Skírnir - 01.01.1930, Page 362
356
Alþingi árið 1918.
[Skírnir
með dönsku nefndarmennina austur að Sogi, til Sogsfoss-
anna, að Ölfusárbrú og niður á Eyrarbakka. Voru menn
þar nóttina og komu ekki til Reykjavíkur fyrr en á sunnu-
dagskveld 14. júlí. Mánudaginn 15. júlí var enginn fundur
haldinn. Réðu þingflokkarnir þá ráðum sínum. Og tóku til,
hverra umbóta æskja skyldi.
Næsti fundur í samninganefndinni var haldinn þriðju-
daginn 16. júlí kl. 10 árdegis. Var því þá lýst af hálfu is-
lenzku samningamannanna, hverra breytinga óskað væri á
síðasta frumvarpinu. Voru þær aðallega þessar:
1. Eldri samningar, er Danmörk hafði gert við önnur
ríki, skyldi því aðeins binda ísland framvegis, að þeir hefði
verið birtir. Þetta var auðsótt mál.
2. Stungið var upp á til samkomulags, að sjóðinum
yrði skift í tvennt: Önnur miljónin yrði í Kaupmannahöfn
undir danskri stjórn, en hin í Reykjavík undir íslenzkri
stjórn. Var nokkuð þungt fyrir, en þó vannst þetta að lokum.
3. Árið 1940 mætti gera kröfu um endurskoðun sam-
bandslaganna og að 5 ára bilið milli framkomu þeirrar
kröfu og þar til samningsslita mætti krefjast yrði stytt í
3 ár. Varð brátt samkomulag um þetta.
4. Smábreytingar á orðalagi 7. gr., og varð sam-
komulag um þær.
Nú vissu menn til fulls, að samkomulag mundi nást.
Uppkast að athugasemdum við frumvarpið hafði Hage þegar
samið og var það lagt fram á fundinum 16. júlí. Og lýsti
hann þar, hvernig sambandinu hafi átt að vera fyrir komið
eftir »Uppkastinu« 1908 og bætti því við, að frumvarp
nefndarinnar fylgdi sömu »Retningslinjer«. Með því er við
það átt, að í báðum frumvörpunum sé aðeins talað um
þau ein mál, er eitthvert samfélag sé um, en jafnframt er
skýrt tekið fram, að ísland verði eftir frumvarpinu 1918
frjálst og fullvalda riki og algerlega hliðsett Danmörku.
íslenzku nefndarmennirnir, að minnsta kosti sumir, voru þó
ekki að öllu leyti ánægðir með athugasemdir þessar. Var
það ráð nú tekið, að fela undirnefndarmönnunum 4 (E. A.,
Arup, B. J. og Hage) að gera frumvarp að athugasemdum