Morgunblaðið - 17.05.1986, Blaðsíða 21

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR17. MAÍ 1986
21
Miimispeningur Seðlabanka íslands
Merkisatburða
1986 minnst
___________Mynt_______________
Ragnar Borg
Ekki er það oft, að tvö góð
tilefni eru til útgáfu minnispen-
inga sama árið. í ár er þó svo.
Annað er að hundrað ár eru frá
því fyrstu íslensku seðlamir komu
í umferð, og um leið aldarafmæli
Landsbankans. Hitt er svo 200
ára afmæli Reykjavíkurborgar.
Af fyrra tilefninu hefír Seðla-
bankinn látið slá 500 króna silfur-
mynt, sem til er nú í tveimur
gerðum. Venjuleg gagnmynt, að
500/1000 hlutum úr silfri, og sér-
sláttan, sem er úr Sterling-silfri,
er að 925/1000 úr silfri.
Af sfðara tilefninu hefír
Reykjavíkurborg látið gera
minnispening, sem einnig er af
tveimur gerðum, þ.e. annar úr
bronsi en hinn úr Sterling-silfri.
Ef við stöldrum aðeins við og
lítum á þessar sláttur peninga
sjáum við að önnur sláttan hefir
verðgildi, hin ekki. Hver er eigin-
lega munurinn? Ja, hann er þó
nokkur. Mynt má fara með milli
landa tollfijálst. Minnispeninga
kemur fram. Myntin er því reglu-
lega falleg. Slátta bresku mynt-
sláttunnar á 500 króna myndinni
er ágæt. Minnispeningur Reykja-
víkurborgar er sleginn hjá ísspori
í Kópavogi. Af kynnum mínum
við það fyrirtæki undanfarin ár
veit ég að geysileg alúð er lögð í
að gjöra hvem einstakan pening
sem best úr garði. Menn trúa þí
ekki, fyrr en þeir sjá, hve mikil
handavinna er að baki hveijum
peningi. Hönnun Reykjavíkurpen-
ingsins er kannski einfölduð um
of, með 200 ára merkið á bakhlið
og merki borgarinnar á framhlið,
en þetta er smekksatriði.
En nú kemur svo rúsfnan í
pylsuendanum. Þessir peningar,
bæði 400 króna mynt Seðlabank-
ans og minnispeningar, renna út.
Líkast til er 500 króna sérslegna
myntin uppseld. Ef þið rekist á
svona mynt í sparisjóðnum ykkar
eða bankanum, en allir peningam-
ir sem ég fjalla hér um fást ein-
mitt þar, kaupið hana. Af þessari
mynt vora aðeins slegin 5000
eintök, til sölu hér og erlendis!
Ódýrari 500 króna myntin selst
Minnispeningur Reykjavíkurborgar
ekki. Af þeim þarf að greiða háa
tolla. Það er að vísu orðið afar
stutt skref fyrir sérsláttu Seðla-
bankans á 500 króna peningum
yfír í að vera minnispeningur.
Aldrei verður peningurinn gang-
mynt, sem menn versla fyrir, til
dæmis. En það, sem gerir muninn,
er að það er sjálfur Seðlabankinn,
sem lætur slá peninginn, og gefur
honum verðgildi, og því er hann
flokkaður sem mynt, en ekki
minnispeningur. Forsendur þess,
að minnispeningar verði eftir-
sóknarverðir, era nokkrar:
Tilefnið þarf að vera mikið,
ekki endilega gott. Til dæmis var
gosið á Heimaey mikið tilefni til
sláttu minnispeninga, sem seldust
vel, þótt ekki væri tilefnið gott.
Góð hönnun minnispeninga, fá-
gæti, vönduð vinna á mótum, góð
slátta og frágangur peninga, fal-
Ieg eða hentug askja og nokkur
fleiri skilyrði. Tilefnin era allmikil,
upplag mjög takmarkað og verða
því allir þessir peningar fágætir,
er fram í sækir.
Hönnun myntarinnar hefir tek-
ist vel enda unnin af kostgæfni
og natni, svo hvert smáatriði
líka vel, og hún selst líka upp
fyrr en varir. Ferðamenn, sem
hingað leggja leið sína í sumar,
kaupa svona til minningar um
heimsóknina til íslands. Eiguleg-
an, fallegan og ódýran hlut.
Aðeins 15000 stykki vora slegin.
Af minnispeningi Reykjavíkur-
borgar hafa selst 500 sett af silf-
ur- og bronspeningum saman í
öskju. Af sölu á einstökum pen-
ingum úr bronsi og silfri veit ég
ekki, en vafalaust er hún góð
því þetta era líka eigulegir gripir;
tilvalin stúdentsgjöf, eða til minn-
ingar um heimsókn til borgarinn-
ar. Upplag Reykjavíkurpeningsins
er mjög takmarkað. Aðeins 1000
sett, 500 stakir silfurpeningar og
500 stakir bronspeningar. Verð-
inu á öllum þeim peningum, sem
hér er lýst að framan, er í hóf
stillt. Verð á bronsi og silfri er
nú með hagstæðasta móti, svo
allt hjálpast að.
Ég ætla mér ekki að stofna til
æsinga og kaupæðis, en get ekki
látið hjá líða að benda fólki á
þessa eigulegu gripi, sem munu í
framtíðinni rifja upp atburði árs-
ins 1986 á hugljúfan hátt.
• •
Hýtt frá HagkauP'
*
llmandi glóðvolg brauð
beint úrofninum,
allan daginn.
HAGKAUP
SKEIFUNNI 15
VjSA/SO