Frjáls verslun - 01.08.2007, Qupperneq 10

10 F R J Á L S V E R S L U N • 8 . T B L . 2 0 0 7
Kínaferð Eimskips að forsetinn var þar í aðalhlutverki á
öllum vígstöðvum. Þegar Eimskip vígði nýja frystigeymslu
í hafnarborginni Qingdao, þegar Marel opnaði skrifstofu
í borginni og þegar líftæknifyrirtækið ORF Líftækni skrif-
aði undir samning við stærsta lyfjafyrirtæki í Kína, Sino-
pharm. Áður hafði forsetinn opnað nýja skrifstofu Össurar
í Sjanghæ. Það var einkennandi fyrir ræður forsetans í
Kínaferðinni hvað hann talaði máli íslenskra fyrirtækja af
miklum krafti og hvað hann minnti Kínverjana oft á fund
sinn nokkrum dögum áður með forseta Kína og samtal
þeirra tveggja um þau verkefni sem Íslendingar væru með
í gangi í Kína og hvað Kínaforseti væri áhugasamur um
þau. Fannst sumum sem forseti Íslands væri þarna að setja
einum of mikla föðurlega pressu á Kínverjana um að taka
íslensku fyrirtækjunum vel og rækta samskiptin við þau.
Í RÆÐU SINNI hjá ORF Líftækni hafði forsetinn orð
á því hvað það væri honum mikils virði og ánægjulegt
að fyrirtæki sem væri sprottið upp úr menntun og rann-
sóknum háskólaumhverfisins væri að taka svo stórt skref í
Kína. Þarna er forsetinn enn og aftur að vísa til þess sem
hann sagði á fundinum hjá FVH fyrir tveimur árum, að
hann leggi áherslu á mikilvægi menntunar, rannsókna og
þekkingar og að útrásin sé í raun útflutningur á menntun
og þekkingu.
ÆVINTÝRIÐ Í KÍNA hófst fyrir tveimur árum þegar for-
setinn fór þangað í opinbera heimsókn og með honum í
för var stór hópur fólks úr atvinnulífinu. Í þessari heim-
sókn var kvöldverðaboð í höll Kínaforseta þar sem kaup-
sýslumenn skrifuðu undir viljayfirlýsingar um einstök
verkefni. Þetta kvöld í höll Kínaforseta var t.d. grunnurinn
lagður að samstarfi borgaryfirvalda í Qingdao og Eimskips
sem hefur nú borið þann ávöxt að Eimskip hefur opnað
þar stærstu frystigeymslu í Kína og raunar gjörvallri Asíu.
Félagið leigir hana af borgaryfirvöldum til 30 ára. Þá hefur
Eimskip keypt 60% hlut í kínversku gámafyrirtæki sem er
með mikla aðstöðu á hafnarsvæðinu. Í Kína þurfa stór-
verkefni enn þá að fá blessun flokksins.
EN HVERS VIRÐI er forsetinn fyrirtækjunum? Ekki er
hægt að meta framgöngu hans til fjár, en hann er augljós-
lega mikils virði – ekki síst í löndum eins og Kína. Hann
er sendiherra viðskiptalífsins og nærvera hans er gæðast-
impill. En gleymum því ekki að í amstri dagsins eru það
verkin sem tala. Hugvit og þekking stjórnenda fyrirtækj-
anna ræður úrslitum þegar á hólminn er komið.
Jón G. Hauksson
FORSETI ÍSLANDS, Ólafur Ragnar Grímsson, sagði á
fundi hjá Félagi viðskiptafræðinga og hagfræðinga (FVH)
fyrir rúmum tveimur árum, að margir hefðu haft horn í
síðu hans fyrir að vera ævinlega boðinn og búinn að vera
viðstaddur opnun stórfyrirtækja á útibúum erlendis. For-
setinn sagðist hafa verið vændur um að misnota forseta-
embættið en ákveðið að láta þessa gagnrýni sem vind um
eyru þjóta og hugsað með sér að útrásin væri útflutningur
á þekkingu og menntun Íslendinga og þann útflutning
vildi hann styðja í verki. Á fundinum var forsetinn að
afhenda hvatningarverðlaun FVH en þau féllu það árið í
hlut Kaupþings banka sem var eitt þeirra fyrirtækja sem
hóf útrásina á sínum tíma með opnun skrifstofu
í Lúxemborg og var forsetinn þar viðstaddur og
hélt tölu.
ÞRÁTT FYRIR AÐ útrás íslenskra fyrirtækja
hafi verið ævintýri líkust má enn þann dag í dag
heyra það gagnrýnt hvað forsetinn tekur ævin-
lega vel í óskir fyrirtækja um að heiðra þau með
nærveru sinni erlendis. Hann hefur líka verið
óspar á að bjóða erlendum kaupsýslumönnum
til Bessastaða og stutt þannig við stórfyrirtækin.
Fyrir vikið finnst ýmsum sem forsetinn sé alltof
vinveittur fyrirtækjunum og það sé allt að því
dekur af hans hálfu hvernig hann umgangist
auðmennina og þotuliðið. Kunnur þingmaður
lét hafa eftir sér að þjónkun forsetans við fjár-
málamenn væri svo mikil að það væri að verða spurning
hvort ekki ætti að einkavæða forsetaembættið.
HANN ER EFLAUST vandrataður meðalvegurinn í svo
miklum stuðningi forsetans við útrás íslenskra fyrirtækja.
Greiði gegn greiða, segir víst einhvers staðar. Það er auð-
vitað mikilvægt að forsetinn haldi sjálfstæði sínu gagnvart
auðmönnunum. En ég ætla samt að hæla forsetanum
fyrir þann stuðning og þá ræktarsemi sem hann hefur
sýnt íslensku viðskiptalífi í útrásinni. Hann hefur verið
einarður talsmaður fyrirtækjanna á erlendum vettvangi.
Einhver kynni að halda því fram að íslenskt efnahagslíf
væri ekki komið í þá stöðu, sem það er í núna, nema með
hjálp hans – en það er líklegast einum of mikið sagt.
FORSETINN HEFUR MIKIÐ dálæti á Kína og hann nýtur
þar mikils stuðnings og virðingar á æðstu stöðum, ekki
síst hjá forseta Kína, Hu Jintao. Þess vegna er hann þeim
fyrirtækjum, sem núna eru að stíga sín alvöru skref í
Kína, betri en enginn. Enda kom það á daginn í nýlegri
FORSETINN OG FJÁRMÁLAMENN:
Hvers virði er forsetinn?
RITSTJÓRNARGREIN
Forsetinn sagðist
hafa verið vændur
um að misnota
forsetaembættið en
hann hefði ákveðið
að láta þessa
gagnrýni sem vind
um eyru þjóta
og viljað styðja
útrásina í verki.