Skírnir - 01.01.1930, Page 81
'Skirnir]
Alþingi árið 1000.
75
árunum fyrir kristnitökuna, árin 998—1000. Eins og síðar
verður vikið að, hefir svo sem ekkert kveðið að kristinni
trú hér fyrr en Þangbrandur fór héðan. Þó að nú nokkurir
meiriháttar menn tæki kristni siðasta eða næstsíðasta árið
fyrir 1000, þá er ekki líklegt, að þeir hafi komið sér upp
»goðorðum« þegar í stað. Og hætt er við, að þunnskipuð
hefði þau goðorð verið. Og hvergi er þess getið, að þeir
hafi stofnað til þinghalds út af fyrir sig. Þessi skýring Ól-
sens er því varla sennileg.
Annars skal það játað, að þessi svonefndu nýju goð-
orð er óskýrt fyrirbæri og verða það sennilega. Allar
skýringar verða tilgátur og eigi annað. Og getur þá hver
haft það fyrir satt, sem honum þykir sennilegast.
III.
Kristniboðsferðirnar þrjár.
Þó að land mætti kalla alheiðið fram yfir 980, þá leið-
ir ekki af því, að engir landsmanna hafi getað kynnzt
kristinni trú lítilsháttar erlendis. Flestir höfðingjasynir og
margir aðrir fóru utan, aðallega þó til Noregs. Sumir þeirra
fóru í víking með norskum höfðingjum og aðrir fóru kaup-
feiðir. Nokkrir fóru suður til Danmerkur eða til Vestur-
eyja, Englands, Skotlands eða írlands. í þessum löndum
hafa þeir sumir kynnzt hinum kristna sið. En fáir hafa þó
tekið hann. Einstöku maður lét primsignast, eins og Egill
Skalla-Grímsson í Englandi, til þess að þeir mætti hafa
öhindrað mök við kristna menn. En slíkir menn voru heiðn-
ir eftir sem áður. Vera má og, að ýmsir hafi verið nokk-
uð blandnir í trú sinni og áhugalitlir, látið laust og bund-
ið, hverju þeir tryði. Og heldur hefir sumum fatazt traust
og ást á goðum sínum, þegar andstreymi bar að höndum,
eins og enn vill verða. Dæmi þess er EgiII. Er hann hafði
rnisst sonu sína, kvað hann: