Morgunblaðið - 08.04.1983, Side 7
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 8. APRÍL 1983
7
Ég þakka öllum þeim, sem glöddu mig á sextugsafmæl-
inu meö góöum gjöfum, heillaskeytum og heimsóknum
eöa sýndu mér sóma meö öörum hœtti.
Lifiö heil.
Torfi Þ. Guðbrandsson,
Grunnskólanum Finnbogastööum.
'S
r
Höfum enn einu sinni fengið glæsilegt
úrval af hinum fallegu og vinsælu
töskum frá enderlein i Beriín.
Gyllað leður, steinþvegið leður, svo
og plast og tau í ýmsum litum og
munstrum.
enderleinl
Litlar töskur, stórar töskur, snyrti-
buddur og veski. Allt eftir nýjustu
tísku.
Tilvalið til fermingargjafa. Bæði fyrir
herra og dömur.
LAUGAVEGS APÓTEK
SNYRTIVÖRUDEILDIR:
THORELLA U
I LAUGAVEGS APÓTEKI, LAUGAVEG116
OG í „MIÐBÆ" HÁALEITISBRAUT
v_______________________________/
Mazda RX7 1980
Blár eklnn 58 þús. Snjó- og
sumardefck. Verð 230 þús. Sklptl.
Mazda 626 (2000)
Coupé 1980
Grásanseraöur, ekinn 35 þús.
Beinsk., 5 gtra. Ýmslr aukahlutir.
Bíll í sérftokki. Verð 150 bús.
VW rúgbrauð 1978
Grœnn, eklnn 85 þús. Gott útlit.
Verð 85 þús.
Honda Accord EX 1981
Grasnn, eklnrt 29 þús. 5 gfra afl-
stýri, útvarp, snjó- og sumai dekk.
Verö 190 þús.
Galant 1800 Station
1980
Blár, ekinn 48 þús. Verö 155 þús.
Galant G.L.X. 1981
Rauöur, eklnn 28 þús. VAI 2000 5 gfra.
Snjó- og aumardokk. Varö 210 þúa.
Subaru 4x4 1980
Rauður, akinn 40 þús. Útvarp. Verö 180
þús. Skiptl ath.
Honda Civic 1982
BIAr, eklnn 7 þúa. Verö 205 þús.
Honda Qutntaf 1982
Rauöur. aklnn 15 þús S|Alfsklptur. afl-
stýri, útvarp. eegulband, toppluga.
overdrive. Verö 265 þús. Skipti ath.
Nýju fram-
boðin —
smáflokka-
kraðak
Það er ekki auknir
flokkadrættir sem þessi
þjóð þarfnast Hin nýju
framboð, Bandalag jafnað-
armanna og Kvennalisti,
auka ekki á samheldni né
Ktuðla að samátaki í við-
fangs- og vandamálum,
sem við blasa. Það er ekki
smáflokkakraðak, sem vís-
ar veginn út úr vandanum.
Þvert á móti þarf að
stjrkja það stjórnmálaafl,
SjUfsbeðisflokkinn, sem
eitt hefur burði til að leiða
þjóðina út úr þeirri póli-
tfsku og efnahagslegu
sjálfheldu, er hrunadans
vinstri flokkanna hefur
leitt hana f, f tið þriggja
vinstri stjórna frá árinu
1979.
Stefnumörkun hinna
nýju framboða er og mjög
óljós ekki sfzt í örygglsmál-
um þjóðarinnar, en einmitt
þar hlýtur kjósandinn að
krefjast skýrrar afstöðu
sem ekki fer á milli mála í
hugskoti hans. Sama máli
gegnir raunar með afstöðu
til orkuiðnaðar, sem verður
til að koma í vaxandi mæli,
ef tryggja á framtíðarat-
vinnuöryggi hérlendis. Tal-
ið er að 1.200—1.300 ný at-
vinnutækifaeri þurfi að
verða til á ári hverju,
næstu 20 árin, ef mæta á
fyrirsjáanlegri atvinnueft-
irspurn; en 25.000 einstakl-
ingar bætast á vinnumark-
að hér næstu 20 árin. Stór-
aukinn orkuiðnaður er og
nauðsynlegur, ef tryggja á
sambærileg lífskjör hér á
landi og i nágrannalöndum
og koma f veg fyrir land-
flótta.
Smáflokkakraðakið eyk-
ur aðeins á sundrunguna
og glundroðann. Það er
gömul reynsla og ný, bæði
erlendis og hérlendis.
Tveir kostir
Alþýðubandalag og
Framsóknarflokkur, sem
bera sameiginlega ábyrgð
á stjórnarstefnunni í efna-
hags- og atvinnumálum sl.
fjögur ár, bera nú ágrein-
íngsefni sín á torg í tilefni
kosninga. Það er sama
hvaða meginmál er tekið:
hvarvetna sýnast flokkarn-
ir stefna sitt í hvora áttina.
Nefna má ágreininginn um
nýjan vLsitölugrundvöll,
skiptar skoðanir um hvern
veg halda eigi á málum
gagnvart álverinu í
Straumsvík, átök um
flugstöðvarbyggingu og
eldsneytisgeyma f Helgu-
vík oa.frv. Eitt mál hnýtir
þó þessa vinstri flokka
saman: löngunin f nýja
vinstri stjórn! Sterk öfl f
báðum flokkunum vinna
nú þegar að hönnun slíks
stjórnarmynsturs. „Allt er
betra en íhaldið", er mottó
Steingríms Hermannsson-
ar, formanns Framsóknar-
flokksins; og Svavar Gests-
son, formaður Alþýðu-
bandalagsins gengur með
gras í skóm í allri umræðu
um formann Framsóknar-
flokksins.
í raun eru kostir kjós-
enda í komandi þingkosn-
ingum aðeins tvein 1)
Áframhaldandi vinstri
stjórn Alþýðubandalags og
Framsóknarflokks,
hugsanlega með þátttöku
einhverra brotabrota um
smáflokkakraðakinu, ef
stöku þingmann rekur á
fjörur Alþingis úr þeim
herbúðum. 2) Ríkisstjórn
sem Sjálfstæðisflokkurinn
ber ábyrgð á, anm.ðhvort
einn, eða í samstarfl við
aðra.
Ef kjósendur hafa fengið
sig fullsadda á vinstri
stjórnum, sem nú skila
árangri fjögurra ára stjórn-
sýslu í dóm þjóðarinnar, þá
hafa þeir aðeins eitt ráð til
að fyrirbyggja framhald
slíkrar stjórnsýslu: að efla
Sjálfstæðisflokkinn.
Atkvæði greidd smá-
flokkakraðaki eru aðeins
hliðhyllí við vinstri flokk
ana, beinn eða óbeinn
stuðningur við áframhald-
andi vinstri-stjórnarmynst-
ur.
Kostirnir eru í raun að-
eins tveir: Áframhaldandi
vinstri stjórn — eða stuðn-
ingur við Sjálfstæðisflokk-
inn. Þessi staðreynd verður
deginum Ijósari eftir því
sem nær dregur kosning-
um. Það þarf meir en litla
blindni til að koma ekki
auga á jafn viðblasandi
verulcika í stjórnmálastöðu
| líðandi stundar.
Svavar og Steingrímur, hönnuöir vinstri-
stjórnarmunsturs.
Sízt þörf fyrir
meiri sundrungu
og flokkadrætti
Þaö varö samstarfsaöilum í fráfarandi
ríkisstjórn aö fótakefli aö þeir náöu ekki
saman í neinu meginmáli. Stjórnin var
mynduö um þann tilgang einan af hálfu
Alþýðubandalags og Framsóknarflokks
aö kljúfa til frambúöar sterkasta stjórn-
málaafl þjóðarinnar, Sjálfstæöisflokkinn;
en síöan var sezt aö samningum um
stjórnarstefnu, markmiö og leiöir, sem
stóö allan feril stjórnarinnar, og lyktaði
án ærangurs. Forystumenn Alþýöu-
bandalags og Framsóknarflokks bera nú
á torg þann ágreining — í öllum megin-
málum — sem leiddi til: tapreksturs at-
vinnuvega, stórfelldrar erlendrar skulda-
söfnunar, íslandsmets í skattheimtu,
stöðnunar í þjóðarframleiðslu, rýrnandi
þjóöartekna, minnkandi kaupmáttar, at-
vinnusamdráttar og veröbólgu, sem
sennilega spannar þriggja stafa tölu fyrir
komandi áramót. Þaö er ekki sundrung
og flokkadrættir af þessu tagi, sem leiöa
þjóöina út úr vandanum. Er ekki tíma-
bært aö leiöa einn flokk tii ábyrgöar á
Alþingi eins og í borgarstjórn?
Árni ísaksson fiskifræðingur:
Óhagstætt hitafar á verulegan
þátt í minnkandi iaxategund
MARGAR skýringar hafa verið settar
fram um það, hvers vegna laxagengd
hafi minnkað í íslenskum ám hin
seinni ár. Ýmist er óhagstæðum skil-
yrðum í náttúrunni kennt um eða þá
menn benda á stórauknar úthafsveið-
ar á laxi í nágrenni við ísland. Árni
ísaksson, flskifræðingur, hefur bent á,
að óhagstætt hitafar í laxveiðiánum og
sjónum, einkum fyrir Norðurlandi,
eigi verulegan þátt í þessari þróun.
Rannsóknir Veiðimálastofnunar
hafa sýnt, að laxamagn í norðlenskum
ám er nátengt hitastigi sjávar, þegar
gönguseiði fara í sjó 1 til 2 árum áður.
Vmsir ferskvatnsþættir virðast einnig
hafa verið mjög óhagstæðir og fjöldi
þeirra gönguseiða sem i sjó hafa kom-
ist hefur verið stórlega skertur. Má í
því sambandi benda á, að laxagengd í
hafbeitarstöðvar, sem sleppa seiöum
og taka laxinn þegar hann kemur aft-
ur, hefur verið eðlileg og stundum
mjög góðar þó laxveiði í ánum væri
lítil.
Þannig hefur heimta í laxeldis-
stöðina í Kollafirði verið stöðug
undanfarin ár. Að vísu var nokkur
rýrnun í smálaxaheimtum 1980, eft-
ir sleppinguna 1979, en það jafnað-
ist upp með óvenju góðri stórlaxa-
gengd 1981 og virðist greinilega
hafa orðið seinkun á kynþroska hjá
laxinum, sennilega vegna óhag-
stæðra sjávarskilyrða 1979. Til
samanburðar má benda á, að magn
af stórum laxi í laxveiðiánum
sumarið 1981 var mjög lítið. I hag-
beitarstöðinni í Lárósi á Snæ-
fellssnesi fengust um 12% heimtur
af smálaxi sumarið 1981, sem teljast
mjög góðar heimtur í hafbeit en það
ár var lítið af smálaxi í flestum
laxveiðiám á suðvesturhluta lands-
ins.
„Úthafsveiðar eru vissulega mikið
vandamál," sagði Árni ísaksson.
Líklegt má telja að stóri laxinn
okkar sé veiddur í nokkrum mæli
við Grænland og Færeyjar en ef
a.m.k. helmingur af rýrnuninni sem
orðið hefur er fyrir tilstilli óhag-
stæðrar þróunar hér heima fyrir, þá
eigum við möguleika á að hamla
gegn þessari rýrnun með aukinni
ræktun. í íslenskum laxveiðiám eru
hundruð hektara af uppeldissvæð-
um fyrir seiði á ólaxgengum árhlut-
um, sem henta vel fyrir smáseiða-
sleppingar. Einnig er ljóst að göngu-
seiði skila sér í laxveiðiár ekki siður
en í hafbeitarstöðvar sem í mörgum
tilfellum eru einungis sleppiaðstaða.
Sumarið 1979 var að mörgu leyti
óvenju óhagstætt að því er varðar
afkomu laxaseiða f ánum. Seiða-
rannsóknir Veiðimálastofnunar það
ár leiddu í ljós, að vaxtarhraði seiða
var mjög skertur, einkum á norð-
austurlandi en einnig f mörgum ám
suðvestanlands. Þetta olli þvf að
fjöldi sjógönguseiða i þessum ám
var óvenju rýr vorið 1980 sem
endurspeglaðist f lélegri laxagengd
1981 og 1982. Seiðarannsóknir
leiddu einnig í ljós að afkoma laxa-
seiða úr klaki 1978, sem hefja áttu
lifsbaráttuna sumarið 1979, var
mjög slæm, einkum á Ströndum og
norðausturlandi. Klak laxahrogna
er nátengt hitastigi ánna, og ef hita-
stig er óvenju lágt eins og var þetta
stutta sumar, 1979, getur það tafist
óeðlilega lengi að kviðpokaseiði
komi upp úr mölinni til að bjarga
sér. Enda kom á daginn að þessi
seiðaárgangur fyrirfinnst varla i
köldustu ánum.
Þetta minnir okkur óþyrmilega á
það, að á köldustu svæðum landsins
erum við komin að ystu útbreiðslu-
svæðum Atlantshafslaxsins, og
hugsanlegt er að sumar árnar á
þessum svæðum geti sveiflast frá
því að framleiða lax í hagstæðu ár-
ferði yfir í það að geta ekki fram-
leitt lax í óhagstæðu árferði. í þess-
um tilfellum þurfum við að vera
sérlega vel á verði og hjálpa náttúr-
unni með réttum aðgerðum á sviði
ræktunar. Tækin, þ.e. eldisstöðvar,
eru fyrir hendi f nágrenni við helstu
laxveiðiár landsins, og þær munu í
framtíðinni reynast haldbesta reip-
ið í því að viðhalda þessum hlunn-
indum," sagði Árni ísaksson, fiski-
fræðingur, að lokum.
JRtfjgtmWI [ftfcifr
2 Askriftarsii i m v i er 83033