Skírnir - 01.01.1930, Side 221
Skírnir]
Alþingi árið 1685.
215
manns landfógeta, sem var birt á þessu Alþingi: »Um
historíur og antiqvitet af íslandi«, dagsett 4. apríl 1685.
í þessu bréfi er lýst yfir því, að konungur hafi falið
fornfræðingi sínum, Tómasi Bartholín, að safna öllum ís-
lenzkum sagnabókum, sem unnt sé að ná í, og búa þær
til prentunar.
Koriungur kveðst hafa frétt, að þegar sé búið að flytja
mikið af handritum frá íslandi, og láti aðrar þjóðir síðan
prenta þau.
Því næst skipar konungur Heidemann landfógeta að
rannsaka, hvað enn sé til af handritum á íslandi, safna
þeim saman og senda þau til Danmerkur við fyrsta tæki-
færi. En ef einhver þessara handrita geyrni fágætar sögur
eða annað þess háttar, sem eigendur þeirra sé ófúsir að
láta af hendi rakna, skuli handritin aðeins fengin að láni,
og fornfræðingur konungs þá afrita þau, ef með þurfi, en
síðan skuli þeim skilað aftur til íslands.
Að lokum leggur konungur blátt bann við því, að
nokkur sagnahandrit eða önnur slík gögn verði framvegis
seld útlendingum (þ. e. öðrum en Dönum) og síðan flutt
frá íslandi.
Þetta bréf er eitt þeirra konungsbréfa, sem voru gefin
út á 17. öld og miðuðu að því, að ná frá íslandi þeim
handritum, sem vörðuðu sögu Dana.
Á 17. öld vaknaði mikilKáhugi á þjóðlegum fræðum
með Dönum og Svíum. Sænskum og dönskum fræðimönn-
um var þá orðið það ljóst, einkum af ritum Arngríms Jóns-
sonar lærða, að á íslandi væri til sagnahandrit, sem gæti
komið þeim að miklu gagni við samning þeirra eigin sögu.
Þegar hér var komið, hafði Brynjólfur biskup Sveinsson
sent Friðriki III. Danakonungi Flateyjarbók og Grágás (Kon-
ungsbók), og þegar konungur ágirntist fleiri handrit, hafði
biskup ennfremur sent honum meðal annars Sæmundar-
°g Snorra-Eddu (Konungsbækur).
Árið 1685 um það leyti, sem áður nefnt konungsbréf
1) Alþb. 1685, nr. 8.