Skírnir - 01.01.1930, Blaðsíða 169
Skírnir]
Alþingi árið 1481.
játningin hefði verið kúguð af Bjarna, og hefir hann viljað
afsanna það með vitnisburðinum.
Mál Bjarna Ólasonar sýnist ekkert vafamál hafa veríð.
Bjarni játaði á sig sökina, og samkvæmt 27. kap. kristin-
réttar (útg. Storms) liggur málið réttilega undir biskup.
Tiltektir Finnboga Jónssonar og Jóns Sigmundssonar um
fé Bjarna benda og eindregið í þá átt, að allur málarekst-
arinn hafi verið löglegur. En þegar á Alþingi kom, þá
reyndist svo, að lögmaður þrátt fyrir þetta ætlaði að grípa
fram i málið, og virðist upplestur Ólafs biskups í lögrétt-
unni á forboði Hrafns, sem óspektirnar hlutust af, hafa
verið hindrunarráðstöfun af hans hendi við þvi. Hefir Hrafn
lögmaður ætlað að nefna dóm í máli Bjarna og Randíðar
i lögréttu þann dag, en losið, sem á lögréttunni varð út af
þessu, olli því, að hann varð að fresta því til næsta dags.
Þá nefndi Hrafn tveggja tylfta dóm og dæmdi hann Ran-
díði tylftareið fyrir lögmanni, sem ólöglegt var, af því að
uiálið lá undir biskup. Bjarna var einnig dæmdur tylftar-
eiður og hann ólöglega fangaður, og var þar um vísað til
kristinréttar. En þar segir, að sá, er sakaður sé um slíkt
verk, en synji, skuli synja með tylftareiði. Nú var Bjarni
búinn að játa og átti því ekki rétt á undanfæri, svo að
það getur enginn vafi á því leikið, að dómur Hrafns sé í
eéli sínu rangur, en að Ólafur biskup hafi haft lög að
Uiðela. Svo hefir og verið almenningsálit þeirrar tíðar, enda
sannaði biskup með vottum, að hann hefði boðið Bjarna
undanfæri, en hann eigi treyst sér til þess að þiggja- Almenn-
'ugsálitið breyttist ekkert við það, að lögmaður hélt upp-
leknum hætti og tók tylftareiðinn af Bjarna, og ekki hafði
Urnvöndunarbréf Gauta erkibiskups frá 1481 mikil áhrif á
lögmann, sem ekki var reyndar von, því að hann var áð-
ur farinn af landi burt með þýzkum skipum. Tylftareiður-
'un, sem Hrafn lögmaður hafði tekið af Bjarna, var að engu
hafður, og einn af eiðamönnum hans, Höskuldur Árnason,
Varð meira að segja að viðurkenna, að eiður sinn hefði
ýerið rangur og tók hann skriftir fyrir. Loks skiftu þeir
Ólafur biskup og Ambrosius hirðstjóri Illeqvath jörðum
11*