Morgunblaðið - 09.10.1987, Síða 48

48
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 9. OKTÓBER 1987
© 1985 Universal Press Syndicate
,bji mtiar, hþé-f get'i5 eJcki £om\b
hcjr inrv jojciccUcwJS •1
4
Þú verður að breyta
neysluvenju þinni...
Nokkur orð um umferðarmál
Heiðraði Velvakandi.
Undanfama allmarga áratugi hafa
starfsmenn gatnagerðardeildar
Reykjavíkurborgar baslað við að fylla
í holur með misjöfnum árangri, fyrir
utan þær sem gleymst hafa, en ein
þeirra gleymdu er á Bjargarstíg, djúp
maibikshola með skörpum kanti, sem
ég var neyddur til að bakka í, vegna
óliðlegheita vatnsveitustarfsmanna,
sem lokað höfðu götunni, löngu eftir
að ég hafði lagt bifreið minni fyrir
ofan Borgarbókasafnið. Grafínn
hafði verið skurður út í tæplega miðja
götuna og síðan langt jarðvinnslu-
verkfæri (skurðgröfu) fyrir bilið sem
eftir var, til þess að enginn kæmist.
Við bakkið lenti ég í þessari holu,
hægra afturhjól festist, bíllinn sner-
ist og olli skemmdum á kyrrstæðri
bifreið og að sjálfsögðu minni. Þetta
kostaði sjálfsábyrgð mína sem og
lækkun á afslætti úr 60%. Sem sagt
þó nokkur þúsund.
Nú hefur verið tekin upp sú að-
ferð að setja upp svokallaðar hraða-
hindranir víðsvegar um borgina, t.d.
§órar á hinum stutta Bræðraborg-
arstíg, sem sagt í stað holu er
kominn gúll. Ja, ég segi nú bara.
Væri gúllinn eða jafngildi hans ekki
betur kominn ofaní einhverri holunni.
Að vísu viðurkenni ég að nauðsyn-
legt er að draga úr ökuhraða og það
mikið, en ósköp er þetta leiðinleg
lausn.
Aróðurinn gegn ökuhraða hefur
ekki, að mínu mati, verið nógu virk-
ur.
Nú vita allir að á götu með tvö-
faldri akrein er sú vinstri fyrir
framúrakstur, en þar sem umferð í
Reykjavík er orðin jafn æsileg og
raun ber vitni, þá eru oftlega báðar
akreinar fullsetnar og ef maður gef-
ur merki um að hann óski að skipta
yfír á vinstri akgrein þá er einungis
flautað á hann með látum. í eitt
skipti er ég kom vestur Hringbraut
á hægri akrein og gaf merki til vinstri
þar sem ég ætlaði að beygja niður
Sóleyjargötu, þá var það vonlaust.
Ég varð að fara alla leið inn á torg-
hringinn og þaðan vestur að Sóleyj-
argötu.
Um frelquna í umferðinni langar
mig til að nefna eitt dæmi.
Eg var á leið út í Umferðarmið-
stöð að sækja pakka. Þegar ég kom
að Skothúsvegi logaði rautt ljós. Við
skiptingu í grænt tók ég af stað og
var kominn í 40 km hraða (hámark
50) þegar bfll kom þjótandi framúr
mér en annar kom á móti. Sem bet-
ur fór snöggbremsuðum við báðir og
frekjan slapp á milli okkar með senti-
metra bili. Svo þegar ég kom út að
Hringbraut þá logaði rautt á götuvit-
anum og viti menn þar stóð þá bfll
hins eldklára ökufants og hann
hvessti augun, beint fram (ekki til
hliðar) með heiftarsvip svona eins
og hann vildi segja: „Þetta var sko
ekki mín sök.“
Nú vilja framámmenn gatnagerð-
ar láta banna nagiadekk, líkt og var
gert í Þýskalandi fyrir nokkrum
árum. Ætli að þeim sé kunnugt um
að þar er miklu minna um ófærð en
hér og að þar er blandað ryðvamar-
efni í saltið en ekki hér. Nú telja
þeir að þama sé um 50 milljónir að
ræða í auknu götusliti vegna nagla-
dekkjanota, sem ég efa að sé rétt.
En hafa þeir nokkru sinni reiknað
út hvað saltnotkunin veldur miklu
tjóni með ryðskemmdum. Vita þeir
e.t.v. ekki, að einungis em saltaðar
aðalgötur eða svokallaðar strætis-
vagnaleiðir og allar útúr-götur em
oftast ófærar illa búnum bflum.
Lausnin vetrardekk, heimskuleg
fullyrðing. Ifyrir þó nokkmm ámm
var ég á labbi niður Bámgötu í gler-
hálku á skóm gerðum fyrir hálku-
labb. Þar var þá bfll þversum á
götunni, í honum var maður nátengd-
ur gatnagerð. Bfllinn jkomst hvorki
fram né aftur vegna þess að gatan
var með bungu, hæsta í miðjunni,
svona eins og venjan er. Ég tók mig
til og ýtti bflnum langsum en spyr
ökumanninn hvort ekki væri vara-
samt að aka svona illa búinn. „Nei,“
sagði hann, „ég er á vetrardekkj-
um.“ Já, það var nú það.
Að sjálfsögðu er mér ljóst að
nagladekk leysa ekki allan umferðar-
vanda í vondri færð, best á glæm,
en flestan. Bfll sem er raunvemlega
búinn fyrir vonda færð, mikinn snjó,
er með gaddakeðjur á báðum aftur-
hjólum og eina gaddakeðju á
framhjóli, en ætli það slíti götunum
minna en nagladekk? - En að sjálf-
sögðu yrði það löglegt!
Hvað segja svo tryggingafélögin
um aukna árekstrahættu? Ég get
tæplega reiknað með að þau segi
einungis: „Iss, bara hækka iðgjöld-
in.“ Og lögreglan, sem með alltof
litlum mannskap reynir að hamla á
móti ógeðinu í umferðinni. Eflaust
em þeir allir af vilja gerðir, en hver
má við margnum.
Jón Eiríksson
Víkverji skrifar
HÖGNI HREKKVÍSI
,HAFDIK.ÐU PAE> CaOTT I V>ACS~T!!
Víkverji rak á dögunum augun
í frásögn af umræðum
Grindvíkinga um það, hvort fá
skyldi heilsugæzlustöð þeirra hús-
næði á annarri hæð í húsi þar í bæ
eða ekki. Frásögninni lauk þannig,
að málið hefði verið sent landsyfir-
völdum, heilbrigðisráðuneytinu, til
umsagnar og virtust Grindvfkingar
bíða hennar.
Þessi frásögn vakti Víkveija enn
og aftur til umhugsunar um það,
hversu margir staðir em óaðgengi-
legir fyrir aldrað fólk og fatlaða.
Víkveija em allir vegir færir og
hefur hann því rekið ýms erindi
fyrir fólk, sem ekki kemst leiðar
sinnar, m.a. þar sem aðeins em
stigar og engar lyftur. Meira að
segja liggur leiðin til margra lækna
upp stiga, sem em mörgu fötluðu
fólki ofviða og öldmðum mikil
þrautaganga. Vonandi bera
Grindvíkingar gæfu til þess að hafa
heilsugæzlustöðina sína á jarðhæð.
Víkveiji minntist á sínum tíma
m.a. á stigana hjá Sjúkrasamlagi
Reykjavíkur, en hann hefur svo
sannarlega oftar undrast en í þeim.
Þó tók steininn úr, þegar Víkveiji
fyrir skömmu kom í nýtt húsnæði
verzlunar, sem m.a. flytur inn sér-
stakar vömr fyrir fatlaða. Þetta hús
er nýbyggt og glæsilegt, en þó em
það og umhverfi þess þannig, að
fötluðu fólki er greinilega ekki ætl-
að að komast þar inn fyrir dyr af
eigin rammieik. Gangstéttin fyrir
utan er hvergi löguð að umferð
fatlaðra og eins og til að kóróna
hindmnina er hár þröskuldur í inn-
ganginum. Það er ef til vill ekki á
góðu von annars staðar, þegar að-
koman er þannig hjá þeim, sem
sérstaklega sinna þörfum fatlaðra.
XXX
Heldurðu að þjóðin sé ekki alveg
orðin húmorlaus? spurði rakari
Víkveija, þegar hann settist í stól-
inn síðast. Og hann hélt áfram í
frekar þunglyndislegum tón. Ég er
eiginlega orðinn úrkula vonar um
að að meðal vor finnist menn sem
geta endurvakið Spegilinn. Og þá
á ég ekki við þennan útburð, sem
síðast var og þurfti Hæstaréttar-
dóm til að deyja drottni sínum,
heldur þennan gamla, góða Spegil,
sem er eins og engill í endurminn-
ingunni. Og rakarinn smellti
nokkmm sinnum með skæmnum
til að leggja áherzlu á orð sín.
Víkveiji spurði, hvort þessi ræða
ætti sér sérstakar ástæður og kom
þá í ljós, að rakarinn var nýkominn
úr bókabúð, þar sem hann hafði
rekið augun í erlent gamanblað,
sem kemur út í íslenzkri þýðingu.
Og íslenzka gamansemin gerir ekki
meira en duga í stuttan sérkafla,
sagði hann og nú kom grátstafur
í röddina. Víkveiji benti á að gleði-
legt væri að tímaritið væri gefið út
á móðurmálinu, en rakarinn taldi
það hins vegar vera hinn eina og
sanna Hæstaréttardóm um það að
íslenzk gamansemi væri komin að
fótum fram þegar þýða þyrfti er-
lenda fyndni til að haida úti
gamanblaði á íslenzku.
Nei, Spegillinn kemur aldrei aft-
ur, sagði hann og kippti skegghári
fólskulega úr höku Víkveija um
leið. Og dagar rakarans em þá líka
taldir sagði hann. Af hveiju, spurði
Víkveiji. Þegar Spegillinn var og
hét, sagði rakarinn, þá hafði hann
margt sitt bezta efni úr munni rak-
arastéttarinnar. „Rakarinn minn
sagði" var inngangurinn að því sem
bragð var að. Nú vitnar enginn til
rakarans síns lengur. Ég bæti úr
því sagði Víkveiji um leið og hann
borgaði. Of seint vinur. Of seint,
sagði rakarinn. Kímnin er horfin.
Ég loka því á morgun og fer að
vinna við eitthvað annað.