Skírnir - 01.01.1930, Page 277
Skírnir]
Alþingi árið 1845.
271
Alþingisbækur ritaðar á sömu tungu. En þó skyldi leyfa
dönskum mönnum, sem ekki höfðu lært íslenzku til hlítar»
að tala á dönsku, en forseti þingsins skyldi sjá um, að
ræður þeirra yrði þegar þýddar á íslenzku. Skjöl frá þinginu
til konungs og Kancellís skyldi og vera á islenzku, en stað-
fest þýðing á dönsku fylgja. Ekki þótti íslendingum í Kaup-
mannahöfn nægilega Iangt farið um íslenzka tungu. Æsktu
þeir þess, að enginn mætti aðra tungu nota en íslenzku á.
Alþingi, Þessum óskum var þó eigi fullnægt, því að kon-
ungserindi, þar á meðal frumvörp til laga, skyldi eftir 43.
gr. Alþingistilskipunarinnar leggja fyrir þingið bæði á dönsku
og islenzku, og fulltrúa konungs var leyft að mæla á dönsku,
ef hann treystist ekki til að tala íslenzku.
6. Embættismannanefndin hafði eigi sérstaklega vikið
að því, hvort þing skyldi heyja í heyrandi hljóði eða fyrir
luktum dyrum. Dönsku þingin voru haldin fyrir luktum
dyrum, og hafa nefndarmenn sjálfsagt gert ráð fyrir sömu
tilhögun á Alþingi. En íslendingar í Kaupmannahöfn og
margir aðrir létu í ljós mjög eindregnar óskir um þinghald
í heyranda hljóði, eins og verið hafði á Alþingi hinu forna.
Þessari ósk var þó eigi sinnt, því að svo var litið á 1
fyrstu, sem Alþingi ætti að halda fyrir luktum dyrum, enda
þó að þetta væri ólögmælt eftir Alþingistilskipuninni.
7. Mestur og heitastur varð þó ágreiningur manna um
Alþingisstaðinn. Þar klofnaði embættismannanefndin. í kon-
ungsúrskurðinum frá 20. maí 1840 hafði nefndinni verið
boðið að ihuga það, hvort eigi mundi réttast að heyja þing-
ið fyrirhugaða á Þingvelli við Öxará. Þóttust Þingvallar-
nienn kenna í þessu þann vilja konungs, að þar skyldi
Nngsíaðurinn vera. Meiri hluti embættismannanefndarinnar
(stiftamtmaður, Bjarni Thorsteinsson, Steingrímur biskup,
Þórður Sveinbjörnsson, Árni Helgason, Stefán Gunnlögsson
°g Páll Melsted) vildu þó allir hafa þingið í Reykjavík.
Minni hlutinn (Bjarni Thorarensen og Jón Jónsson) vildu
fyrir hvern mun hafa það á Þingvelli við Öxará, en Björn
Blöndal stakk upp á Bessastöðum. Sú tillaga fékk ekkert