Morgunblaðið - 12.11.1986, Blaðsíða 24

Morgunblaðið - 12.11.1986, Blaðsíða 24
24 MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 12. NÓVEMBER 1986 Ellilífeyrisþegi deyr Útför Molotovs verður ekki gerð með opinberri viðhöfn Vyacheslav Molotov Moskvu, Reuter, AP. SOVÉSKIR ríkisfjölmiðlar hafa lítinn gaum gefið að and- láti Vyacheslavs Molotov, fyrrum forsætisráðherra. Mol- otov verður jarðsettur í dag í Novodevichy-kirkjugarðinum. Útför hans verður ekki gerð með opinberri viðhöfn og er það í samræmi við líf hans i kyrrþey síðustu æviárin. Talsmaður sovéska utanríkis- ráðuneytisins sagði að Molotov, sem tók þátt í októberbyltingunni 1917, gegndi störfum utanríkis- ráðherra og var hægri hönd Jósefs Stalín, hefði verið „ellilífeyris- þegi“ og útför hans væri fjöl- skyldumál: „Við höfum því ekki minnstu ástæðu til að taka þátt í henni.“ „Ellilífeyrisþeginn Mol- otov...“ var allajafna viðkvæðið þegar sovéskir embættismenn voru spurðir um Molotov eftir að hann dró sig í hlé. Ekki er talin óvirðing að vera lagður til hinstu hvflu í Novodev- ichy-kirkjugarðinum. Aftur á móti hafa margir félagar Molotovs úr byltingunni verið jarðsettir í reitn- um við hlið grafhýsisins við Kremlarmúr. Molotov verður grafínn við hlið konu sinnar, Polinu Zhemchuzhnaya, sem lést af krabbameini 1970. Molotov lést á laugardag, 96 ára að aldri. Sovéska fréttastofan TASS flutti frétt af andláti hans seint á mánudag. Helstu dagblöð í Sovétríkjunum fluttu ekki fréttir af dauða Mol- otovs, en pólsk dagblöð birtu stutta frétt og í dagblaði tékkn- eska kommúnistaflokksins birtist minningargrein og mynd af hon- um. Lítið hefur borið á Molotov síðan Nikita Kruchev fordæmdi hann árið 1957 og rak hann úr embætti utanríkis- og aðstoðar- forsætisráðherra. Eftir þetta var Molotov rekinn úr Sovéska komm- únistaflokknum. Molotov var einn síðasti bolse- vikinn. Aðeins Lazar Kaganovich, fulltrúi Stalíns í iðanaðarmálum, er talinn vera á lífí af þeim, sem voru í innsta hring uppreisnar- manna. Molotov fæddist 9. mars 1890. Ættamafn hans var Scriabin og var hann skyldur tónskáldinu og píanóleikaranum Alexander Seriabin. Hann tók sér nafnið Molotov, sem er rússneska og þýðir hamar, þegar hann var í neðanjarðarhreyfingu bolsevika. Molotov var dæmdur í fangelsi og útlegð fýrir róttæka starfsemi sína. En hann var höfuðpaur flokks bolsevika í Petrograd þegar Vladimir Lenín, Stalín og Leon Trotsky voru í útlegð. Molotov stofnaði einnig dagblaðið Prövdu, sem þá var neðanjarðarblað. Eftir rússnesku byltinguna 1917 sérhæfði Molotov sigí skipu- lagsmálum innan flokksins. Lenín kallaði hann „frambærilegasta skriffínninn í Rússlandi". Trotsky sagði að hann væri „holdgerving- ur meðalmennskunnar". Molotov lagðist á sveif með Stalín þegar Lenín féll frá og var næst æðsti maður í valdastigan- um undir Stalín. Hann var utanríkisráðherra og forsætisráð- herra. Hann lét Stalín síðamefnt embætti í té 1941, en hélt velli sem hægri hönd leiðtogans. Molotöv vakti oft heimsathygli fyrir fyrirvaralausar breytingar á stefnu sinni í utanríkismálum undir handleiðslu Stalíns. Árið 1939 undirritaðu hann og Joachim von Ribbentrop, utanrík- isráðherra nasista, sáttmáia um áhrifasvæði Sovétmanna og Þjóð- veija í Evrópu, sem gerði hvorum tveggja kleift að ráðast óhindrað inn í Pólland og skipta landinu á milli sín. Þegar Hitler réðist inn í Sov- étríkin ávarpaði Molotov Rússa í útvarpi og sagði að Þjóðverjar hefðu sýnt slíkt brot á trúnaðar- trausti að þess fyndust ekki dæmi, hvorki fyrr né síðar. Meðan á stríðinu stóð fyrirskip- aði Molotov að framleiddar yrðu flöskur fylltar eldfímum vökva til að nota gegn skriðdrekum Þjóð- verja. Þjóðverjamir kölluðu vopn þetta „Molotov kokteil". Molotov fór sáttaleiðina að Vesturveldunum og undirritaði samning við Breta og Bandaríkja- menn um birgðaflutninga. Hann breytti stefnu Sovét- manna enn einu sinni eftir að bandamenn unnu sigur í heims- styrjöldinni og kallaði þá „heims- valdasinnaða stríðsmangara". Molotov var ætíð dyggur stuðn- ingsmaður Stalíns og gilti einu þótt hreinsanir leiðtogans bitnuðu á eiginkonu hans og hún væri dæmd í útlegð 1948. Reyndar segir Kruchev í endur- minningum sínum að Molotov hafí árangurslaust reynt að koma í veg fyrir að Polina Zhemchuz- hina yrði handtekin. Kruchev skrifar að Molotov hafí setið hjá þegar atkvæði voru greidd um það í miðstjóminni hvort svipta ætti konu hans embætti sjávarútvegs- ráðherra. Hún var ekki látin laus úr út- legð fyrr en Stalín var allur. Að sögn Kruchevs féll Molotov í ónáð Stalíns vegna þessa atviks. Engu að síður var hann trúr Stalín og barðist gegn því að Kruchev ryddi stuðningsmönnum hans úr vegi. En Kruchev bar sigur úr býtum í valdabaráttunni og hann lýsti yfir því að Molotov hefði verið félagi í samtökum gegn flokknum ásamt Georgy Malenkov og Lazar Kaganovich. Molotov var gerður að sendi- herra í Mongólíu og síðar var hann sendur til Vínar sem fulltrúi sovésku sendinefndarinnar í Al- þjóða kjamorkumálastofnuninni. Vonir Molotovs um að verða tekinn í sátt urðu að engu 1961. Þá var hann sakaður um það á flokksþingi kommúnistaflokksins að hafa aðstoðað Stalín við hreins- anir sínar. í valdatíð Staiíns hefði hver sá, sem sakaður var um slíkt, verið tekinn af lífi eða sendur í útlegð, en Molotov var látinn setjast í helgan stein. Sovéskir embættismenn stað- festu í júlí 1984 að honum hefði verið veitt innganga í flokkinn á nýjan leik, en þess var ekki getið opinberlega í sovéskum flölmiðl- um. Hans hefur aðeins verið getið í stuttri grein í vikublaði í Moskvu síðan hann var látinn draga sig í hlé. Þar sagði að hann lifði ham- ingjusömu lífí í húsi skammt fyrir utan Moskvu. Þar var haft eftir Molotov að hann væri ánægður með þær breytingar, sem Gorbachev væri að berjast fyrir í Sovétríkjunum: „Það er synd að ég skuli vera orðinn of gamall og heilsulaus til að taka þátt í að koma þessum breytingum á. Eftir því sem ellin færist yfír eykst löngunin til að gera þjóðfélaginu gagn.“ Sovéskar heimildir herma að undanfarin 30 ár hafí Molotov varið miklum tíma í að skrifa endurminningar sínar. Þær hafa aldrei verið birtar. Molotov iðrað- ist þess ekki fram á sinn dauðadag að hann studdi Stalín svo dyggi- lega. AP/Símamynd Á bólakaf í lukkupottinn Ösnat Burdean datt heldur betur í lukkupottinn sl. laugardag þegar dregið var í ríkishappdrættinu í New York. Var hún annar af tveimur, sem fengu hæsta vinninginn, 12 milljónir dollara eða um 480 millj. ísl. kr. Hér er hún með manni sínum, Mortimer Burde- an, og eins sjá má eru þau ekkert stúrin á svip. Kínverjar fá heil- ræði frá Wall Street Peking, AP. FREMSTU bankamenn Kína fengu í gær heilræði frá sumum af helztu verðbréfasölum Wall Street um flóknustu þætti verð- bréfaviðskipta. í Kina dvelst nú sendinefnd skipuðu kunnum verðbréfasölum og er tilgangur- inn með þessu að veita Kínverj- um fræðslu um verðbréfasölu. Kínverjar vonast til að geta orðið sér út um geysilegar fjárhæðir í lánsfé með sölu ríkisskuldabréfa og annarra verðbréfa. í gær átti bandaríska sendinefndin fund með 200 starfsmönnum kínverska seðla- bankans. í sendinefndinni eru fulltrúar frá stórum peningastofn- unum eins og Merrill Lynch & Co., First Boston Corp. og Drexel Bum- ham Lambert Inc. „Þetta var sögulegur atburður," sagði John J. Phelan, forseti Kaup- hallarinnar í New York, sem er formaður bandarísku sendinefndar- innar. Fundurinn fór fram í Al- þýðuhöllinni í Peking, skammt frá grafhýsi Mao Tse-tungs, en at- burður af þessu tagi hefði verið óhugsandi í stjómartíð Maos. Það er aðeins skammt síðan, að kínverska stjómin veitti þremur litl- um peningastofnunum í landinu svigrúm til þess að afla sér lánsfjár til að verzla með verðbréf. Þetta er þó aðeins byrjunin. Ráðstafanir hafa verið gerðar til að koma tíu slíkum stofnunum upp til viðbótar í Kína á næstunni. Sameinuðu þjóðirnar: Samþykkja refsiaðgerðir gagnvart Suður-Afríku Sameinuðu þjóðunum, Reuter, AP. MIKILL meiri hluti aðild- arríkja Sameinuðu þjóðanna samþykkti á mánudagskvöld ályktununartillögu, þar sem Öryggisráðið er eindregið hvatt til þess að grípa til víðtækra refsiaðgerða gagn- vart Suður-Afríku. Var tillag- an samþykkt á Allsheijar- þinginu með 126 atkvæðum gegn 16 en 13 sátu hjá. Jafnframt voru Bandaríkin og Bretland, sem áður hafa beitt neitunarvaldi gagnvart mörgum tillögum í þassa átt, hvött til að endurskoða afstöðu sína. Þá var önnur tillaga um olíubann á Suður-Afríku samþykkt með 136 atkvæðum gegn 5 þar sem 15 sátu hjá. Alls samþykkti Alls- heijarþingið eftir miklar umræður 8 tillögur varðandi ástandið í Suður-Afríku. í einni tillögunni var fordæmd „áframhaldandi og vaxandi sam- vinna Israels við stjóm Suður- Afríku og þá einkum á sviði efnahagsmála og hemaðar- og kjamorkumála.“
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.