Skírnir - 01.01.1930, Page 161
Skírnir]
Alþingi árið 1281.
155
Á biskupi vann Loðinn aftur á móti engan bug á
þinginu. Hann var ósveigjanlegur í andstöðu sinni móti
bókinni. Var líka öðru máli að gegna um hann en um
leikmenn, þvi þó segja megi, að nokkurrar hótfyndni gætti
i sumum aðfinnslum hans, þá var þó í öðrum efnum um
mikilvæg stefnumál að ræða. Þó eru það sérstaklega tvö
atriði, er mestu virðast hafa ráðið um andstöðu biskups.
Annað var Alþingissamþykktin frá 1253 uin það, að guðs-
lög skyldu ganga fyrir landslögum, þar sem þau greindi á.
Þessi samþykkt var svo mikill sigur fyrir kirkjuna, að eðli-
legt var, að biskup vildi eigi tapa af henni. Með henni var
kirkjunni í raun réttri fengið i hendur hið æðsta vald í
landinu. Biskup hafði tekið þessa samþykkt upp í Kristin-
rétt sinn, er lögtekinn hafði verið á Alþingi þá fyrir fáum
árum. Hafði hann þannig fengið þessa samþykkt endur-
nýjaða. í lögbókinni nýju voru engin ákvæði í þessa átt,
og það væri næsta skiljanlegt, þó biskupi hefði fundizt
það vera afsláttur og undanhald hjá sér, að samþykkja
bókina án þess að.fá þessa viðurkenningu á valdi kirkj-
nnnar tekna í hana. Hann hélt líka þessu atriði til streitu,
þó aldrei yrði honum það ágengt að fá þetta ákvæði tekið
UPP í bókina. Þó getur maður eigi annað en grunað Árna
t>iskup um, að hann mundi eigi hafa gert þetta að kapps-
máli, ef aðrir hagsmunir kirkjunni til handa hefðu verið i
*>oði, sem hún hefði með vissu mátt njóta. Að minnsta
kosti hreyfði hann ekki þessu máli, er Járnsíða var lög-
tekin. En þá gátu líka úrslit staðamálanna oltið á því, að
hann væri konungi að vilja. — Hitt atriðið, sem biskup
'barðist á móti, var annars eðlis. Þar sýnist beinlínis hafa
Att að ganga á rétt kirkjunnar, og það þann rétt, er hún
lét sér einna mest annt um, dómsvald hennar. í frásögn-
inni um athugasemdir biskups við bókina er þess getið, að
tnskup vildi eigi þann kapítula samþykkja, »at einn væri
lögmaðr yfir lands lögum ok guðs lögum, hvárt sem kon-
ungr vildi lögmann hafa einn eðr fleiri«. Eftir því sem
þessu ákvæði er lýst hér, hefir tilætlunin því verið sú, að
^fnema alveg dómsvald kirkjunnar, og styrkist þetta við