Morgunblaðið - 17.08.1985, Blaðsíða 1

48 SÍÐUR OG LESBÓK
STOFNAÐ 1913
182. tbl. 72. árg.
LAUGARDAGUR 17. ÁGÚST 1985
Prentsmiðja Morgunblaðsins
Ræða Botha veldur
miklurn vonbrigðum
MkiMthit 16. AP. ^
LEIÐTOGAR vestrsnna ríkja gagnrýndu harðlega P. W. Botha, forseta
Sudur-Afríku, og sögðu ræðu hans { gær hvorki hafa boðað neinar raunhæfar
breytingar á hiigum svartra íbúa landsins né aukið vonir um að kynþátta-
óeirðum lyki senn í Suður-Afríku. Gjaldmiðill landsins féll í verði í dag í
framhaldi af ræðu Botha og hefur aldrei verið lægri gagnvart Bandaríkjadoll-
ar.
AP/Simamynd
Páfi í Afríku
Jóhannes Páll páfi annar er nú í ferð um Afríku. Hér er hann ásamt
Mobuta forseta Zaire í Kinshasa. Myndin var tekin í gær skömmu áður
en páfi steig um borð í þotu ítalska flugfélagsins Alitalia, sem flutti
hann til Nairóbí í Kenýa.
Fimm menn Obote
líflátnir í Úganda
Kampala. 16. ágúat AP.
Andstæðingar aðskilnaðar-
stefnunnar og leiðtogar svartra
íbúa Suður-Afríku segjast óttast
að þjóðin eigi eftir að gjalda þver-
girðingshátt Botha dýru verði.
Segja þeir að með ræðu sinni hafi
Botha lýst því yfir að ekki yrði
haggað við aðskilnaðarstefnu
stjórnarinnar. Væri því enn nauð-
synlegra en áður að leggja stjórn
hans að velli og það tækist aðeins
með auknum skæruhernaði. Spá
þeir miklum blóðsúthellingum.
Desmond Tutu, biskup, sem er
andvígur ofbeldisaðgerðum, kvað
ræðuna hafa valdið sér mikilli
hryggð. Líkur á friðsamlegum
breytingum væru nánast úr sög-
unni. „An kraftaverka eða íhlut-
unar annarra ríkja eru dagar
svartra Suður-Afríkumanna tald-
ir,“ sagði Tutu með grátstafinn i
kverkum á fundi með frétta-
mönnum.
Viðbrögð vestrænna ríkja við
ræðu Botha eru flest á einn veg,
vonbrigði og fordæming. óttast
ýmsir leiðtogar að Botha hafi
klúðrað tækifæri til að „bjarga
Suður-Afríku frá hryllilegu blóð-
baði“. Ýms ríki, t.a.m. Astralía,
Olíusala
minnkar
Mimma. Bahrain, 16. á|(úat AP.
TANKSKIP lestuöu í dag olíu við eina
af þremur olíubryggjum í olíuhöfn ír-
sem frestað höfðu refsiaðgerðum
gegn Suður-Afríku, ákváðu að
grípa til aðgerða af þessu tagi.
Kanadamenn kölluðu sendiherra
sinn í Suður-Afríku heim í dag og
sendiherrar annarra ríkja frest-
uðu því að snúa aftur.
Flest ríkjanna lýstu vonbrigð-
um þar sem Botha tilkynnti ekki
að Nelson Mandela, leiðtoga
svartra, yrði látinn laus. Banda-
ríkjastjórn ákvað í dag að kosta
endurbyggingu húss Winnie
Mandela, konu Nelsons, sem
skemmdist illa í eldsvoða á dögun-
írana
um 40%
ana á Kharg-eyju við Persaflóa, að
sögn áreiðanlegra heimilda. Er því sú
fullyrðing íraka, að þeir hafi gjöreyði-
lagt mannvirkin á Kharg í loftárás í
gær, ekki sannleikanum samkvæm.
Hins vegar ber heimildum saman um
að frakar hafi valdið Írönum verulegu
tjóni í árásinni.
Sérfróðir menn telja að Iranir
verði að minnka olfuútflutning um
a.m.k. 40%, þar sem tvær olíu-
bryggjur af þremur á Kharg-eyju
séu stórskemmdar. Nær öll olía sem
íranir flytja út fer um höfnina á
Kharg, eða ein milljón tunna á dag.
Tekjur þeirra af olíusölu nema 25
milljónum dollara á dag. Minni olíu-
sala í kjölfar árásar Iraka á Kharg-
eyju mun valda írönum efnahags-
örðugleikum.
Að sögn skipaeftirlits Lloyd’s-
tryggingafélagsins gerðu átta
fransk-smíöaðar orrustuþotur íraka
árásina á Kharg. Flugu þær í tveim-
ur fylkingum og skutu m.a. flug-
skeytum, sem ætlað er að splundra
olíugeymum. Áreiðanlegar heimild-
ir segja að sprengjur hafi hæft
stjórnstöð olíustöðvarinnar. Svartur
reykjarmökkur steig upp frá eynni í
dag.
FIMM leiðtogar i flokki Milton
Obote, fyrrum forseta Úganda, voru
teknir af hTi í suðvesturhluta landsins
í vikunni, að sögn blaðsins Munno,
sem talið er áreiðanlegt.
Blaðið segir að formaður Þjóð-
þingsflokksins í Rakai-héraðinu,
sem liggur að landamærum Tanz-
aníu, hafi verið tekinn af lífi á
þriðjudag, ásamt þremur háttsett-
um flokksmönnum öðrum. Þá tók
hópur manna sig til og grýtti og
barði til dauða flokksleiðtoga i bæn-
um Nsangi, sem er 20 kilómetra suð-
vestur af Kampala.
Að sögn Munno voru morðin
framin af fólki, sem leitaði hefnda
fyrir það sem það kallar ofsóknir af
hálfu stjórnar Obote. Stjórn Obote,
sem steypt var af stóli 27. júlí sl., er
sögð hafa lagt blessun sína yfir
morð og pyntingar stjórnarher-
manna og önnur mannréttindabrot.
AP/Símamynd
Mestur hluti stélkambs, hliðarstýris, japönsku þotunnar, sem fórst á mánu-
dag, var horfinn af þotunni þegar þessi mynd var tekin. Áhugaljósmyndari
tók myndina örfáum mínútum áður en þotan brotlenti í fjallshlíð norður af
Tókýó.
Ný kenning um brotlendingu japönsku þotunnar:
Stélkambur tættist af er
þrýstingsskilrúm rifnaði
Tóliýó, 16. á((ú<iL AP.
um.
FLEST þótti benda til þess í kvöld,
rými japönsku þotunnar, sem fórst
hafi loft streymt skyndilega upp í si
þeim afleiðingum að hann rifnaði ai
Þrýstingsskilrúmið fannst á
slysstaðnum i dag og þykir útlit
þess gefa til kynna að það hafi
brostið. Skilrúmið er sérstaklega
styrktur veggur milli farþegarým-
isins og þess hluta stélsins, sem
enginn loftþrýstingur er í. Komist
loft undir þrýstingi úr farþega-
klefanum i þennan hluta stélsins
leitar það upp í stélkambinn, sem
er holur að innan, á hljóðhraða og
ið þrýstingsskilrúm aftast í farþega-
á mánudag, hafi gefið sig. Við það
élkamb þotunnar, hliðarstýrið, mcð
i mestu af þotunni.
ef þrýstingsmunur er mikill innan
og utan flugvélarinnar eru allar
líkur á að kamburinn og stélkeilan
tætist í sundur.
Talið er að hlutar hæðarstýris-
ins hafi rifnað af er hliðarstýrið
sprakk. Við það hafi fjórfalt
vökvakerfi stjórnflatanna bilað
með þeim afleiðingum að flug-
raenn fengu ekkert ráðið flugi þot-
Eftir lendingaróhapp í Osaka
1978 var skipt um neðri hluta
þrýstingsskilrúmsins í þotunni. It-
arleg skoðun er gerð á skilrúmun-
um á 3.000 flugstunda fresti og var
skilrúmið í þotu JAL síðast skoðað
í desember sl. Aðeins þarf lítið gat
í skilrúmið til þess að það rifni
þegar komið er í flughæð.
Tveir farþeganna, sem komust
lífs af, sögðu að skyndilega hefði
hár hvellur kveðið við og súrefnis-
grímur fallið, sem gerist sjálf-
krafa þegar þrýstingur fellur í
farþegarýminu. Annar farþeg-
anna segist hafa séð skemmdir í
lofti yfir einu salerninu aftast í
þotunni. Hann segir mikla
hræðslu hafa gripið um sig meðal
farþeganna.
1 dag höfðu fundist 30 stykki úr
þotunni í sjónum í Sagamibugt-
inni. Þá hafa fundist lík 392 far-
þega af 520, en aðeins hefur tekizt
að bera kennsi á 202 lík.
Sjá „Boeing hvetur flugfélög til
að skoða stélhluta breiðþota" á
bls. 20.
Blaðið sagði einnig að tveir menn
hefðu verið líflátnir í Kampala í
gærkvöldi er menn í hermanna-
klæðum hefðu farið ránshendi um
eitt hverfi borgarinnar.
Helzta skæruhliðahreyfing Úg-
anda sagði menn sína hafa afvopnaö
stjórnarhermenn í borgunum Mbar-
ara, Ntungamu, Bushenyi og Kabale
í Suðvestur-Úganda og haldið þar
stjórnmálafundi. Að því loknu hafi
þeir yfirgefið borgirnar og tekið
herfang sitt til skóganna. Fregnir í
þessa veru hafa verið sagðar af
ferðamönnum og íbúum viðkomandi
svæða upp á siðkastið.