Morgunblaðið - 27.06.1987, Blaðsíða 28

28
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 27. JÚNÍ 1987
Samningaviðræður risaveldanna:
Meðaldrægum
flaugum breytt
í skammdrægar?
Washington. Reuter.
TALSMAÐUR bandaríska utanríkisráðuneytisins staðfesti á
fimmtudag, að í samningaviðræðum við Sovétmenn um uppræt-
ingu meðaldrægra kjarnorkuflauga, héldi Bandaríkjastjórn
fast í rétt sinn til þess að breyta meðaldrægum flaugum í
skammdrægar, eins og tíðkast hefði til þessa.
Talsmaður utanríkisráðuneytis- staðinn fyrir Pershing 1A flau-
íns, Phyllis Oakley, sagði við
fréttamenn að þessi háttur hefði
lengi verið hafður á og hefðu Sov-
étmenn óspart notfært sér fyrir-
komulagið. Aðspurð hvort
Bandaríkjastjórn hugsi sér að
koma slíkum breyttum flaugum
fyrir í Vestur-Þýskalandi sagði
Oakley slíkt hugsanlegt, en ekki
fyrirhugað.
garnar sem orðnar væru gamlar.
Sovéskir embættismenn sögðu
nýlega að hugmyndir í þessa átt
stæðu í vegi fýrir samkomulagi
stórveldanna. Oakley svaraði því
til að Sovétmenn sköpuðu sjálfir
vandamál með því að krefjast þess
að samkomulagið nái til Pershing
1A flaugannar í Vestur-Þýska-
landi.
Bretland:
Stjórnin ræðst gegn vinstri-
sinnuðum borgarstjómum
Blaðið The Washington Post
hafði eftir Maynard Glitman, ein-
um af samningamönnum Banda-
ríkjastjómar í viðræðunum við
Sovétmenn að stjóm sín væri að
íhuga hvort rétt væri að breyta
meðaldrægum Pershing 2 kjama-
flaugum í skammdrægar Pershing
1B og flytja þær síðan til Vestur-
Þýskalands þar sem þær kæmu í
V-Þýskaland:
Næturró
skal ekki
raskað
Frankfurt. Reuter.
HÁVÆRIR páfagaukar eiga ekki
að fá að raska næturró fólks að
því er dómstóll i Frankfurt úr-
skurðaði í gær.
Komst dómstóllinn að þeirri niður-
stöðu að eigandi páfagauks, er oft
hefur haldið vöku fyrir íbúum þorps-
ins Niederursel, í nágrenni borgar-
innar Frankfurt, beri að halda
gauknum innan dyra eða borga
50.000 marka sekt (um 1 millj.ísl.
kr.) ella. Nágrannar höfðu kvartað
undan hávaða í fuglinum og hafði
undirréttur komist að þeirri niður-
stöðu að þeir yrðu að þola skrækina
eins og önnur hljóð úr náttúrunni.
Eftir yfirburðasigur í nýafstöðn-
um þingkosningum hyggst íhalds-
flokkurinn nú hrinda í framkvæmd
margvíslegum róttækum stefnu-
málum, sem flokkurinn segir
einkum miða að því að auka frelsi
breskra borgara á alla lund. Til að
ná slíkum markmiðum hefur ríkis-
stjómin nú á pijónunum ýmis
lagafrumvörp, sem marka munu
margvíslegar breytingar á ýmsum
sviðum, ekki síst í menntamálum,
húsnæðismálum, skattamálum og
atvinnumálum ýmsum. Auk þess
mun ríkisstjómin meðal annars
beita sér fyrir breytingum á sam-
skiptum landsstjómarinnar við
bæjar- og sveitarstjómir og hefur
íhaldsflokkurinn ekki farið dult með
að slíkar breytingar miði m.a. að
því að draga úr völdum vinstrisinn-
aðra bæjarstjóma, sem íhaldsmenn
telja einn helsta dragbítinn á eðli-
legt athafnalíf og framfarir í
ýmsum stórborgum hér í landi.
Vandamál í ýmsum breskum
borgum hafa mjög verið í sviðsljós-
inu að undanfömu. Er hér einkum
um að ræða rótgrónar iðnaðarborg-
ir sem átt hafa við mikið atvinnu-
leysi að glíma undanfarin ár.
Niðurníðsla setur víða svip á ýmsa
hluta þessara borga, athafnalíf er
meira og minna í lamasessi og
glæpum hefur fjölgað. Stjómarand-
stæðingar hafa skellt allri skuld á
ríkisstjóm Margaret Thatcher og
hefur slíkur málflutningur hlotið
hljómgrunn meðal íbúa þessara
svæða. íhaldsflokkurinn hefur átt
þar erfítt uppdráttar og vinstrisinn-
aðar borgarstjórnir ráðið ferðinni.
Ihaldsflokkurinn heldur því hins
vegar fram að vandamál ýmissa
breskra borga stafi ekki hvað síst
af stefnu þeirra sem þar ráða ferð-
inni, bæjarstjómum Verkamanna-
flokksins. Þær séu dragbítur á
eðlilegt athafnalíf og framtak
vegna stefnu sinnar í skattamálum
og öðru slíku. Þessu hyggst íhalds-
flokkurinn nú snúast gegn og hefur
ríkisstjómin því gert umbætur í
breskum borgum að einu meginat-
riði stefnu sinnar á komandi ámm.
„Við ætlum að ráðast gegn þeim
sósíalisma sem hefur viðgengist í
ýmsum borgum Bretlands, sósíal-
isma sem hefur heft framtak
einstaklingsins og gert íbúana háða
yfirvöldum sem ekkert skynbragð
bera á eðlilegt athafnalíf og fram-
farir,“ sagði Margaret Thatcher
forsætisráðherra, í neðri málstofu
breska þingsins á fimmtudaginn í
umræðunum um stefnuræðu ríkis-
stjómarinnar. Til að ná markmiðum
sínum í þessu efni hyggst Íhalds-
flokkurinn meðal annars draga úr
valdsviði borgarstjóma. Um það
sagði Thatcher: „A sama hátt og
við tökum völd af verkalýðsforingj-
unum og færðum þau í hendur
verkamannanna sjálfra, munum við
nú veita fólki nýtt frelsi og ábyrgð
í menntamálum, húsnæðismálum
og öðru því sem lýtur að daglegu
lífi í þeirra heimahéraði."
Völdin til fólksins
Það hefur ekki farið leynt að
ríkisstjómin hyggst meðal annars
skerða rétt svæðisbundinna stjóma
til skattheimtu, sem íhaldsflokkur-
inn telur víða alvarlegan hemil á
athafnalíf. íhaldsmenn em sann-
færðir um að með minnkandi
skattheimtu megi hleypa nýju fjöri
í athafnalíf ýmissa breskra borga,
sem átt hafa erfitt uppdráttar að
undanfömu. Stefna verði að því að
ýmsir borgarhlutar, sem verið hafa
í hálfgerðri niðumíðslu, verði gerð-
ar aðlaðandi í augum þeirra sem
hyggja á atvinnurekstur og við-
skipti. Þannig verði bætt úr at-
vinnuleysi en ekki með því að halda
athafnalífí í helgreipum skatt-
heimtu og afskipta vinstrisinnaðra
yfirvalda.
Stjómarandstæðingar hafa tekið
fálega hugmyndum ríkisstjómar-
innar í þessu efni. Segja þeir fráleitt
með öllu að bágborið ástand í ýms-
um borgarhlutum hér í landi sé sök
viðkomandi borgarstjórna. At-
vinnuleysið stafi af stjómarstefnu
íhaldsflokksins, en ekki stefnu
svæðisbundinna stjóma sem reyni
að bjarga því sem bjargað verður
meðal annars með opinberum að-
gerðum í atvinnumálum. Til þess
hafí sums staðar þurft aukna skatt-
heimtu, en slík skattheimta sé bein
afleiðing af stefnu sjálfrar ríkis-
stjómarinnar, sem skert hafl ýmsa
hefðbundna tekjustofna borgar-
stjóma og haldið þeim í fjársvelti.
Peres íliðsbón
íParís
SHIMON Peres, utanríkisráð-
herra fsraels, (t.v.) sést hér
brosandi á fundi þeirra Jaques
Chirac, forsætisráðherra Frakka
(t.h.) í París í gær. Peres er stadd-
ur í tveggja daga heimsókn í París
til að afla sér stuðnings við tillög-
ur sínar um alþjóðlega ráðstefnu
um ástandið fyrir botni Miðjarðar-
hafs, sem leiða myndi til beinna
viðræðna ísraela og araba.
Forsætisráðherra ísraels, Yitz-
ak Shamir, er lítt hrifínn af
hugmyndum Peresar um friðar-
ráðstefnu og í gær lét hann hafa
eftir sér að Gaza-svæðið, sem
ísraelar hemámu árið 1967, væri
hluti af ríki gyðinga. Utanríkis-
málaráðherra Egyptalands brást
hinn versti við og sagði að Gaza
væri hluti af heimalandi Pa-
lestínuaraba, og ísraelsmönnum
bæri að yfírgefa svæðið sam-
kvæmt samþykktum sameinuðu
þjóðanna. Hann sagði ummæli
Shamirs ógna friði í Mið-Austur-
löndum.
Reuter
S-Afríka:
Rætt við fang-
elsaða bar-
áttumenn?
Jóhannesarborg. Reuter.
SUÐUR-Afríkustjórn vill hefja
viðræður við fangelsaða bar-
áttumenn fyrir auknum réttind-
um blökkumanna í landinu, þar
á meðal jafnvel Nelson Mandela
að því er einn ráðherra stjórn-
arinnar sagði í fyrrakvöld.
Stoffel van der Merwe, aðstoð-
arupplýsingaráðherra, sem P.W.
Botha, forseti, fékk nýlega það
hlutverk að fá leiðtoga blökku-
manna til samningaviðræðna við
Pretoríustjóm, lét þessi orð falla
í þætti á sjónvarpsstöð blökku-
mannas í Suður-Afríku. Sagði
hann nauðsynlegt að hinir
stríðandi aðilar hæfu viðræður og
setti það ekki sem skilyrði að
stjómarandstæðingar lýstu sig
andvíga ofbeldi áður en hægt
væri að ræða við þá, eins og stjóm-
völd hafa gert til þessa.