Morgunblaðið - 06.08.1987, Síða 28

28
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 6. ÁGÚST 1987
Einkaher filippseyskra landeigenda
Félagar í MIN, eða Hreyfíngu fyrir sjálfstæðri Ne- jarðnæðis og hafa komið sér upp eigin herafla til
gros, veifa hér vopnum sínum í vígahug. MIN er þess að beijast gegn áformum stjómarinnar, sem
samtök landeigenda á Fiiippseyjum, sem neita að sagt var frá í síðasta laugardagsblaði.
samþykkja tilskipun Aquinos forseta um skiptingu
Bretland:
Orkumálaráðherrann, Cecil
Parkinson, lýsti því yfir nú um
helgina, að raforkufyrirtækin yrðu
ekki seld í einu lagi eins og síminn
og flugvellimir. Hann væri ákveð-
inn i að skapa samkeppni innan
raforkuiðnaðarins, um leið og hann
yrði seldur. Fjármálaráðuneytið
vill eindregið selja fyrirtækin í einu
lagi til að hagnaðurinn af sölunni
verði sem mestur fyrir ríkissjóð og
hefur lagst gegn hugmyndum um,
að fyrirtækjunum verði skipt.
Vitað er, að stjómin hefur
áhyggjur af gagnrýni á breska
símann, sem seldur var í einu lagi
og skilar gífurlegum hagnaði, en
veitir lélega þjónustu, ef miðað er
við kvartanir, sem berast. Einnig
hafa verið gagnrýndar áætlanir um
að sameina tvö stærstu flugfélög-
in, British Airways og British
Verður vopnasölumálið
aldrei brotið til mergjar?
Rætt um sölu raf-
orkufyrirtælgaima
St. Andrews. Frá Guðmundi Heiðari Frímannssyni, fréttaritara Morgunblaðsins.
UMRÆÐUR eru þegar hafnar um sölu raforkufyrirtækjanna í
Bretlandi, en tillaga þar að lútandi verður lögð fyrir þingið á
næsta ári. Ljóst er, að þau verða ekki seld í einu Iagi. Mikill hagn-
aður varð af rekstri raforkufyrirtækjanna á síðastliðnu ári.
Caledonian. Almenningur óttast,
að verið sé að búa til stór einokun-
arfyrirtæki í einkaeign, sem ekki
búi við aðhald samkeppninnar.
Salan á raforkufyrirtækjunum
verður mun umfangsmeiri en salan
á breska gasfyrirtækinu eða flug-
völlunum. Áður en farið verður að
skipuleggja hlutafjárútboðið verð-
ur að leysa ýmsan vanda, og þegar
er hafínn undirbúningur í ráðu-
neytinu og raforkuiðnaðinum fyrir
söluna. Búist er við, að iðnaðinum
verði skipt í orkufyrirtæki annars
vegar og dreifíngar- og sölufyrir-
tæki hins vegar, en sú hugmynd
er mjög umdeild.
Á síðastliðnu ári skiluðu ra-
forkufyrirtækin 1,15 milljarða
punda hagnaði, sem er 22% aukn-
ing frá fyrra ári. Talsmenn ra-
forkufyrirtækjanna segjast ekki
óttast einkavæðinguna eða sam-
keppnina. Búist er við 2% aukningu
á eftirspurn eftir raforku fram að
aldamótum, sem þýðir, að auka
þarf framleiðslu raforkufyrirtækj-
anna um 13.000 megavött. Það
jafngildir því, að reisa þurfí sjö
stór kolaorkuver eða tíu kjamor-
kurafstöðvar fram að þeim tíma.
Norðmenn taka
Skýrsla þingnefndarinnar væntanleg um
Waahington, Reuter.
NÚ FER spennan vegna beinna
sjónvarpsútsendinga vitnale-
iðslna í vopnasölumálinu að
hjaðna og hjá rannsóknarnefnd
Bandaríkjaþings tekur við
skýrslugerð. Talið er að í skýrsl-
nnni verði viðurkennt að líkast
tíl verði vopnasölumálið aldrei
brotið til mergjar.
29 vitni sátu fyrir svömm í 250
klukkustundir fyrir opnum tjöldum
og báru auk þess vitni fyrir luktum
dyrum. Vitnisburður og skjöl í
málinu nema nú 250 þúsund síðum
og rúmlega eitt þúsund sönnunar-
gögn hafa verið lögð fram. Engu
að síður leynast víða gloppur og
mótsagnir eru á hveiju strái.
REYRHÚSGÖGNIN NÝKOMIN
Sértilboð: Sófi, 2 stólar og borð
kr. 21.200.- stgr.
ÓTRÚLEGT VERÐ
BÚSTOFN
Smiöjuvegi 6, Kópavogi símar 45670 — 44544.
næstu mánaðarmót
„Ef til vill fáum við aldrei að
vita fyrir víst hvers vegna þetta
gerðist," sagði öldungadeildar-
þingmaðurinn Daniel Inouye,
annar formaður rannsóknamefnd-
ar beggja deilda Bandaríkjaþings.
„Við höfum enn ekki fengið að
heyra alla söguna og ef til vill fáum
við aldrei að heyra hana,“ sagði
George Mithchell öldungadeildar-
þingmaður .
Ronald Reagan Bandaríkjafor-
seti beið mikinn álitshnekki þegar
ljóst varð í nóvember 1986 að hann
hefði sent vopn til írans til að fá
bandaríska gísla í Líbanon leysta
úr haldi og ágóðinn af vopnasöl-
unni hefði runnið í vasa skæruliða
í Nicaragua.
William Casey var yfírmaður
bandarísku leyniþjónustunnar CLA
þegar vopnasalan fór fram. Oliver
North ofursti heldur fram að Casey
hefði vitað af greiðslum til skæru-
liða i Nicaragua. Casey var góðvin-
ur Reagans og gæti því hafa greint
forsetanum frá stöðu mála. En
Casey lést í maí og tók svörin við
þessum vangaveltum með sér í
gröfína.
Þegar yfírheyrslunum lauk á
mánudag hafði þingnefndin aftur
á móti að mestu leyti hreinsað
Reagan af aðild að greiðslum til
skæruliða í Nicaragua og svo virt-
ist sem sökin væri ýmissa aðstoð-
armanna í Hvíta húsinu, sem farið
hefðu sínu fram í utanríkismálum
án vitundar forsetans.
Haft er eftir nefndarmönnum
að í lokaskýrslunni, sem búist er
við um eða upp úr næstu mánaða-
mótum, verði niðurstaðan sú að í
vopnasölumálinu hafí fólk brugðist
fremur en aðferðir og lagasetning-
ar geti ekki komið í veg fyrir slíkt.
þátt í geim-
rannsóknum
SOVÉTMENN hafa boðið Norð-
mönnum að taka þátt I samstarfi
um geimrannsóknir. Það var sov-
éska sendiráðið i Ósló, sem kom
boðinu á framfæri við norska ut-
anríkisráðuneytið, að þvi er sagði
i frétt í dagblaðinu Afteapoaten á
mánudag.
Forstöðumaður Norsku geimrann-
sóknastöðvarinnar, Bjem Landmark,
segir, að hann muni á allra næstu
dögum skila greinargerð til ráðuneyt-
isins um álit stöðvarinnar á slíku
samstarfí.
Landmark segir, að norskum geim-
rannsóknamönnum þætti mestur
akkur í að vinna með Sovétmönnum
að norðurljósarannsóknum, svo og
ísrannsóknum á heimskautasvæðun-
um.
Japanir og Bandaríkj amenn
deila um innf lutningstolla
Genf, Reuter.
BANDARÍKJASTJÓRN hefur visað á bug kröfum Japana um
að fallið verði frá 100 prósent tolli á tilteknar tegundir raf-
magnstækja. Ronald Reagan Bandaríkjaforseti lagði toll
þennan á þess háttar innflutningsvörur frá Japan þann 17.
aprO síðastliðinn eftir að Bandaríkj astjóm hafði sakað Japani
um að hafa selt minniskubba undir kostnaðarverði.
Fulltrúar ríkjanna ræddu deilu-
mál þetta á tveggja klukkustunda
löngum fundi í gær. Christophers
Parlin, helsti samningamaður
Bandaríkjastjómar, sagði að ekk-
ert hefði miðað í samkomulagsátt.
Minnti hann á að Reagan hefði
lýst því yfír að ekki kæmi til
greina að falla frá ákvörðun
stjómarinnar fyrr en Japanir
sýndu í verki að þeir væru reiðu-
búnir til að virða gildandi samn-
inga um sölu á minniskubbum í
tölvur. Bandaríkjastjóm telur Jap-
ani hafa brotið gegn ákvæðum
samnings ríkjanna frá árinu 1986
um sölu á þess háttar tölvubúnaði.
Seiichiro Nobum, fulltrúi, Jap-
ana kvaðst hafa gert bandarískum
starfsbræðrum sínum ljóst að Jap-
anir teldu þetta einhliða aðgerð
af hálfu Bandaríkjamanna sem
stangaðist á við hið almenna sam-
komulag um tolla og viðskipti
(GATT). Aðspurður sagði hann
Japani ekki hafa í hyggju að svo
stöddu að taka málið upp á vett-
vangi GATT.
Þijú japönsk fyrirtæki sendu í
gær frá sér fréttatilkynningar þar
sem bomar vom til baka fréttir
um að þau hefðu selt háþróaðan
tækjabúnað til kommúnistaríkja.
Forstjóri risafyrirtækisins NEC,
sem framleiðir ýmis konar raf-
eindabúnað, sagði fyrirtækið hafa
virt settar reglur í hvívetna. Full-
trúar Mitsubishi og Sumitomo
sendu frá sér svipaðar yfírlýsing-
ar. Frétt um söluna birtist í
japönsku dagblaði og sagði þar
að Stephen Bryen, aðstoðarvam-
armálaráðherra Bandaríkjanna,
hefði tjáð blaðinu að Bandaríkja-
stjóm væri kunnugt um að tvö
fyrirtæki hefðu selt háþróaðan
búnað til ríkja austan jámtjalds-
ins. í marsmánuði varð uppvíst
um ólöglega sölu japanska fyrir-
tækisins Toshiba á tækjabúnaði í
kafbáta til Sovétríkjanna og vakti
það mikla reiðr í Bandaríkjunum
og víðar.