Skírnir - 01.01.1930, Page 303
Skírnir] Þjóðfundurinn árið 1851. 297
færi löglega og friðsamlega fram.Þá gafst Trampe uppr
Hann þorði ekki beinlínis að banna fundinn, en bauð sýslu-
manninum í Árnessýslu að sækja fundinn og reyna aö
halda mönnum í skefjum og varna því, að nokkuð ólög-
mætt yrði þar aðhafzt. Áður hafði hann ritað amtmönnum
og sýslumönnum og boðið þeim að afstýra því, að sýslu-
nefndirnar sendu miðnefndinni í Reykjavík tillögur sínar
um stjórnarskipunarmálið. Þessi bréf báru engan árangur,
enda voru þau seint send á stað. Það er auðséð, að fyrir
svona yfirvaldi gátu íslendingar ekki borið mikla virðingu.
Þingvallafundurinn var haldinn 28.—29. júní og var fjöl-
mennur. Hannes Stephensen var forseti og fundurinn fór
að öllu vel og skipulega fram. Samþykkt var ávarp til
þjóðfundarins, sem fór í svipaða átt og tillögur sýslunefnd-
anna. Ennfremur var beðið um algert verzlunarfrelsi.
Þjóðfundurinn var settur laugardaginn 5. júlí í hátíða-
sal lærða skólans. Þrír þjóðkjörnir fulltrúar gátu ekki kom-
ið. Af þeim 37, er mættu, voru 21 embættismenn, og af
þeim 12 prestar. Auk þess voru 6 fulltrúar skólagengnir
menn embættislausir, 8 fulltrúar voru bændur og 2 verzl-
unarmenn. Konungkjörnu fulltrúarnir voru menn í æðstu
embættunum: Dómararnir Þórður Sveinbjörnsson og Þórð-
ur Jónasson, biskuparnir Helgi Thordersen og Pétur Péturs-
son, Páll Melsted amtmaður, er kjörinn var forseti þjóð-
fundarins, og svo loks Halldór Jónsson prófastur. Hann
skildi við félaga sína og fylgdi Jóni Sigurðssyni og þjóð-
kjörnu fulltrúunum að málum. Höfum vér sjaldan átt því
að venjast um konungkjörna þingmenn, enda hlaut Hall-
dór fyrir það mikla lýðhylli. Sagt er, að stjórninni hafi lit-
izt vel á, hve margir embættismenn voru kjörnir til setu á
þjóðfundinum. Mun hún hafa vænzt þess, að þeir yrðu
henni auðsveipnir. Enda var sú skoðun enn all-rótgróin
meðal Dana, að embættismenn ættu að vera stjórninni
fylgjandi í opinberum málum, eða að minnsta kosti ekki
að ganga í berhögg við hana í stjórnmálum.
1) Andvari 1923.