumur kringum 2
milljónir í landi sem aðeins hefur 8V2
milljón ibúa. Stærsti ferðamannahópur-
inn er Þjóðverjar (200.000 frá Austur-
Þýzkalandi og annað eins frá Vestur-
Þýzkalandi), en þarnæst koma Rússar
með 300.000. íslendingar hafa ekki enn
komizt á skrá hjá Búlgörum, en eflaust
hafa ýmsir íslendingar heimsótt landið
með norrænum ferðaskrifstofum. 4
53