Sveitarstjórnarmál - 01.09.1995, Blaðsíða 64

SOFN
hagnýtar rannsóknir verði markviss-
ar þarf að liggja fyrir ákveðin þekk-
ing sem aflað hefur verið með
grunnrannsóknum.
Æskilegt er að allar rannsóknir á
náttúru Austurlands verði í framtíð-
inni unnar í samráði við náttúrustof-
una. Þannig er hægt að tryggja að
upplýsingamar sem aflað er verði til
staðar á stofunni og hún getur sinnt
því hlutverki sínu að vera miðstöð
upplýsinga til almennings og sveit-
arfélaga.
Gagnasöfnun og varö-
veisla heimilda
Gagnasöfnun og varðveisla heim-
ilda er augljóslega stór þáttur í starf-
semi Náttúrustofu Austurlands.
Fljótlega verður hafist handa við að
safna saman og skrá þær upplýsing-
ar sem nú eru til um náttúm Austur-
lands og koma þeim fyrir á aðgengi-
legu formi. Slfkt gagnasafn þarf að
vera til staðar og er raunar forsenda
þess að hægt sé að skipuleggja
framtíðarrannsóknir á Austurlandi.
Sömuleiðis þarf slíkt safn að vera
aðgengilegt öllum almenningi, vís-
indamönnum, kennurum og þeim
sem ætla að nýta hinar ýmsu nátt-
úruauðlindir.
Aðgengilegt gagnasafn er undir-
staða ýmissa annarra þátta í starf-
semi stofunnar, ekki síst rannsókn-
arþættinum, enda er nauðsynlegt að
greina hvar okkur skortir þekkingu
þannig að hægt verði að beina rann-
sóknum þangað sem þeirra er þörf.
Þetta er aftur undirstaða þess að
stofan geti sinnt því hlutverki sínu
að veita upplýsingar og fræðslu um
náttúrufræði og náttúruvernd á
Austurlandi.
Fræösia
Fræðsla um náttúrufræði og um-
hverfismál og aðstoð við gerð nátt-
úrusýninga er veigamikið hlutverk
náttúmstofunnar. Því mikilvægt er
að koma á framfæri þeirri þekkingu
sem til er um þessa þætti. Þetta er
hægt að gera með ýmsum hætti, t.d.
með útgáfu, fræðsluerindum, ráð-
gjöf, skólaverkefnum og sýningum.
Aðstoö og ráögjöf til
sveitarfélaga
Eins og sjá má hér að framan, er
eitt af hlutverkum stofunnar aðstoð
og ráðgjöf til sveitarfélaga á Austur-
landi og fellur þetta að nokkru leyti
undir fræðsluþáttinn, en einnig get-
ur hér verið um að ræða ýmis rann-
sóknarverkefni.
Með lögum nr. 63/1993 um mat
á umhverfisáhrifum, með endur-
skoðun laga um náttúruvemd og sí-
fellt markvissari og faglegri vinnu-
brögðum í skipulagi svæða hefur
orðið þörf fyrir fleiri náttúrufræð-
inga og þekkingu þeirra.
Með aukinni áherslu svæðis-
skipulags vex þörfin á þjónustu við
skipulagsyfirvöld um upplýsingar
um náttúrufar og æskilega landnýt-
ingu. Vaxandi ferðamannastraumur
veldur því að byggðarlög reyna að
benda á skoðunarverða staði og því
er nauðsynlegt að geta veitt um þá
upplýsingar, t.d. í tengslum við val
á gönguleiðum og lýsingum á þeim
náttúrufyrirbærum sem þar er að
finna. Einnig getur þurft að grípa til
í frásögn af kynnisferð stjómar og
starfsfólks sambandsins á sögu-
slóðir Njálu framar í þessu tölublaði
segir frá heimsókn til Bergþórs-
hvols. I samtali við Eggert Haukdal
kom fram að hann hefði í vor verið
oddviti Vestur-Landeyjahrepps í
réttan aldarfjórðung, eða helming
þess tíma sem sambandið hefði
starfað. Hann var kosinn oddviti
Vestur-Landeyjahrepps vorið 1970
og tók þá við því embætti af föður
sínum, séra Sigurði S. Haukdal.
Séra Sigurður hafði þá verið oddviti
hreppsins frá árinu 1954, eða í 16
ár, og átt sæti í hreppsnefndinni frá
árinu 1946, eða í 24 ár.
Samfellt hafa þeir feðgar því átt
sæti í hreppsnefnd Vestur-Land-
vemdaraðgerða til að varðveita við-
kvæm svæði, einstakar lífvemr eða
jarðfræðiminjar. Náttúmstofa Aust-
urlands og framtíðarstofur í öðmm
fjórðungum geta því orðið mikil-
vægur samstarfsaðili sveitarfélag-
anna jafnframt því að vera faglegur
stuðningsaðili starfandi náttúru-
vemdamefnda.
Lokaoró
Með því að koma þessari stofu á
fót í Neskaupstað hafa íbúar Austur-
lands nú möguleika á að nálgast
upplýsingar um náttúru sinna
heimaslóða á enn betri og markviss-
ari hátt en áður hefur verið. í Nes-
kaupstað er löng hefð fyrir náttúm-
fræðirannsóknum þannig að gmnn-
urinn sem stofan byggir á er góður.
Náttúrustofan mun í framtíðinni
eiga náið samstarf við Náttúmgripa-
safnið í Neskaupstað og er það sam-
starf reyndar þegar hafið því þessir
aðilar vom með sameiginlegan sýn-
ingarbás á Drekanum ‘95, sýningu á
starfsemi fyrirtækja á Austurlandi.
eyjahrepps í 49 ár, og þar af gegnt
starfi oddvita í 41 ár.
Aður en séra Sigurður fékk Berg-
þórshvol í Vestur-Landeyjahreppi
hafði hann verið prestur í Flatey á
Breiðafirði. Hann átti sæti í hrepps-
nefnd Flateyjarhrepps á árunum
1930- 1945 eða í 15 ár, þar af sem
oddviti í 14 ár, á árunum
1931- 1945.
Þeir feðgar hafa því skipað sæti í
hreppsnefndum samfellt í 64 ár, þar
af sem oddvitar í 55 ár.
Séra Sigurður S. Haukdal átti sæti
í fullrúaráði sambandsins frá árinu
1950 til 1970. Umræðuefni skorti
því ekki við oddvitann meðan á
dvölinni stóð á Bergþórshvoli.
ÝMISLEGT
25 ára oddvitaafmæli
1 90