Morgunblaðið - 08.03.1985, Blaðsíða 51
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 8. MARZ 1985
51
Illa
farið
með
„Veruleg samkeppni er medal kaupmanna í sölu á kjöti og kjötvörum.
Neytendur eiga að fylgjast með verðlagningu þessara vara og láta þær
verslanir njóta viðskiptanna sem selja bestu vörurnar, á sem hagstæðustu
verði,“ segir bréfritari.
marga
Föstudaginn 1. mars sl. birtist
pistill í Velvakanda Morgunblaðs-
ins undir fyrirsögninni Illa farið
með bændur. Ég tek svo sannar-
lega undir það, sem þar kemur
fram. Yfirleitt finnst mér farið
illa með bændur. Þá er ekki síður
farið illa með sjómenn. Ég get
nefnt sem dæmi, a sjómenn fengu
rúmar tvær krónur fyrir 1 kg af
síld á síðustu vertíð. Þegar síldin
hafði verið söltuð, lögð i tunnu og
rétt yfir búðarborð í Reykjavík, þá
kostaði 1 kg 75 kr. Þá má segja að
illa sé farið með þá sem standa í
húsbyggingum og þá sem þjást af
tannpínu.
{ pistli þeim, sem vitnað er í hér
að framan, kom fram að bændur
verða að sætta sig við að fá fyrir 1
kg af kálfakjöti kr. 55—64 kr., sem
síðan er selt á kr. 198 til kr. 520
hvert kg út úr verslun. í síðasta
verðlagsgrundvelli frá 1. mars er
gert ráð fyrir að bændur fái kr. 56
til 67 kr. fyrir 1 kg af ungkálfa-
kjöti. f heilum skrokkum er þetta
kjöt verðlagt í heildsölu á kr. 78 til
kr. 91 á kg. Þetta er verðið sem
Sexmannanefnd skammtar slát-
urleyfishöfum og bændum. Nefnd-
in hefur ekki áhrif á verðlagningu
i smásölu.
Ekki eru sömu reglur um verð-
lagningu á innmat úr stórgripum
hjá öllum sláturleyfishöfum. Yfir-
leitt er verðið lágt og nokkrir slát-
urleyfishafar treysta sér ekki til
að borga nokkurn skapaðan hlut
fyrir lifur og hjörtu stórgripa.
Framleiðendur mega ef þeir vilja
hirða innmatinn ef þeir geta nýtt
sér hann. Sexmannanefnd verð-
leggur ekki innmat stórgripa.
Minnst er á folaldakjöt í pistlin-
um. Þar stendur að það sé selt út
úr verslun á 279—318 kr. hvert kg.
En þá áttu bændur að fá 47 kr.
fyrir hvert kg. Þetta var reyndar í
janúar. Frá 1. mars eiga bændur
að fá fyrir 1. flokks folaldakjöt kr.
73.67 á kg. Heildsöluverð í heilum
skrokkum á þessu kjöti er kr. 90
hvert kg. Smásöluálagning er
frjáls.
Við verðlagningu á landbúnað-
arafurðum er reynt að miða við
það, að bóndinn fái sanngjarna
greiðslu fyrir sína vinnu. Vinnslu-
stöðvarnar eiga að fá það mikið
fyrir vinnslu- og heildsölukostnað
að ekki sé hætta á að lækka þurfi
verð til bænda. Því miður gerist
það nokkrum sinnum, að bændur
fá ekki sitt, því vinnslu- og heild-
sölukostnaður hefur orðið hærri
en Sexmannanefnd hafði gert ráð
fyrir. Síðan hafa framleiðendur
sáralítil áhrif á verðið í smásölu.
Þeir sem vinna að slátrun,
heildsöludreifingu, eða mjólkur-
fræðingar, tryggja sér ákveðnar
tekjur, sem í mörgum tilvikum eru
tvöfaldar á við þær sem bóndinn
fær. Þessir aðilar fá alltaf sitt
kaup, án tillits til þess, hvernig
afkoma bænda er á hverjum tíma.
Ef þeir sem starfa að vinnslunni
gera óhóflegar kröfur, meiri en
áætlaðar hafa verið við verðlagn-
inguna, þá þarf að lækka greiðslur
til bænda svo þessir starfsmenn
þeirra geti fengið sitt.
Veruleg samkeppni er meðal
kaupmanna í sölu á kjöti og kjöt-
vörum. Neytendur eiga að fylgjast
með verðlagningu þessara vara og
láta þær verslanir njóta viðskipt-
anna, sem selja bestu vörurnar á
sem hagstæðustu vérði.
Agnar Guðnason,
blaðafulltrúi bændasamtakanna
Blind sjálfsbjargarviðleitni
Velvakandi.
Að prófessor dr. Tómas Helga-
son skuli blanda sér í pexið um
það hvort frjáls bjórsala á íslandi
stuðli að auknum alkóhólisma eða
ekki finnst mér jafngilda því og ef
framleiðandi rafmagnsstólsins
varaði við hengingum.
Alkóhólismi er siðferðilegt
niðurbrot sem vinna má gegn með
fræðslu, en vegna þess að drykkju-
maðurinn gerir sér ekki ljósa
stöðu sína og berst gegn afskipt-
um með allri þeirri tækni, klók-
indum og blekkingum, sem hann
ræður yfir og trúir afneitun sinni
uns þrek hans stendur ekki lengur
undir tilrauninni til að þykjast, þá
er svo erfitt að koma fræðslunni
til skila.
Erfiðastur Þrándur í Götu leið-
beinenda í ofdrykkjuvörnum er
hin stórbrotna pillugjöf sérfræð-
inga innan læknastéttarinnar og
rangtúlkun á eðli alkóhólisma í þá
veru að drykkjumaður sé ekki
ábyrgur gjörða sinna.
Fagnandi rekur drykkjumaður-
inn því út úr sér tunguna í von um
að pillan lendi á réttum stað.
Og báðir dæsa, harðánægðir —
pillugjafinn og pilluþeginn, því
báðir eru réttlættir og báðir af
sömu orsökum: blindri sjálfs-
bjargarviðleitninni.
Steinar Guðmundsson
Þessir hringdu ...
Notum pennann
sem vopn
V.hringdi
Við vitum það allir íslend-
ingar að inn í landið er smyglað
eiturlyfjum og hér er stunduð
eiturlyfjasala. Afleiðingarnar
eru berlega komnar í ljós. Það er
hrikalegt að missa bðrnin sín út
í eiturlyfjaneyslu.
Foreldrar hafa verið vanmátt-
ugir gagnvart eiturlyfjasölum,
þeir eru lævísir eins og krabba-
mein. Draga þarf þetta mál fram
í dagsljósið. Getum við ekki not-
að pennann sem vopn gegn þess-
um voða? Skrifum og látum í
okkur heyrast.
Mig langar jafnframt til að
spyrja yfirvöld dómsmála um
það hver dómurinn sé ef upp
kemst um eiturlyfjasölu?
Að ná blettum
úr fatnaði
Kona hringdi:
Um daginn var spurt í Velvak-
anda hvernig hægt væri að ná
ryðblettum úr fötum. Ég kann
gott ráð til þess en það er að
kreista sítrónu yfir blettinn, strá
salti yfir og láta það standa
þannig í 12 tíma. Síðan er flíkin
þvegin og þá á bletturinn að vera
farinn.
Einnig langar mig til að bæta
hér við hvernig hægt er að ná
bleki úr fötum en það hendir oft
að blek hellist yfir fólk. Nægir
að hella skyri yfir blettinn og
láta það standa þannig í sólar-
hring. Á þá bletturinn að vera
horfinn.
Athvarf fyrir
kennara
Faðir hringdi:
í sjónvarpsfréttum 4. marz sl.
var rætt um athvarf fyrir kenn-
ara. Ég hváði því ég hélt að það
væri eitthvað sem ekki væri
brýn þörf á. Þá var það sonur
minn sem kom með skýringu á
þessu, sem hann hafði úr skólan-
um, en hún er sú að „athvarfið
væri fyrir kennara sem væru al-
einir heima á daginn ..."
Mér sýnist svo sannarlega
vera búið að koma því inn hjá
krökkum að kennarar séu eitt-
hvað sem á bágt og á að vor-
kenna vegna þess að þeir fá ekk-
ert kaup...
Þægilegar
þessar eins
lítra fernur
Sigríður Helgadóttir hringdi:
Hættum að lasta eins lítra
mjólkurfernurnar sem hafa
marga góða kosti. Til að mynda
rúmast þær betur í kæliskáp,
það hafa ekki allir aðstæður til
að hafa þá stóra skápana. Oft
eru börn, 8 til 9 ára, send eftir
mjólk og þola þau illa að bera
fjóra potta mjólkur. Sama er að
segja um gamalt fólk sem ekki
hefur neinn til að senda.
Lofið okkur að hafa þægilegu
eins lítra fernurnar áfram. Þá er
einnig amast við litlu rjómafern-
unum sem eru mátulega stórar
og geyma rjómann vel. Það væri
ekki gott að þurfa alltaf aö
kaupa hálfpott af rjóma eins og
hann er dýr.
Skákkeppni framhalds-
skóla 1985
hefst á Grensásvegi 46, föstudaginn 15. mars nk.
kl. 19.30. Keppninni verður fram haldið laugardag-
inn 16. mars kl. 13—19 og lýkur sunnudaginn 17.
mars kl. 13—17.
Keppt verður í fjögurra manna sveitum (fyrir nem-
endur f. 1963 og síðar) og er öllum framhaldsskól-
um heimil þátttaka í mótinu. Þátttöku í mótið má
tilkynna í síma Taflfélags Reykjavíkur á kvöldin kl.
20—22, í síðasta lagi fimmtudaginn 14. mars.
Taflfélag Reykjavíkur,
Grensásvegi 44—46, Rvík,
símar 83540 og 81690.
RO Y AL
SKYNDIBUÐINGARNIR
ÁVALLT FREMSTIR
ENGIN SUÐA
Tilbúinn eftir
fimm mínútur
5 bragötegundir
Ósvlknlr DACHSTEIN með tvöföldum saumum, nlö-sterkum
gúmmlsóla, vatnsþóttrl relmlngu. Framlelddlr I Austurrlkl og
sérstaklega geröir fyrlr mlklö álag og erflöar aöstæöur.
Santis kr. 2.514, stærölr 36—47. Oetz kr. 1.748,
stæröir 36—46. Flims kr. 1.890, stæröir 36—46,
Achensee kr. 1.545, stæröir 36—46, Softy kr. 1.744,
stæröir 36—46, Retz kr. 997, stæröir 36—46, Retz Kinder
kr. 830, stæröír 30—35.
PÓSTSENDUM SAMDÆGURS.
FÁLKINN
SUÐURLANDSBRAUT 8 SlMI 84670
Fjallaskór
DACHSTEIN
der achuh der splttenklasse
Softy
Rotz