Morgunblaðið - 16.09.1986, Blaðsíða 23

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 16. SEPTEMBER 1986
23
Kaupfélag Vestur-Barðstrendinga:
í færri og stærri rekstrareiningum.
Verslunin er ekki eins staðbundin
og hún var.“
Núverandi og væntanlegar aðgerðir
ættu að duga til að komast úr vandanum
— telur sij órnarf ormaðurinn Sigurgeir Magnússon
SIGURGEIR Magnússon er
stjórnarformaður Kaupfélags
Vestur-Barðstrendinga, og jafn-
framt útibússtjóri Samvinnu-
bankans á Patreksfirði.
Morgunblaðið innti hann eftir
ástæðum erfiðleika KVB og
hvort það væri að verða gjald-
þrota.
„Staða KVB er mjög erfíð," svar-
aði hann, „lausaíjárstaðan er slæm,
en við teljum að með þeim aðgerð-
um sem eru í gangi og verða gerðar
sé þess kostur að komast úr þessum
vanda. Við erum að selja eignir, við
höfum losað okkur við þau útibú
sem tap hefur verið á undanfarin
ár, við höfum þegar selt útibúin í
Tálknafirði og á Barðaströnd og
það á Bíldudal verður væntanlega
selt líka. Útibúið í Örlygshöfn í
Rauðasandshreppi hefur ekki verið
selt, en það er aðeins að hálfu leyti
eign KVB, en hinn helminginn á
Olíufélagið hf.
Markmið okkar er fyrst og fremst
að enginn tapi neinu á skiptum
sínum við KVB, hvorki félagsmenn
né viðskiptavinir. Það eru aðeins
fáeinir bændur sem eiga eitthvað
að ráði inni hjá Kaupfélaginu, og
eins eru nokkrir sem skulda nokk-
uð.“
Eru heildsöluaðilar hættir að
láta KVB hafa vörur vegna
skulda?
„Ég get ekkert sagt um það, en
vöruúrval ætti að vera viðunandi,
en við getum ekki legið með jafn
miklar vörubirgðir og áður var.“
Orsakir vandans?
„Orsakir eru náttúrulega marg-
þættar. Bæði kemur til aimennur
vandi dreifbýlisverslunarinnar og
samdráttur í landbúnaði. Menn hafa
verið að reyna að bjóða of fjöl-
breytt vöruúrval, en svæðið er of
lítið, menn þola ekki samkeppnina
á ekki stærri markaði."
Samt eru til menn sem kaupa
útibúin?
Já, það eru alltaf til bjartsýnir
menn, og þeir þurfa að vera það,
aðrir myndu velja sér álitlegri staði.
Framtíðin er náttúrulega vonlaus
ef ekki væru til menn sem eru til í
að leggja út í svona lagað. Annars
eru menn misslyngir við að reka
verslanir. Þá getur maður kannski
sagt eftirá að það hafi verið of erf-
itt fyrir fjárlítið fyrirtæki að taka
að sér önnur verr stæð.
Annars var sláturhúsbyggingin
þyngsti bagginn á KVB, og tapaði
Kaupfélagið stórfé á því. Það var
byggt á mjög slæmum tíma, þegar
lánsfé var mjög dýrt, vegna verð-
tryggingar. Þá komu framlög úr
fjárfestingarlánasjóðum seint og
illa, þannig að peningamir voru
orðnir verðlitlir. Það voru frekar
forráðamenn landbúnaðarins en við
sem réðu því að í bygginguna var
ráðist, og eftir að af stað var farið
varð ekki aftur snúið. Þetta hefði
verið vandalaust ef staðið hefði
verið við loforð um lán og styrki
til byggingarinnar."
Áttir þú ekki sem bankamaður
að sjá hvert stefndi?
„Stjómarmenn fylgjast ekki svo
náið með daglegum rekstri fyrir-
tækisins, og sláturhússvandinn er
ekki svo gamall. Það voru taldar
forsendur fyrir að reka húsið, en
þá var gert ráð fyrir að slátra í þvi
12 þúsund fjár, en í fyrra var að-
eins slátrað 2 þúsund. 1984 var
slátrað 9 til 10 þúsund fjár, en þá
var líka allt fé drepið niður í Barða-
strandarhreppi. Þá hefur ekki verið
slátrað fé úr Tálknafirði og Amar-
firði, en þaðan eru 3 til 4 þúsund
sláturfjár. Það gefur auga leið að
ekki er hægt að reka húsið svona,
og menn sáu fram á að greiða 5 til
6 milljónir á ári í íjármagnskostn-
að, án þess að fá nokkrar tekjur á
móti.
Því var ekki annað að gera en
að selja það. Þar er nú rekin rækju-
vinnsla, af hlutafélagi sem Hrað-
frystihús Patreksfjarðar og KVB
eru aðalhluthafamir í. Sjálfsagt var
athugað hvort ekki hefði borgað sig
fyrir KVB að reka rækjuvinnslu
sjálft, en það var talið best að Kaup-
félagið drægi sig alveg út úr þessum
rekstri, enda á frystihúsið bátinn
sem aflar hráefnisins. Þarna losnaði
KVB einnig við nokkuð mikið af
skuldaböggunum. Eftir er verslunin
á Patreksfirði sem á að geta staðið
undir sér.
Kaupfélagið átti áður meirihluta
í Hraðfrystihúsi Patreksfjarðar hf,
en ekki lengur, Olíufélagið hf. og
Samband íslenskra samvinnufélaga
eru nú orðnir stórir hluthafar. HP
skuldar Kaupfélaginu ekkert núna.
Það hefur allt verið gert upp.“
Hvað með slátrun í haust?
„Ég get ekkert sagt um það á
þessu stigi. Það er allt óljóst enn,
en bændur þurfa að slátra og aðal-
atriðið er að hægt sé að borga
bændum fyrir afurðir þeirra. Það
er ekki hægt að reka húsið með
ekki fleira sláturfé. Það er ekki
óeðlilegt að afurðasalan færist í
auknum mæli á hendur bænda
sjálfra í framtíðinni."
Eru þetta ekki undarleg orð
af munni stjórnarformanns
Kaupfélags. Hefur samvinnu-
rekstur gengið sér til húðar?
„Ég tel þetta ekki áfellisdóm yfir
samvinnuhreyfíngunni, en hún
verður að taka mið af breyttum
tíma. Gmndvöllur samvinnustarfs
er enn fyrir hendi og sá sami og
áður, það er að útvega vömr á sem
lægstu verði og selja afurðir á sem
bestu verði. Þótt ég sé ekki spámað-
ur virðist manni að framtíðin liggi
Svo vikið sé að öðru, hvemig
gengur rekstur Samvinnubank-
ans?
„Ég get ekki sagt annað en að
hann gangi vel. Maður kvartar ekki
þótt samkeppnin sé óhófleg. Það
er eitt bankaútibú eða sparisjóður
hér á hveija 300 íbúa sem allir
hljóta að sjá að er alit of rnikið."
Nú hlýtur þú stöðu þinnar
vegna að vera allkunnugur hög-
um manna hér í byggðarlaginu.
Hveraig lýst þér á framtíðina?
„Maður er nú frekar bjartsýnn,
þótt þetta sé stijálbýlt svæði, þar
sem lítið má út af bera svo að
byggðin sé ekki í hættu. Það er ljóst
að ef sveitirnar fara í eyði hefur
það áhrif á kauptúninn. Efnahagur
bænda er misjafn, en á heildina lit-
ið held ég að hann sé góður. Ég
trúi ekki öðm en kauptúnin rétti
brátt úr kútnum, með batnandi ár-
ferði í sjávarútvegi.
Eftirskólann.
Eitthvað bragðqott,
helst AldfnP'
Nú fást fimm bragðtegundir af
Aldin grautum, með sykri eða
Nutra Sweet, í 1 eða /2 lítra
umbúðum.
Aldin í öll mál!
SÓLHF
ARGUS/SiA