Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.05.2004, Blaðsíða 36

Elsa B. Friðfinnsdóttir
Ráðningar læknanema í
stöður hjúkrunarfræðinga
Rétt til þess að stunda hjúkrun hér á landi og kalla
sig hjúkrunarfræðing hefur:
1. sá sem fengið hefur leyfi heilbrigðis- og trygg-
ingamálaráðherra, sbr. 2. gr.,
2. sá sem fengið hefur staðfestingu heilbrigðis- og
tryggingamálaráðherra á hjúkrunarleyfi í landi sem
er aðili að samningi um Evrópskt efnahagssvæði
eða stofnsamningi Fríverslunarsamtaka Evrópu.
Svo segir í 1. grein hjúkrunarlaga nr. 8/1974. I 4. grein sömu
laga segir: „Ekki má ráða aðra en hjúkrunarfræðinga skv. 1. gr.
til sjálfstæðra hjúkrunarstarfa við sjúkrastofnanir, elliheimili,
heilsuvernd eða hjúkrun í heimahúsum." Lögverndun starfa
hjúkrunarfræðinga er því ótvíræð og beinlínis lögbrot ef aðrir
en þeir sem fengið hafa til þess leyfi ráðherra
stunda sjálfstæð hjúkrunarstörf. Þessi lagaá-
kvæði eru ekki einungis til að vernda rétt hjúkr-
unarfræðinga heldur ekki síður til verndar skjól-
stæðingum hjúkrunar. Með slíkri lagasetningu á
að vera tryggt að þeir sem þurfa á hjúkrunarþjón-
ustu að halda fái hana frá fagfólki sem hefur
nauðsynlega menntun og faglega færni til
starfans.
Ábendingar hjúkrunarfræðinga
A hverju vori berast tilkynningar og kvartanir til
Félags íslenskra hjúkrunarfræðinga (F.i.h.) um
ráðningu læknanema í stöður hjúkrunarfræð-
inga. Fljúkrunarfræðingar hafa einnig lýst á-
hyggjum vegna þessa á fundum félagsins. Haust-
ið 2002 sendi hjúkrunarfræðingur stjórn F.í.h.
erindi þar sem hugsanleg áhrif slíkra ráðninga á
stöðu hjúkrunarfræðinga, mat lækna og almenn-
ings á hjúkrun og hjúkrunarfræðingum voru
taldar. Þar var nefnt að:
- Almenningur fái þau skilaboð að hjúkrunar-
nám jafngildi 2-3 ára námi í læknisfræði þótt
staðreyndin sé sú að læknanemar fái enga
kennslu í hjúkrunargreinum í námi sínu.
- Læknar séu styrktir í þeirri trú að þeir séu
færir um að veita hjúkrun eftir 2-3 ára nám í
læknisfræði. Þessi ráðstöfun viðhaldi einnig
viðhorfi ýmissa lækna að hjúkrunarstarfið sé
fyrst og fremst fólgið í aðstoð við þá og sé
jafnvel á færi „góðra kvenna" án nokkurrar
sérmenntunar.
- Hjúkrunarnemar hljóti að velta fyrir sér hvers
vegna þeir eigi að leggja þetta fag fyrir sig ef
2.-3. árs læknanemar, sem hafa aldrei lært
neitt um hjúkrun, eru af hjúkrunarforstjórum
taldir hæfir til að taka vaktir hjúkrunarfræð-
inga.
- Það sé látið ótalið þegar hjúkrunarlög eru
brotin sem kveða á um að einungis hjúkrunar-
fræðingar hafi rétt til að stunda hjúkrun. Slíkt
þoli ekki aðrar fagstéttir sem nær undantekn-
ingarlaust leiti leiða til að hindra að fólk vinni
innan fagsviðs sem það hefur ekki menntun
til að stunda.
34
Tímarit hjúkrunarfræðinga 2. tbl. 80. árg. 2004